Ассирия батшалары

Ассирия батшалары
	Ассирия батшалары
Был исемлектә	кеше
Исемлеккә ҡараған категория	Категория:Ассирия хакимдары
	Ассирия батшалары Викимилектә

Ассирия хакимдарының исемлеге

Иҫке Ассирия осоро [үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ашшур хакимдары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

«Сатырҙарҙа йәшәгән батшалар»

Тудия^[de] (б.э.т. яҡ. 2236, йәки б.э.т. яҡ. 2300), Эбла батшаһы Икбар-Даму ваҡытындағы Эбла вәзире Ибриумдың замандашы
Адаму
Янги
Сахламу
Хархару
Мандару
Эмцу
Харцу
Дидану
Хану
Зуабу
Нуабу, Зуабу улы
Абазу, Нуабу улы, Аккад батшаһы Маништушуның Ашшурҙағы наместнигы
Белу (Тиллу), Абазу улы
Азарах, Белу улы
Ушпия (б.э.т. яҡ. 2020/2030, йә б.э.т. яҡ. 2086, йә б.э.т. яҡ. 2150 йылдарҙа идара итә), Ашшур ҡалаһында Ашшур илаһ ғибәҙәтханаһын нигеҙләй
Апиашаль^[de], Ушпия улы

Ашшур хакимдары

Эришум I, Илушума улы (б.э.т. яҡ. 1939—1900)
Икунум, Эришум I улы
Шарру-кин I (Саргон I), Икунум улы
Пузур-Ашшур II, Шарру-кин I улы
Нарам-Син, Пузур-Ашшур II улы
Эришум II, Нарам-Син улы

Ассирия батшалары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Шамши-Адад I-нең аммори династияһы
Баш ҡалаһы Экаллатум ҡалаһында

Шамши-Адад I (б.э.т. 1813—1781), Илакабкабу улы

Баш ҡалаһы Шубат-Энлиль ҡалаһында

Ишме-Даган I (б.э.т. 1780—1741), Шамши-Адад I улы
Мут-Ашкур, Ишме-Даган I улы
Риму(ш)^[en]
Асинум

Анархия

Пузур-Син^[de], Ашшур-бел-шаме улы, регент, бәлки, һуңыраҡ батша булғандыр
Ашшур-дугуль^[en]
Ашшур-апла-идин^[de]
Нацир-Син
Син-намир
Ипки-Иштар
Адад-цалулу

Адаси династияһы (Адасиҙар)^[1]
Баш ҡалаһы Ашшур ҡалаһында

Адаси^[de] (б.э.т. яҡ. 1700 йылдарҙа идара иткән)
Белу-бани^[en] (б.э.т. 1700—1691), Адаcи улы
Либайя^[en] (б.э.т. 1690—1674), Белу-бани улы
Шарма-Адад I (б.э.т. 1673—1662), Либайя улы
Иптар-Син^[en] (б.э.т. 1661—1650), Шарма-Адад I улы
Базайа^[en] (б.э.т. 1649—1622), Белу-бани улы
Луллайя^[en] (б.э.т. 1621—1618)
Кидин-Нинуа (б.э.т. 1615—1602 , Базайа улы
Шарма-Адад II (б.э.т. 1601), Кидин-Нинуа улы
Эришум III (б.э.т. 1598—1586), Кидин-Нинуа улы
Шамши-Адад II^[en] (б.э.т. 1585—1580), Эришум III улы
Эришум III (б.э.т. 1580—1567), ҡабат
Шамши-Адад II (б.э.т. 1567—1561), ҡабат
Ишме-Даган II^[en], Шамши-Адад II улы
Шамши-Адад III^[pl], Ишме-Даган II улы
Ашшур-нирари I^[en] (б.э.т. 1547—1522), Ишме-Даган II улы
Пузур-Ашшур III (б.э.т. 1521—1498), Ашшур-нирари I улы
Эллиль-нацир I, Пузур-Ашшур III улы
Нур-или, Эллиль-нацир I улы
Ашшур-шадуни, Нур-или улы
Ашшур-раби I, Эллиль-нацир I улы
Ашшур-надин-аххе I, Ашшур-раби I улы
Эллиль-нацир II^[pl], Ашшур-раби I улы
Ашшур-нирари II^[en], Эллиль-нацир II улы
Ашшур-бел-нишешу, Ашшур-нирари II улы
Ашшур-рим-нишешу, Ашшур-нирари II улы
Ашшур-надин-аххе II (б.э.т. 1393 й. вафат була), Ашшур-рим-нишешу улы

