 Һайланған мәҡәлә
|
Хаммурапи ҡанундары «Мөхтәрәм Ану…» — һуңғы бабил күсереп яҙыусылары тарафынан текстың тәүге һүҙҙәре буйынса бирелгән атамаһы), шулай уҡ Хаммурапи Кодексы — Иҫке Бабил осороноң ҡануниәт йыйылмаһы, беҙҙең эраға тиклем 1750-се йылдарҙа Хаммурапи батша ваҡытында барлыҡҡа килтерелгән. Донъяла иң боронғо хоҡуҡиәт ҡомартҡыларының береһе.
Йыйылманың төп тексы аккад телендә шына яҙыуҙа һаҡланған. Ул конус рәүешендәге диорит стелаға соҡоп яҙылған. Стела француз археологик экспедицияһы тарафынан 1901 йыл аҙағы — 1902 йыл башында Фарсия территорияһындағы боронғо Суза ҡалаһын ҡаҙыу эштәре барғанда табыла. Хәҙерге заман тикшеренеүселәре Ҡанундарҙы 282 параграфҡа бүлә, уларҙа суд башҡарыу, милектең төрлө формаларын һаҡлау һәм ғаилә-никах мөнәсәбәттәре, шәхес һәм енәйәт эше хоҡуҡиәте мәсьәләләре көйләнә. 35-ләп параграф стеланан борон замандарҙа уҡ юйылған булған һәм әлеге ваҡытта, балсыҡ таҡталарҙағы күсермәләренә ҡарап, өлөшләтә тергеҙелгән.
Хаммурапи ҡанундары — йәшәп килгән хоҡуҡ тәртибенә бик ҙур реформа үткәреү һөҙөмтәһе, ул тәүтормош йәмғиәтендә үк яралған һәм бер ҡасан да яҙылмаған тәртип нормаларын унификациялау һәм тулыландырыу маҡсатында үткәрелгән
↪ дауамы…
Исемлек (104) | Үҙгәртеү
|
 Яҡшы мәҡәлә
|
Максимилиан I (22 март 1459 йыл, Нойштадт — 12 ғинуар 1519 йыл, Вельс) — 1486 йылдың 16 февраленән Германия короле, 1508 йылдың 4 февраленән — Изге Рим империяһы императоры, 1493 йылдың 19 авгусынан — Австрия эрцгерцогы. Германия һәм Австрия дәүләт системаларының реформаторы һәм күп милләтле Европаның яртыһына ғына түгел, диңгеҙ аръяғы колонияларына тиклем йәйелгән Габсбургтар дәүләте архитекторҙарының береһе.
Максимилиан I Австрия эрцгерцогы һәм Изге Рим империяһы императоры Фридрих III һәм Португалия короле Дуарте ҡыҙы Элеонора Португальскаяның икенсе улы<ref>Максимилианды өлкән ағаһы Кристоф, сабый саҡта үлә. 25 мартта ул Нойштадттағы Изге Георгий сиркәүендә суҡындырыла, уның крестный атаһы император Фридрихтың ышанысы менән файҙаланған воевода Николас Уйлаки була. Бала саҡта әсәһе уға ҙур йоғонто яһай, холҡо менән дә ул әсәһенә оҡшай. Әсәһенең иртә үлеүен (1467 йылда) Максимилиан бик ауыр кисергәне билдәле.
Уның Кристоф ағаһы сабый саҡта вафат була, һәм Максимилианды бик бәләкәйҙән үк атаһының вариҫы булараҡ әҙерләй башлайҙар. Башта Максимилианды тәрбиәләү менән әсәһе шөғөлләнә, әммә һуңыраҡ Фридрих, улы үтә иркә булып үҫә тип, уны, әсәһенән алып, тәрбиәсе итеп тәғәйенләнгән священник Петер Энгельбрехтҡа бирә.
↪ д а у а м ы…
Исемлек (97) | Үҙгәртеү
|
|
|
| 12 август юбилярҙары *
|
- Наркевич Иван Иосифович (12.08.1938), нефть һәм газ сығарыу объектарын төҙөүҙә ҡатнашҡан хеҙмәт ветераны, 1968—1998 йылдарҙа «Востокнефтепроводстрой» ойошмаһы бульдозерсыһы, 1970 йылдан — таҙартыу машинаһы машинисы. СССР Нефть‑газ төҙөлөшө министрлығының почётлы хеҙмәткәре (1988). Хеҙмәт Даны орденының тулы кавалеры. Сығышы менән хәҙерге Беларусь Республикаһының Витебск өлкәһе Пуховка ауылынан.
- Хаматшин Фәнзир Хаматхан улы (12.08.1938), ауыл хужалығы ветераны, 1960—1995 йылдарҙа Кушнаренко районының Ленин исемендәге колхоз механизаторы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған механизаторы (1981).
- Кәримов Роберт Юнир улы (12.08.1958), педагог, мәғариф һәм йәмәғәт эшмәкәре. Стәрлетамаҡ тармаҡ-ара колледжы директоры, 2000—2016 йылдарҙа Стәрлетамаҡ район мәғариф бүлеге етәксеһе. IV саҡырылыш Стәрлетамаҡ район Советы депутаты. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған уҡытыусыһы һәм халыҡ мәғарифы отличнигы.
- Мәхмүтов Салауат Мансур улы (12.08.1958), рәссам, Стәрлетамаҡтың 1-се сәнғәт мәктәбе уҡытыусыһы. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2015). Сығышы менән Стәрлетамаҡ ҡалаһынан.
♦ Кисәге: 11 август ♦ Иртәгә: 13 август ♦ Барлыҡ көндәр ♦
* Башҡортостан Республикаһының милли архивы мәғлүмәте буйынса
|
|
