Башҡортостан Республикаһының Рәссамдар союзы

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Башҡортостан Рәссамдар союзы
Административ үҙәге

Өфө, Рәсәй

Ойошма төрө

Һөнәри ижади йәмәғәт ойошмаһы

Рәсми телдәре

рус, башҡорт

Етәкселәре
Рәйес

Фазылов Хәтип Сәрүәр улы

Нигеҙләнгән

1934

Бөтөрөлгән
-
Сайт

http://www.shrb.ru/

«Рәсәй Рәссамдар союзы» Бөтә Рәсәй ижади ижтимағи ойошмаһының Башҡортостан Республикаһы төбәк бүлексәһе — профессиональ рәссам һәм сәнғәт белгестәренең, ижади хеҙмәткәрҙәренең ирекле берләшмәһе — ғәмәлдәге Рәсәй Федерацияһы Конституцияһы, «Йәмәғәт берекмәләре тураһында», «Коммерция булмаған ойошмалар тураһында» Федераль Закондар, ижади союздар тураһында һәм башҡа ҡануниәт нигеҙендә бөтә Башҡортостан территорияһында эшмәкәрлек алып барған ижтимағи ойошма. Адресы: Өфө ҡалаһы, Октябрь проспекты, 148, Башҡортостан Республикаһы Рәссамдар союзы.

Ойошма эшмәкәрлегенең өҫтөнлөклө йүнәлештәре:

- профессиональ һынлы сәнғәт ижади хеҙмәткәрҙәрен уларҙың ижади эшмәкәрлегенә кәрәкле шарттар булдырыу маҡсатында берләштереү;

- мәҙәни, ижади эшмәкәрлектәрен һәм күргәҙмәләрен ойоштороу һәм бойомға ашырыу;

- дәүләт һәм йәмәғәт ойошмалары менән бер рәттән художестволы һәм эстетик тәрбиә биреүҙә , халыҡты гуманизм һәм патриотиз традицияларында тәрбиәләүҙә ҡатнашыу;

-Рәсәй күп милләтле һәм донъя художество мәҙәниәтенең иң яҡшы традицияларын һаҡлауға һәм үҫтереүгә булышлыҡ, һынлы сәнғәттә профессионализм критерийҙары тәьмин итеү;

-үҙ ойошма ағзаларын пенсия һәм социаль тәьминәттең хоҡуҡи гарантияларын булдырыуға булышлыҡ итеү.  

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Башҡорт профессиональ рәсем сәнғәтенә беренсе булып нигеҙ һалыусылар: Дәүләткилдеев Ҡ. С., А. Э. Тюлькин[1], П. М. Лебедев, Ю. Ю. Блюменталь, А. П. Лежнев, И. И. Урядов, В. С. Сыромятников, М. Н. Елгаштина, Б. Д. Ежов, К. И. Герасимов, А. В. Храмов, В. П. Андреев һәм башҡалар.

1960-1970 йылдарҙа рәсем сәнғәтендә «башҡорт мәктәбе» тигән төшөнсә Ә.Ф. Лотфуллин, Б.Ф Домашников, Р.М. Нурмөхәмәтов , А.Д. Бурзянцев, А.В. Пантелеев, С.А. Литвинов, П.П. Салмасов,Ф.А. Кащеев, М.А. Назаров, В.А. Позднов, Ә.Х. Ситдиҡова, В.П. Пустарнаков, Н.А. Русских, А.А. Кузнецов, М.Н. АрыҫлановҒ.Ш. Имашева, В.И. Плекунов,Т.П. Нечаева, Б.Д. Фузеев, З.Р. Басиров, А.П. Шутов, Э.М. Сәйетов , А.Г. Королевский һәм башҡалар исеме менән бәйле. Был рәссамдар ижадында башҡорт һәм урыҫ халыҡ сәнғәте традициялары гармоник үҫеш ала, уларҙың ижад емештәре үҙенсәлекле, рухи бөтөнлөк, донъяға һөйөү , пластик һәм декоратив тасуирилыҡ менән һуғарылған.

