Бор ҡалаһы ҡала округы

Бор ҡалаһы ҡала округы
Герб
Нигеҙләү датаһы	20 июнь 1929
Рәсми атамаһы	Борский район һәм Борскі раён
Дәүләт	Рәсәй
Административ үҙәк	Бор[d]
Административ-территориаль берәмек	Түбәнге Новгород өлкәһе һәм Горьковский край[d]
Сәғәт бүлкәте	MSD[d] һәм UTC+3:00[d]
Халыҡ һаны	120 926 кеше (1 ғинуар 2018)
Административ рәүештә бүленә	Александровка, Апраксино[d], Архипово[d], Афанасовка[d], Афанасово[d], Белкино[d], Белкино[d], Белоусово[d], Березовка[d], Березовка[d], Березовка[d], Березовский[d], Блины[d], Блохино[d], Богдашево[d], Большая Захватиха[d], Большеорловское[d], Большие Литвинки[d], Большое Покровское[d], Большое Содомово[d], Большое Уткино[d], Бор[d], Борисовка, Борисово[d], Боровица[d], Боталово[d], Ботусино[d], Боярское[d], Бубново[d], Бузуйки[d], Бурнаково[d], Быково[d], Быстрое[d], Ваганьково[d], Валки[d], Варначево[d], Васильково[d], Ватома, Ватомский[d], Вернягово[d], Верхнее[d], Владимирово[d], Власово[d], Волчиха[d], Воронино[d], Вороново[d], Восход[d], Выползово[d], Высоково[d], Высоково[d], Вяз[d], Вязилка[d], Вязовка[d], Вязовое[d], Вяловское[d], Ганино[d], Глазково[d], Глазовка[d], Глубинный[d], Горелово[d], Городищи[d], Городное[d], Грязново[d], Гусево[d], Дерябино[d], Доенки[d], Долгово[d], Долгово[d], Долгово (22712000686)[d], Дресвино[d], Дроздово[d], Дрюково[d], Дубенки[d], Дубенки[d], Дуплево[d], Ежово[d], Ежово (22712000530)[d], Елевая[d], Елисино[d], Елькино[d], Железнодорожный[d], Жуковка[d], Журавли[d], Заборье[d], Завражное[d], Завражное (22712000688)[d], Залесная[d], Запрудное[d], Запрудное (22712000378)[d], Заречный[d], Заскочиха[d], Захарово[d], Зименки[d], Зименки[d], Зинькино[d], Золотово[d], Зоренки[d], Зрилки[d], Зубово[d], Зуево[d], Зыково[d], Ивановское[d], Ивановское (22712000392)[d], Ивановское[d], Ивонькино[d], Ильинское[d], Каликино[d], Кантаурово[d], Квасово[d], Керженец[d], Киселиха[d], Клеево[d], Клинцово[d], Клюкино[d], Княжево[d], Коврово[d], Колобово[d], Кольцово[d], Комарово[d], Корелка[d], Коринка[d], Коровино[d], Королево[d], Косарево[d], Костино, Красная Слобода[d], Красногорка[d], Красноярье[d], Кресты[d], Кривцово[d], Круглово[d], Круглое[d], Крутец[d], Крутец (22712000414)[d], Куземино[d], Кузнечиха[d], Кунавино[d], Курочкино[d], Лапино[d], Лебяжье[d], Линда[d], Линдо-Пустынь[d], Линдо-Усад[d], Лискино[d], Лихачево[d], Лунино[d], Макарово[d], Малая Захватиха[d], Малое Покровское[d], Малое Ситниково[d], Малое Содомово[d], Малое Уткино[d], Малые Литвинки[d], Мамакино[d], Марково[d], Матвеевка[d], Матюшки[d], Медведково[d], Межуйки[d], Мешково[d], Милютино[d], Минино[d], Митюшино, Молостово[d], Мордвинки[d], Морозово[d], Мыс[d], Мякотинское[d], Нагаево[d], Нагорный[d], Наумово[d], Некрасово[d], Нечаево[d], Никиткино[d], Николина-Кулига[d], Никольское[d], Никольское (22712000450)[d], Ножово[d], Обмелюхино[d], Овечкино[d], Оголихино[d], Одинцы[d], Озерки[d], Оманово[d], Опалиха[d], Орехово[d], Орешки[d], Орлово[d], Орловский[d], Осинки[d], Останкино[d], Останкино[d], Остреево[d], Охлобыстино[d], Охотино[d], Память Парижской коммуны[d], Первое Мая[d], Першино[d], Петрово[d], Петухово[d], Пикино[d], Пикинские Гривы[d], Пионерский[d], Пионерское[d], Пирогово[d], Пичугино[d], Плахино[d], Плотинка[d], Побегайки[d], Подкопайки[d], Подлужки[d], Подрезово[d], Полевой[d], Попово[d], Попово[d], Посёлок Шпалозавода[d], Потемино[d], Приклонное[d], Приречный[d], Пумра[d], Путьково[d], Развилье[d], Разгуляйки[d], Разливайки[d], Редькино[d], Рекшино[d], Родимиха[d], Рожново[d], Рустай[d], Рябинки[d], Рябчиково[d], Савино[d], Садовая[d], Санда[d], Сверчково[d], Свободное[d], Святица[d], Селищи[d], Селищи[d], Синцово[d], Ситники[d], Ситниково[d], Скородумки[d], Скородумки (22712000618)[d], Слободское[d], Смышляйки[d], Сормовский Пролетарий[d], Соколово[d], Соловково[d], Соловьёво[d], Соломатки[d], Сосновка, Сосновый Бор[d], Софроново[d], Сошники[d], Спасское[d], Страхово[d], Сунгурово[d], Сырохватово[d], Сысаиха[d], Тайново[d], Тайное[d], Тарасово[d], Телятьево[d], Темряшино[d], Торчилово[d], Трубниково[d], Трутнево[d], Тугарино[d], Тузеево[d], Тушнино[d], Тюлени[d], Тюрино[d], Узлово[d], Ульяниха[d], Ульяново[d], Уткино[d], Уткино (22712000500)[d], Ушенино[d], Филимонцево[d], Филипповское[d], Хвалынки[d], Хмелево[d], Хрипуново[d], Хрущево[d], Чернозёрье[d], Чернолесская Пустынь[d], Чернораменье[d], Чернуха[d], Чистое Борское[d], Чистое Поле[d], Чистяки[d], Шерстнево[d], Шехонка, Шлыково[d], Шубино[d], Юрасово[d], Юрино[d], Яблонное[d], Язвицы[d] һәм Ямново[d]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек	96 метр
Майҙан	3584,28 км²
Почта индексы	606440
Рәсми сайт	borcity.ru
Урындағы телефон коды	83159
Бор ҡалаһы ҡала округы Викимилектә

