Адам Мицкевич һәйкәле (Минск)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Адам Мицкевич һәйкәле
Нигеҙләү датаһы 2003
Дәүләт  Беларусь
Административ-территориаль берәмек Минск
Булдырыусы Заспицкий, Андрей Михайлович[d] һәм Финский, Александр Михайлович[d]
Дата производства 2003
Барлыҡҡа килгән, эшләнгән бронза
Һүрәтләнгән объект Адам Мицкевич
Карта

Адам Мицкевич һәйкәле — сығышы менән Белоруссияныҡы, шағир һәм милли-азатлыҡ хәрәкәте эшмәкәре, Адам Мицкевич һәйкәле. Минскта Ҡала Валында, Немига һәм Романовская Слобода урамдары киҫелешенән алыҫ түгел, шағир хөрмәтенә аталған Адам Мицкевич скверында ҡуйылған. 2003 йылдың 6 октябрендә асыла. Һәйкәлде проектлау һәм төҙөү Беларусь Республикаһы мәҙәниәт министрлығы аҡсаһы иҫәбенә башҡарыла. Өс метрлыҡ бронза скульптураның авторы — дәүләт премияһы лауреаты А. Заспицкий, скульптор — А. Финский, архитектор —Г. Федоров[1].

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Минск ҡалаһында Адам Мицкевичҡа һәйкәл ҡуйыу Беларусь Республикаһындағы поляк диаспораһы инициативаһы булып тора. Башта һәйкәл сифатында XIX быуатта уҡ эшләнгән шағирҙың бюсы тәҡдим ителә. Әммә был эш стенаға ҡуя торған скульптура итеп эшләнгән була, һәм уны урамда ҡуйыу мөмкин булмай[1].

Беларусь Республикаһы мәҙәниәт министрлығы иң яҡшы проектҡа конкурс иғлан итә, унда һигеҙ автор коллективы ҡатнаша, уларҙың һәр береһе үҙенең эскизын тәҡдим итә. Һөҙөмтәлә скульпторҙар Андрей Заспицкий һәм Александр Финскомое эше ҡабул ителә, улар бюст түгел, ә Мицкевич фигураһын эшләргә тәҡдим итәләр. Улар Мицкевичты романтик, оҙон сәйәхәттән һуң тыуған яғына ҡайтып килеүсе кеше образында һүрәтләргә теләйҙәр.

Андрей Заспицкий өсөн Минск ҡалаһындағы Мицкевич һәйкәле шағир образы өҫтөндә беренсе эше түгел: Гродно ҡалаһында Мицкевичтың ҙур бюсы тора, ә Минск һәм Новогру́док музейҙарында шулай уҡ Заспицкийҙың эштәре бар[2].

Һәйкәлде асыу[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

2003 йылдың 6 октябрендә һәйкәл асыу тантанаһы үтә. Тантанаға саҡырылған юғары вазифалы ҡунаҡтар араһында Республика Советы рәйесе Геннадий Новицкий, Польша Республикаһы Сенаты маршалы Лонгин Пастусяк, шулай уҡ ике ил илселәре сығыш яһай.

Польша Республикаһы Сенаты маршалы Лонгин Пастусяк сығышында «Адам Мицкевич бөйөк европалы булды, уның һәйкәле белорус һәм поляк халҡына уларҙың берҙәмлеген һәм туғанлығын, уларҙың бөйөк үткәнен иҫкә төшөрөп торорға тейеш» тип белдерҙе. Поляк делегацияһы вәкилдәре үҙ сығыштарында, Мицкевичҡа һәйкәл урынлаштып, «Белоруссия Европаға яҡынайҙы» тип һыҙыҡ өҫтөнә ала. Ә Белоруссияның Милли йыйылышы Республика советы спикеры Геннадий Новицкий, Мицкевич әҫәрҙәре « әлеге ваҡытта ла үҙҙәренең әһәмиәтен юғалтмаған»[2]тип билдәләй.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. 1,0 1,1 Памятник Адаму Мицкевичу. Памятники, мемориалы, памятные знаки. Минск старый и новый. Дата обращения: 4 май 2013. Архивировано 4 май 2013 года. 2016 йыл 4 март архивланған.
  2. 2,0 2,1 Памятник Адаму Мицкевичу в Минске. МГВРК. Дата обращения: 4 май 2013. Архивировано 4 май 2013 года. 2016 йыл 4 март архивланған.