Урта Ассирия осоро [үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Эриба-Адад I (б.э.т. 1392—1366), Ашшур-Бел-нишешу улы
Ашшур-убаллит I (б.э.т. 1365—1330), Эриба-Адад I улы
Эллиль-нирари (б.э.т. 1330—1319), Ашшур-убаллит I улы
Арик-ден-или (б.э.т. 1319—1308), Энлиль-нирари улы
Адад-нирари I (б.э.т. 1307—1275), Энлиль-нирари улы
Шульману-ашареду I (Салманасар I) (б.э.т. 1274—1245), Адад-нирари I улы
Тукульти-Нинурта I (б.э.т. 1244—1208), Шульману-ашареду I улы
Ашшур-надин-апал (б.э.т. 1208—1203), Тукульти-Нинурта I улы
Ашшур-нирари III (б.э.т. 1203—1197), Ашшур-надин-апал улы
Энлиль-кудурри-уцур (б.э.т. 1197—1193 йәки 1187—1183), Тукульти-Нинурта I улы
Нинурта-апал-Экур (б.э.т. 1193 йәки 1183—1179), Или-ихадда улы
Ашшур-дан I (б.э.т. 1179—1134), Нинурта-апал-Экур улы
Нинурта-Тукульти-Ашшур (б.э.т. 1134—1133), Ашшур-дан I улы
Мутаккиль-Нуску (б.э.т. 1134—1133), Ашшур-дана I улы
Ашшур-реш-иши I (б.э.т. 1133), Мутаккиль-Нуску улы
Тукульти-апиль-эшарра I (Тиглатпаласар I) (б.э.т. 1115—1077), Ашшур-реш-иши I улы
Ашшаред-апал-Экур (б.э.т. 1077—1074), Тукульти-апиль-эшарра I улы
Ашшур-Бел-кала (б.э.т. 1074—1057), Тукульти-апиль-эшарра I улы
Эриба-Адад II (б.э.т. 1057—1055), Ашшур-Бел-кала улы
Шамши-Адад IV (б.э.т. 1055—1050), Тукульти-апиль-эшарра I улы
Ашшур-нацир-апал I (б.э.т. 1050—1032), Шамши-Адад IV улы
Шульману-ашареду II (б.э.т. 1031—1020), Ашшур-нацир-апли I улы
Ашшур-нирари IV (б.э.т. 1020—1016), Шульману-ашареду II улы
Ашшур-раби II (б.э.т. 1016—973), Ашшур-нацир-апли I улы
Ашшур-реш-иши II (б.э.т. 973—967), Ашшур-раби II улы
Тукульти-апиль-эшарра II (б.э.т. 967—935), Ашшур-реш-иши II улы
Ашшур-дан II (б.э.т. 934—912), Тукульти-апиль-эшарра II улы

Яңы Ассирия осоро [үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Адад-нирари II (б.э.т. 911—891), Ашшур-дан II улы
Тукульти-Нинурта II (б.э.т. 891—883), Адад-нирари II улы
Ашшур-нацир-апал II (б.э.т. 883—859), Тукульти-Нинурта II улы