1980-1990 йылдарҙа башҡорт сәнғәте яңы төҫмөр ала. Илдә сәйәси хәл үҙгәреү, идеологик һәм ижади азатлыҡ бирелеү менән бөтә рәссамдарҙың иғтибары рухи-әхлаҡи проблемаларға, йәмғиәт тормошо, заманға ярашлы стилистика эҙләүйүнәлтелә, сәнғәттә фәлсәфәүи-интеллектуаль башланғыстарға нигеҙ һалына. Яңы тема һәм формалар, иң мөһиме, башҡорт йолалары, милли колориты менән бәйлелекте күләгәлә ҡалдырмай.

 

Бөгөнгө хәле[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Бөгөнгө быуын был традицияларҙы үҫтерә бара, сәнғәтте заманса формалар һәм проблематика менән байыҡтыра . Хәҙерге ваҡытта Союздың ижади составында Өфө, Стәрлетамаҡ, Ишембай, Нефтекама, Мәләүез ҡалаларынан, урындағы ижади берекмәләрҙән 224 рәссам һәм сәнғәт белгестәре эшләй. . Бынан тыш, Союз эргәһендә Йәш рәссамдар һәм сәнғәт белгестәре берекмәһе эшләп килә.

Республиканың Мәҙәниәт министрлығы менән берлектә күргәҙмәләр, проекттар сәнғәттең бөтә төрҙәре буйынса үҫешеү мөмкинлеге бирә. Улар араһында халыҡ-ара Триеннале баҫма графикаһы, Республика биҙәү-ғәмәли сәнғәт күргәҙмәләре, «Акварель яҙы», «Киңлек һәм форма» экспозицияһы һәм скульптура симпозиумы. Йыл һайын «Тыуған ил образы» пленэрҙары ойошторола.

Рәссам һәм сәнғәт белгестәре киң күләмле халыҡ-ара, Бөтә Рәсәй, төбәк күргәҙмәләрендә республика вәкилдәре булараҡ ҡатнаша.

Күп рәссамдар дәүләт наградалары менән бүләкләнгән, шулай уҡ сит ил һәм халыҡ-ара фестивалдәрҙә, конкурстарҙа абруйлы урындар яулай.

БР Рәссамдар союзы рәйестәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • 1934 - 1936 - Усманов Мәхмүт Дауыт улы
  • 1936 - 1937 - Лежнев Анатолий Петрович
  • 1937 - 1941 - Герасимов Константин Иванович
  • 1942 - 1946 - Урядов Иван Иванович
  • 1947 - 1953 - Ишбулатов Рәхим Усман улы
  • 1954 - 1955 - Арыҫланов Мөхәмәт Нуриәхмәт улы
  • 1955 - 1957 - Платонов Алексей Трофимович
  • 1957 - 1958 - Ишбулатов Рәхим Усман улы
  • 1958 - 1964 - Нечаева Тамара Павловна
  • 1964 - 1965 - Фузеев Борис Дмитриевич
  • 1965 - 1970 - Имашева Ғәлиә Шаки ҡыҙы
  • 1970 - 1980 - Нурмөхәмәтов Рәшит Мөхәмәтбарый улы
  • 1980 - 1985 - Сәйетов Эрнст Миңнеәхмәт улы
  • 1985 - 1987 - Басиров Зилфәт Рәүеф улы
  • 1987 - 1989 - Фартуков Иван Иванович
  • 1989 - 1991 - Холопов Анатолий Александрович
  • 1991 - 1998 - Калинушкин Николай Александрович
  • 1998 - 2001 - Дворник Александр Александрович
  • 2001 - 2004 - Ғаянов Зөфәр Ғаян улы
  • С 2005 по н/в - Фазылов Хатип Сәрүәр улы

Күргәҙмә майҙандары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рәссамдар союзы Өфөлә ике күргәҙмә залында экспозиция-күргәҙмә эшмәкәрлеге алып бара:

  • Өфө художество галереяһы (Өфө ҡалаһы, Революция урамы, 34)
  • Бәләкәй күргәҙмә залы (Өфө ҡалаһы, Ленин урамы, 43).

Рәссамдар союзының милкендә өс ҡатлы бинаҫтәрәк ҡушыла бар: Өфө ҡалаһы, Октябрь проспекты, 148. Был магазиныбыҙ бинаһында «Илһам» художество салоны эшләйб, ул дәүләт наградалары менәнбүләкләнеп килә, сит ил һәм халыҡ-ара фестивалдәрҙә,конкурстарҙа абруйлы наградалар яулай.

Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Союз художников СССР

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Изобразительное искусство республики Башкортостан. Москва, 2007

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]