Комодо вараны

Комодо вараны
Комодо вараны (Varanus komodoensis)
Фәнни классификация
арауыҡтағы ранг Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Хайуандар Суб-батшалыҡ:  Эуметазойҙар Тип/Бүлек:  Ике яҡлы - симметриялы Суб-тип:  Икенсел ауыҙлылар Тип:  Хордалылар Клад:  Баш һөйәклеләр Суб-тип:  Умыртҡалылар Инфратип:  Башһөйәклеләр Супер-класс:  Дүрт аяҡлылар Класс:  Һөйрәлеүселәр Суб-класс:  Диапсидтар Инфракласс:  Лепидозавроморфтар Супер-отряд:  Лепидозаврҙар Отряд:  Тәңкәлеләр Ярым отряд:  Ящерицы Инфраотряд:  Platynota Ғаилә:  Варановые Ырыу:  Вараны Ярым ырыу:  Varanus Ырыу:  Комодо вараны
Халыҡ-ара фәнни исеме
Varanus komodoensis Ouwens, 1912
Ареал
Һаҡлау статусы
Юғалыуға бирешеүсе төр IUCN 3.1 Vulnerable : 22884
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр

Комодо вараны, гигант варан (лат. Varanus komodoensis, рус. Комодский варан) — варандар ғаиләһенән кәҫерткеләр төрө.

Утрауҙарҙа йәшәүсе аборигендар уларҙы ора йәки буайя дарат («ерҙә йәшәүсе крокодил») тип атай. Комод варандары Индонезияның Кесе Зонд утрауҙары төркөмөнөң бер нисә утрауына таралған — Комодо (1700 зат), Ринча (1300 зпт), Джили Мотанг (100 зат) һәм Флорес (2000 самаһы зат).

Варандар хәҙерге заманда йәшәүсе иң ҙур һәм иң уҫал кеҫәрткеләре. Варандарҙың ҡиәфәте имәнес һәм шөкәтһеҙ. Уларҙың баштары питондыҡына оҡшаш. Был гигант кеҫәрткеләрҙең оҙонлоғо 3-4 метрға, ә ауырлыҡтары 130—150 килограмға етә. Варандар һунарға төндә сығалар. Уларҙың төп аҙығы — ҡыр сусҡалары һәм боландар, буйволдарға һәм аттарға ла һөжүм итәләр.

Әҙәбиәт

• Даревский И. С., Орлов Н. Л. Редкие и исчезающие животные. Земноводные и пресмыкающиеся: Справ. пособие. — М.: Высш. шк., 1988. — С. 293—295. (рус.)
• Жизнь животных в 7-ми т. / Гл. редактор В. Е. Соколов. Т. 5. Земноводные и пресмыкающиеся. / А. Г. Банников, И. С. Даревский, М. Н. Денисова и др.; под ред. А. Г. Банникова — 2-е изд., перераб. — М.: Просвещение, 1985. — С. 249—252. (рус.)