Давид Бергельсон

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Давид Бергельсон
йәһ. דוד בערגעלסאָן
Рәсем
Зат ир-ат[1][2]
Гражданлыҡ  Рәсәй империяһы
 СССР
Тыуған көнө 12 август 1884({{padleft:1884|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:12|2|0}})[3][2][4][…]
Тыуған урыны Сарны[d], Липовецкий уезд[d], Киевская губерния[d], Рәсәй империяһы
Сарны[d], Ровно өлкәһе, Украина[5]
Вафат булған көнө 12 август 1952({{padleft:1952|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:12|2|0}})[3][6][2][…] (68 йәш)
Вафат булған урыны Лубянкалағы дәүләт именлеге органдары бинаһы[d], Красносельский район[d]
Мәскәү, СССР[5]
Балалары Бергельсон, Лев Давидович[d]
Яҙма әҫәрҙәр теле Идиш
Һөнәр төрө драматург, яҙыусы, мөхәррир
Эшмәкәрлек төрө творческое и профессиональное письмо[d][5] һәм редактирование[d][5]
Әүҙемлек урыны СССР[5]
Ойошма ағзаһы Фашизмға ҡаршы йәһүд комитеты[d]
 Давид Бергельсон Викимилектә

Бергельсон Давид Рафаилович (12 август 1884 йыл — 12 август 1952 йыл) — йәһүд совет яҙыусыһы, драматург.

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Яҙыусы Киев губернаһының Липовец өйәҙендәге Охримово ҡасабаһында тыуған. 1909—1912 йылдарҙа «Йәһүд әҙиптәренең Киев төркөмө»нә ингән.

1921 йылда Бергельсон Берлинға күсеп киткән. Унда ла, бер нисә башҡа илдәрҙә лә (Литва, Румыния, Франция) эшләп, йәһүд нәшерселәре менән хеҙмәттәшлек иткән.

1952 йылда Фашизмға ҡаршы йәһүд комитеты‎ның башҡа ағзалары менән бергә атып үлтерелә. 1955 йылда аҡлана.

Ғаиләһе[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Ҡатыны — Циля Львовна Бергельсон (Ципа Лейбовна; 1896—1968).
    • Улы — биохимик Бергельсон Лев Давидович (1918—2014), Рәсәй фәндәр академияһының корреспондент-ағзаһы.
  • Һеңлеһе (апаһының ҡыҙы) — балалар шағирәһе Хорол Двойра Шулимовна (Вера Соломоновна) (1894—1982), йәһүд һәм урыҫ телендәге китаптар авторы, әҙәбиәт белгесе һәм тарихсы Юдицкий Абрам Давидовичтың (1886—1943) ҡатыны, техник фәндәре докторы Юдицкий Семён Абрамовичтың әсәһе (1932 йылғы).
  • Атаһы яғынан туғаны (внучатая племянница) — Шелли Соломоновна Барим (1931), шағир, тәржемәсе, Ленин исемендәге Дәүләт китапханаһының баш библиографы (1964—1988), шағир һәм журналист Михаил Искриндың ҡатыны (Михаил Григорьевич Каценеленбоген, 1920—2000).

Әҫәрҙәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • «Вокзал тирәһендә» романы (1909)
  • «Барыһынан һуң» романы (1913)
  • «Сигенеү» романы (1920)
  • «Ҡатылыҡ сиге» романы (1926—1927)
  • «Дауыллы көндәр» хикәйәләр йыйынтығы (1927)
  • «Днепрҙа» романы (1932—1940)
  • «Принц Реубейни» пьесаһы (1946)
  • «Александр Бараш» повесы (1946, тамамланмаған)
  • «Яңы хикәйәләр» йыйынтығы (1947)

Урыҫ теленә тәржемәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • В грозовые дни: [Сб. рассказов] / Пер. М. Бикермана; Под ред. Н. М. Осиповича; [Предисл. А. Сухова; Обл. С. Гольдмана]. — [Одесса]: Культура и труд, 1929. — 158, [2] с. — (Б-ка евр. писателей. Избр. соч. Серия I. Т. V).
  • Бурные дни: Рассказы / Пер. с евр. М. Брук и С. Сапожниковой; [Вступ. ст. И. Нусинова; Обл. С. Сенькина]. — М.—Л.: Гос. изд-во, 1930. — 220, [2] с.
  • Рассказы. — М.: Жур.-газ. объед, 1936. — 47 с. — (Б-ка «Огонёк». № 42 (957)).
  • У Днепра: [Роман] / Авториз. пер. с евр. Б. Х. Черняка; [Худ. С. Юдовин]. — М.: Худ. лит., 1935. — 425 с.: 6 вкл. ил.
  • У Днепра: [Роман] / Авториз. пер. с евр. Б. Х. Черняка. — Л.: Гослитиздат, 1936. — 497, [2] с.
  • У Днепра: [Роман] / Авториз. пер. с евр. Б. Х. Черняка. — Киев: Укргоснацмениздат, 1939. — 488 с.
  • У бронепоезда / Авториз. пер. с евр. М. С. Живова. — М.: Правда, 1940. — 40 с. — (Б-ка «Огонёк». № 59).
  • Миреле: [Роман] / Авториз. пер. с евр. Е. Благининой; Предисл. О. Резника; [Илл. М. Аксельрод]. — М.: Гослитиздат, 1941. — 260 с.: 7 вкл. л. илл.
  • Избранные произведения / [Вступ. ст. И. Добрушина]. — М.: Дер Эмес, 1947. — 399 с.
  • Избранные произведения / [Вступ. ст. И. Добрушина]. — М.: Дер Эмес, 1948. — 398 с.
  • Избранное / Пер. с евр. — М.: Сов. писатель, 1957. — 432 с.: 1 л. портр.
  • На Днепре: Роман. В 2 т. / [Послесл. Э. Казакевича]. — М.: Гослитиздат, 1960. — (Б-ка советской прозы).
    • Т. 1. Пер. Б. Х. Черняка. — 423 с.: 1 л. портр.
    • Т. 2. Пер. М. М. Бамдаса и Ц. Л. Бергельсон. — 471 с.
  • На Днепре: Роман, рассказы / Пер. с евр.; [Худ. Добрицын]. — М.: Сов. писатель, 1983. — 544 с.: ил., 1 л. портр.
  • Отступление / Пер. с идиша И. Некрасова. — М.: Текст, 2011. — 190 с. — (Проза еврейской жизни).
  • Когда всё кончилось / Пер. с идиша С. Дубновой-Эрлих. — М.: Книжники, 2012. — 301 с.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Record #12447353 // VIAF (билдәһеҙ)[Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  2. 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  3. 3,0 3,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #104366575 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  4. David Bergelson // SNAC (ингл.) — 2010.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=js2010592202
  6. Бергельсон Давид Рафаилович // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]