Баш ҡалаһы Кальхуға күсерелә

Шульману-ашареду III (Салманасар III) (б.э.т. 858—824), Ашшур-нацир-апал II улы
Шамши-Адад V (б.э.т. 823—811), Шульману-ашареду III улы
Адад-нирари III (б.э.т. 810—783), Шамши-Адад V улы
Шаммурамат (Семирамида), регентша (б.э.т. 810—805)
Шульману-ашареду IV (б.э.т. 783—772), Адад-нирари III улы
Ашшур-дан III (б.э.т. 772—755), Адад-нирари III улы
Ашшур-нирари V (б.э.т. 754—745), Адад-нирари III улы
Тукульти-апиль-эшарра III (б.э.т. 744—727)
Шульману-ашареду V (б.э.т. 727—722), Тукульти-апиль-эшарра III улы

Шарру-кин II династияһы (Саргониҙар)

Шарру-кин II (Саргон II) (б.э.т. 722—705), Тукульти-апиль-эшарра III улы

Баш ҡалаһы Дур-Шаррукинға күсерелә

Син-аххе-эриба (Синаххериб) (б.э.т. 705—681), Шарру-кин II улы

Баш ҡалаһы Ниневияға күсерелә

Ашшур-аха-иддин (Асархаддон) (б.э.т. 681—669), Син-аххе-эриба улы
Ашшур-бан-апли (Ашшурбанипал) (б.э.т. 669 — яҡ. 627), Ашшур-аха-иддин улы
Ашшур-этиль-илани (б.э.т. 627 — яҡ. 623), Ашшур-бан-апли улы
Син-шуму-лишир (б.э.т. 623)
Син-шар-ишкун (б.э.т. 623 — яҡ. 612), Ашшур-бан-апли улы

Ниневия б.э.т. 612 йылда бабил-миди ғәскәрҙәре тарафынан тар-мар ителә, Ассирия империяһының ҡалдыҡ өлөшө Харран өлкәһе менән сикләнә.

Ашшур-убаллит II (б.э.т. яҡ. 612/611 — яҡ. 610/609), Ашшур-аха-иддин улы

Б.э.т. яҡынса 610/609 йылда ассирийҙарҙың һуңғы ҡалаһы Харран ҡолатыла. Ассирия сәйәси үҙ аллылығын юғалта, батшалыҡ бөтөрөлә.

Һуңғы антик осор[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Синхариб (Ниневия хакимы, беҙҙең эраның IV быуаты)^[2]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

↑ ‎Veenhof K. R., ‎Eidem J. From Old Assyrian to Middle Assyrian // Mesopotamia : The Old Assyrian Period. — Göttingen : Vandenhoeck & Ruprecht, 2008. — P. 24. — 382 p. — (Annäherungen 5 / hrsg. von Markus Wäfler. — Orbis biblicus et orientalis, 160/5. — ISSN 1015-1850). — ISBN 978-3-525-53452-6.
↑ Radner K. Assyrian history after the empire // Ancient Assyria : A Very Short Introduction. — Oxford : Oxford University Press, 2015. — XVIII, 136 p. — ISBN 978-0-19-871590-0.

Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

«Ассирийский царский список» (англ.) 2016 йыл 11 август архивланған.
«Синхронический царский список» (Вавилона и Ассирии) (англ.) 2016 йыл 11 апрель архивланған.

[1] ‎Veenhof K. R., ‎Eidem J. From Old Assyrian to Middle Assyrian // Mesopotamia : The Old Assyrian Period. — Göttingen : Vandenhoeck & Ruprecht, 2008. — P. 24. — 382 p. — (Annäherungen 5 / hrsg. von Markus Wäfler. — Orbis biblicus et orientalis, 160/5. — ISSN 1015-1850). — ISBN 978-3-525-53452-6.

[2] Radner K. Assyrian history after the empire // Ancient Assyria : A Very Short Introduction. — Oxford : Oxford University Press, 2015. — XVIII, 136 p. — ISBN 978-0-19-871590-0.

[1]

[2]