Баш бит
Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Мысы́р (шулай уҡ Египет, ғәрәп телендә مصر Миср/Miṣr [misˤɾ], мысыр ғәрәп телендә مصر Маср/Maṣr [ˈmɑsˤɾ], урыҫ телендә Египет), рәсми исеме — Мысыр ғәрәп республикаһы, — Африканың төньяҡ-көнсығыш өлөшөндә һәм Азиялағы Синай ярымутрауында урынлашҡан ил, Синай ярымутрауы ярҙамында Африканан көньяҡ-көнбайыш Азияға оҙон күпер яһап тора. Майҙаны — 1 001 450 кв. км. Мысыр төньяҡтан Урта диңгеҙ, төньяҡ-көнсығыштан Газа секторы һәм Израиль менән, көнсығыштан Ҡыҙыл диңгеҙ, көньяҡтан Судан һәм көнбайыштан Ливия менән сикләнгән. Башҡалаһы — Ҡаһирә.
Мысырҙа 80 миллиондан ашыу кеше йәшәй; уларҙың күпселеге Нил буйында, бик аҙ өлөшө сүллектәрҙә йәшәй.
Мысыр үҙенең боронғо цивилизацияһы һәм донъяляғы иң билдәле һәйкәлдәре, шулар араһында Гизалағы пирамидалар һәм Ҙур Сфинкс менән танылған. Көньяҡтағы Луксор ҡалаһын «асыҡ һауалағы иң оло музей» тип атайҙар — бында Карнак һарайы, Батшалар үҙәне һымаҡ бик күп боронғо архитектура һәйкәлдәре урынлашҡан.
↪ дауамы...
Исемлек | Үҙгәртеү
|
Шиғыйҙа́р (ғәр. شيعة; [шӣ‘а] — эйәреүселәр, фирҡә, фракция) — Исламдағы йүнәлеш, улар төрлө йәмәғәттәргә ҡарайҙар, әммә Али ибн Әбү Талибты һәм уның тоҡомдарын ғына Мөхәммәт Пәйғәмбәрҙең берҙән-бер ҡануни вариҫтары тип һанауҙары менән берләшәләр. Былар башлыса 12 имамсылар (иснәәшариҙәр), күпселеге Иранда, Әзербайжанда, Бахрейнда, Ираҡта һәм Ливанда йәшәй.
Барлыҡ мосолмандар кеүек үк, шиғыйҙар Мөхәммәт-Алланың Рәсүле икәненә инана. Шиғыйҙар өммәткә һайланып ҡуйыла торған хәлифтәр түгел, ә Аллаһ тарафынан тәғәйенләнгән имамдар идара итергә тейеш тип һанай. Бындай имамдар иҫәбенә улар Али ибн Әбү Талиб һәм Мөхәммәт Пәйғәмбәрҙең ҡыҙы Фатиманан киткән тоҡомдарҙы индерә. Шиғыйҙар тәүге 3 хәлиф — хәҙрәти Әбү Бәкр, Ғүмәр һәм Усман — идара иткән хәлифәткә тәнҡит менән ҡарай.
↪ дауамы...
Исемлек | Үҙгәртеү
|
|
|
Төрки телдәрендәге бүлектәр
|
.svg)
