Әхтәр Хәмит Хан

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Әхтәр Хәмит Хан
урду اختر حمید خان, [ˈəxt̪ər ɦəˈmiːd̪ ˈxaːn]
Тыуған көнө

15 июль 1914({{padleft:1914|4|0}}-{{padleft:7|2|0}}-{{padleft:15|2|0}})[1]

Тыуған урыны

Агра, Британ Һиндостаны

Вафат көнө

9 октябрь 1999({{padleft:1999|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:9|2|0}})[1] (85 йәш)

Вафат урыны

Индианаполис, Индиана, АҠШ

Ғилми даирәһе

социология

Эшләгән урыны

Бангладеш ауыл хужалығын үҫтереү буйынса академия, Ауыл хужалығын үҫтереү милли үҙәге (Һиндостан), Мичиган штаты университеты

Альма-матер

Магдалена колледжы (Кембридж)

Ғилми дәрәжәһе

хоҡуҡ докторы (L.D.)

Награда һәм премиялары

Рамон Магсайсай премияһы, Джинна премияһы

«Нишан-е-Пакистан» ордены Nishan-e-Imtiaz

Әхтәр Хәмит Хан (урду اختر حمید خان, [ˈəxt̪ər ɦəˈmiːd̪ ˈxaːn], 15 июль 1914 йыл — 9 октябрь 1999 йыл) — Пакистан социологы. Пакистанда һәм башҡа үҫешеүсе дәүләттәрҙә ауыл хужалығы үҫешендә ҡатнаша, был сараларҙа ҡатнашырға йәмәғәтселек араһында киң пропаганда эше алып бара. Уның эшмәкәрлеге ауыл райондары үҫешенең комплекслы проекты — Комилла моделе[2] (1959) барлыҡҡа килеүенә килтерә. Был ҡаҙаныштары өсөн Рамон Магсайя премияһы менән бүләкләнә һәм уға Мичиган штаты университетының хоҡуҡ докторы (L.D.) почётлы дәрәжәһе бирелә. Ральф Смуклер үҙенең китабында: «Скандинавия хеҙмәттәштәре һәм башҡа кәңәшселәре Әхтәр Хәмит Ханды Нобель тыныслыҡ премияһына лауреат итеп тәҡдим итте» тип яҙҙы[3].

1980 йылда «Оранджи» проектының (ингл. Orangi Pilot Project) Карачи ҡалаһы ситендә урынлашҡан «Аҫтан өҫкә» (ингл. Bottom Up) инициативаһын тормошҡа ашыра башлайҙар. Тағы ла ул күп кенә программалар менән — микрокредитлауҙан алып үҙ финанслауға тииклем һәм ауыл общиналарында һәм ҡаланың ярлы өйҙәр районында торлаҡ биреүҙән алып ғаиләне планлаштырыуға тиклем етәкселек иткән.

Баҫмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Әхтәр Хәмит Хан ғәрәп, инглиз, бенгал, һинди, пали, фарсы һәм урду телдәрендә ирекле яҙған.

Инглиз телендә[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • 1965, Rural Development in East Pakistan, Speeches By Akhtar Hameed Khan. Asian Studies Center, Michigan State University.э
  • 1974, Institutions for rural development in Indonesia, Pakistan Academy for Rural Development. Karachi.
  • 1985, Rural development in Pakistan. Vanguard Books. Lahore.
  • 1994, What I learnt in Comilla and Orangi. Paper presented at the South Asian Association for Regional Cooperation (SAARC) seminar. Islamabad.
  • 1996, Orangi Pilot Project: Reminiscences and Reflections. The Oxford University Press: Karachi. (editions: 1996, 1999, 2005). ISBN 978-0-19-597986-2
  • 1997 The sanitation gap: Development’s deadly menace 2018 йыл 16 декабрь архивланған.. The Progress of Nations 2019 йыл 8 ғинуар архивланған.. UNICEF.
  • 1998, Community-Based Schools and the Orangi Project. In Hoodbhoy, P (ed.), Education and the State: Fifty Years of Pakistan, Chapter 7, Karachi: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-577825-0
  • 2000, Twenty Weeks in America: A Diary, 3 September 1969 — 21 January 1970. Translated from Urdu by Aqila Ismail. City Press. ISBN 969-8380-32-9

