Петрология

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте

Петрология (грек. πέτρος — таш, таштарҙы өйрәнеү) — тау тоҡомдарын, уларҙың төҙөлөшөн, составан, фикик һәм химик барлыҡҡа килеү шарттарын, төрлө факторҙар тәьҫирендә үҙгәреү дәрәжәһен, Ер ҡабығында, мантияла һәм космос матдәһендә таралыуын өйрәнә торған фән.

Петрология — элекке петрография терминының синонимы[1].

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • 1556 — Георгий Агрикола (Agricola) минералогия һәм металлургия тураһында беренсе күҙәтеүҙәрен яҙа De Re Metallica
  • 1600 — Уильям Гилберт (Gilbert) Ерҙе ҙур магнит менән сағыштырып яҙа.
  • 1619 — Морин (Morin) Ерҙең эсендә бик юғары температура булыуы тураһында фаразды яҙа.
  • 1669 — Стено (Steno) ултырмалаҙың эҙмә-эҙлекле ултырыуы законын (Стено законы) тәҡдим итә.
  • 1680 — Готфрид Вильгельм Лейбниц Ер шары иң тәүҙә ирегән хәлдә булған тип фаразлай.
  • 1683 — Листер (Lister) ерҙең геологик структураһы күрһәтелгән карта төҙөй.
  • 1715 — Halley йылғалар йыуып килтергән натрий буйынса океан йәшен билдәләй.
  • 1739 — Рене Антуан Реомюр быяла девитрификацияһы буйынса эксперимент уҙғара.
  • 1746 — Guettard беренсе минералогия картаһын төҙөй.
  • 1920 — П. Эскола беренсе тапҡыр физик химия принциптарын петрология месьәләләрендә ҡуллана «минераль фация» төшөнсәһен керетә[2]. .
  • 1936 — Х. Л. Оллдинг петрография 20 быуат башында петрологияға әүрелеүен билдәләй[3].

1937 — Ф. Ю. Левинсон-Лессинг һәм Э. А. Струве[5] петрография һәм петрологияны синоним итеп ҡарайҙар.

  • 1944, 1951 — Д. С. Белянкин петрология тарминын артыҡ дәғүәле тип иҫәпләй[4][5], петрография тау тоҡомдарын өйрәнеүҙә бөтә мәсьәләләрҙе хәл итә тип иҫәпләй.

Журналдар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Петрология
  • American Journal of Science
  • American Mineralogist
  • Canadian Mineralogist
  • Contributions to Mineralogy and Petrology
  • Earth and Planetary Science Letters
  • Economic Geology
  • European Journal of Mineralogy
  • Geological Materials Research
  • Geochemica et Cosmochimica Acta
  • Journal of Geology
  • Journal of Geophysical Research (Red)
  • Journal of Metamorphic Geology
  • Journal of Petrology
  • Lithos
  • Mineralogical Magazine

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Левинсон-Лессинг Ф. Ю., Струве Э. А. Петрографический словарь. М.: ГНТИ лит. геологии и по охране недр, 1963. С. 256—257.
  2. Пентти Эскола
  3. Allding H. L. Petrology. / пер. с англ.: Петрология. М.: Госгеолиздат, 1941.
  4. Белянкин Д. С. Предисловие. Химия кремня и физическая химия силикатов. 1944.
  5. Белянкин Д. С. Природа. 1951. № 8

Ҡалып:Геология бүлектәре