Алдан (ҡала)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Алдан
саха Алдан
Нигеҙләү датаһы 1924
Рәсем
Дәүләт  Рәсәй
Административ үҙәге Алданский район[d] һәм Городское поселение город Алдан[d][1]
Административ-территориаль берәмек Алданский район[d]
Сәғәт бүлкәте UTC+9:00[d]
Халыҡ һаны 20 595 кеше (1 ғинуар 2018)[2]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек 650 метр
Майҙан 33 км²
Почта индексы 678900
Урындағы телефон коды 411 45
Карта
 Алдан Викимилектә

Алдан (рус. Алдан, саха Алдан) — Рәсәй ҡалаһы,Саха Республикаһы Алдан районының административ үҙәге.

Халыҡ һаны — 277 21 кеше.

Географияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Алдан ҡалаһы Алдан тауы өҫтөндә, Алдан йылғаһы буйында, Нерюнгриҙан 215 километр төньяҡтараҡ урынлашҡан. Тимер юл станцияһы.

Климаты[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡала климаты
Күрһәткес Ғин Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Йыл
Абсолют максимум, °C −2,5 −1 9,1 15,5 27,4 34,3 34,4 35,2 25,8 16,7 6,1 −0,6 35,2
Уртаса максимум, °C −21,9 −18,1 −9,3 0,9 10,6 20,3 22,6 19,2 9,8 −2,4 −14,6 −21,3 −0,3
Уртаса температура, °C −26,3 −23,3 −15,2 −4,2 5,1 13,9 16,6 13,4 4,9 −6,4 −18,8 −25,3 −5,5
Уртаса минимум, °C −30,6 −28,3 −21,3 −9,6 0,0 7,5 10,9 8,1 0,8 −10,4 −23,1 −29,4 −10,5
Абсолют минимум, °C −48,7 −46,3 −42 −31,7 −16 −5,9 −0,8 −4,4 −16,1 −30,3 −44,9 −48,3 −48,7
Яуым-төшөм нормаһы, мм 27 24 29 36 71 83 108 105 94 67 42 32 718
Сығанаҡ: Погода и климат. pogoda.ru.net. Дата обращения: 28 июнь 2021.
Ҡала климаты
Күрһәткес Ғин Фев Мар Апр Май Июн Июл Авг Сен Окт Ноя Дек Йыл
Уртаса максимум, °C −21,5 −18,2 −8,5 1,8 11,6 21,0 23,1 19,8 10,2 −2,6 −14,8 −21,4 0,0
Уртаса температура, °C −25 −22,7 −14,2 −3,8 6,1 14,4 17,2 14,1 5,6 −5,8 −18,3 −24,8 −4,7
Уртаса минимум, °C −28,6 −27,2 −19,8 −9,5 0,6 7,7 11,4 8,4 1,1 −8,9 −21,7 −28 −9,5
Яуым-төшөм нормаһы, мм 31 29 29 46 75 75 88 107 110 75 39 99 839
Сығанаҡ: www.weatheronline.co.uk. www.weatheronline.co.uk. Дата обращения: 28 июнь 2021.

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1924 йылда Незаметный алтын приискыһы булараҡ нигеҙләнгән. 1932 йылда ҡала статусы бирелгән, ә 1939 йылда ҡалаға Алдан исеме ҡушыла.

Халҡы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1939[3] 1959[4] 1970[5] 1979[6] 1989[7] 2002[8] 2010
~14 000 12 358 17 689 20 173 27 090 24 715 21 277

Милли составы (2002): урыҫтар — 81,8%, украиндар — 6,6%, сахалар — 2,4%, татарҙар — 1,3%.[9]

Иҡтисады[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҡтисад нигеҙе — алтын сығарыу.

Металл эшкәртеү. Төҙөлөш материалдары эшләп сығарыу.

Шәхестәр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Миңнехан Шәйҙуллин (1939-2017), рәссам. Татарстандың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1999).

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]