Урду телендә[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • 1972, Safar-e-Amrika ki Diary (A Diary of Travels in America). The City Press: Karachi.
  • 1988, Chiragh aur Kanwal (Collection of poems in Urdu). Saad Publishers. Karachi.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. 1,0 1,1 Akhtar Hameed Khan // SNAC (ингл.) — 2010.
  2. Исеме Бангладештың көньяҡ-көнсығышында урынлашҡан Комилла ҡалаһына бәйле.
  3. Yousaf Nasim, Dr. Akhtar Hameed Khan — An Inspirational Social Scientist,http://akhtar-hameed-khan.8m.com 2017 йыл 1 ғинуар архивланған.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Abadi, H. (2006). Dr. Akhtar Hameed Khan. Karachi: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-547205-9
  • BARD (1983). The Works of Akhtar Hameed Khan. Volumes I—III. Comilla: Bangladesh Academy for Rural Development.
  • Barmazel, S. (2005). «Orangi Pilot Project: An NGO Helping to Build Community» in O.P. Richmond and H.F. Carey (eds.) Subcontracting Peace: The Challenges of NGO Peacebuilding. Aldershot: Ashgate Publishing. pp. 191-98. ISBN 0-7546-4058-2
  • Chowdhury, A.N. (1990). Let Grassroots Speak: People’s Participation Self-Help Groups and NGO’s in Bangladesh. Dhaka: South Asia Books. ISBN 978-81-85054-79-7
  • Chaudhuri, M.A. (1969). Rural Government in East Pakistan. Dhaka: Puthighar Ltd.
  • Dowla, A. and Barua, D. (2006). The Poor Always Pay Back: The Grameen II Story 2009 йыл 27 март архивланған. (PDF). Bloomfield, CT: Kumarian Press. ISBN 1-56549-231-5
  • Hasan, A. (1994). «Replicating the Low-Cost Sanitation Programme Administered by the Orangi Pilot Project in Karachi, Pakistan» in I. Serageldin, M.A. Cohen, and K.C. Sivaramakrishnan (eds.) The Human Face of the Urban Environment, Proceedings of the Second Annual World Bank Conference on Environmentally Sustainable Development. (19-21 September). Washington, D.C.: The World Bank. ISBN 0-8213-3320-8
  • Hasan, A. (1996). «Introduction» in A.H. Khan Orangi Pilot Project — Reminiscences and Reflections. Karachi: Oxford University Press. pp. xi-xli. ISBN 0-19-597986-9
  • Hasan, A. (1999). Akhtar Hameed Khan and the Orangi Pilot Project. Karachi: City Press. ISBN 969-8380-20-5
  • Hasan, A. (2002). A model for government-community partnership in building sewage systems for urban areas. The experiences of the OPP-RTI 2009 йыл 27 март архивланған. (PDF). Water Science and Technology Vol. 45, No. 8, pp. 199—216.
  • Khan, A.H. (1996). Orangi Pilot Project: Reminiscences and Reflections. Karachi: Oxford University Press. (editions: 1996, 1999, 2005). ISBN 978-0-19-597986-2
  • Nigam, A. and Rasheed, S. (1998). «Financing of Fresh Water for All: A Rights Based Approach» in UNICEF Staff Working Papers. Evaluation, Policy and Planning Series, No. EPP-EVL-98-003.
  • NRSP (2000). In commemoration of The Life and Times of Akhtar Hameed Khan: Talks of Akhtar Hameed Khan at the National Rural Support Programme. Islamabad: National Rural Support Programme (NRSP).
  • Raper, A.F. (1970). Rural Development in Action: The Comprehensive Experiment at Comilla, East Pakistan. Ithaca: Cornell University Press. ISBN 0-8014-0570-X
  • Valsan, E.H. (2005). «Leadership in Public Administration for Alleviating Poverty and Development: A Conceptual Approach» 2009 йыл 27 март архивланған. (PDF), in J. Jabes (ed.) The Role of Public Administration in Alleviating Poverty and Improving Governance, NAPSIPAG. Manila: Asian Development Bank. ISBN 978-971-561-595-2
  • Yousaf, Nasim (2003). Allama Mashriqi and Dr. Akhtar Hameed Khan: Two Legends of Pakistan. New York: Xlibris. ISBN 978-1-4010-9097-5