Түбәнге Новгород үҙәгенән ҡарағанда Бор ҡалаһының күренекле урман һәм болондары

Бор ҡалаһы йәки ҡала округы Бор ҡалаһы— административ-территориаль берәмек (өлкә әһәмиәтендәге ҡала) һәм ҡала округы статуслы муниципаль берәмек . Рәсәй Федерацияһының Новгород өлкәһендә урынлашҡан. 2010 йылға тиклем Борский районы булған.

Административ үҙәге — Бор ҡалаһы.

Географияһы

Уға ҡараған барлыҡ тораҡ пункттары менән бергә өлкә буйһоноуындағы ҡала — ҡала округы — майҙаны буйынса Новгород өлкәһенең иң эре ҡалаларының береһе булып тора. Ҡала Волга йылғаһының һул ярында урынлашҡан, көньяҡта Түбәнге Новгородҡа (Новгород, Канавинский, Мәскәү, Сормовский райондары) терәлеп тора. Округтың майҙаны — 360 000 гектаров.

Тарих

1942 йылдың көҙөндә Абвер «Волга валы» диверсия операцияһын эшләй Борский районы территорияһында Горький өлкәһенең урындағы истребителдәр батальоны һәм НКВД хеҙмәткәрҙәре Волгаға сығырға тырышыусы немец парашютистары ның ҙур төркөмөнә ҡаршы һуғыш алып бара.

2000 йылдың 12 сентябрендә Түбәнге Новгород өлкәһе Борский районындағы ҡасабалары һәм ауылдарындағы ауыл советтары закон буйынса юҡҡа сығарыла: Пикино ҙур ҡасабаһы, Керженец ҡасабаһы, Неклюдово ҡасабаһы, Октябрь ҡасабаһы, Париж коммунаһы иҫтәлеге ҡасабаһы, Ситники ҡасабаһы, Большеорловский, Городищинский, Иваново, Ивонькинский, Каликинский, Кантауровский, Ковровский, Пенза ,Линдовский, Останкинский, Редькинский, Рожновский, Рустайский, Спасский , Чистоборский, Чистополь, Ямновский ауыл советтары.

2004 йылың 11 октябрендә Новгород өлкәһенең № 110-З законы һәм 2005 йылдың 25 февралендәге № 10-З закондарына ярашлы Борский район муниципаль берәмегендә 1 ҡала һәм 8 ауыл биләмәләре муниципаль берәмектәре ойошторола.

Новгород өлкәһе № 11-З законы буйынса 25 февраль 2005 йыл,, Борский районына муниципаль район берәмеге статусы бирелә.

2010 йылдың административ-территориаль берәмек Борский районы өлкә әһәмиәтендәге ҡала итеп үҙгәртелә, ә Борский районы муниципаль берәмектәре Бор ҡалаһы ҡала округы итеп үҙгәртелә. Шул уҡ ваҡытта муниципаль берәмектәр — Бор ҡалаһы ҡала биләмәһе һәм ауыл биләмәһе ауыл советтары : Кантауровский, Пенза ауыл советы, Линдовский, Останкинский ауыл советы, Париж коммунаһы иҫтәлегенә, Редькинский ауыл советы, Ситниковский, Ямновский ауыл советы бөтөрөлә, уларҙы берләштереү юлы менән Бор ҡалаһы ҡала округы барлыҡҡа килә.

Халыҡ

Халыҡ һаны 2002 2006 2008 2009 2010 2011 2012 573 125 ↗152 128 ↘223 76 ↘990 75 ↗121 023 ↘877 120 ↗879 121 2013 2014 2015 2016 2017 ↗523 122 ↗724 122 ↘972 121 ↗994 121 ↘843 121

Административ-территориаль ҡоролошо

Өлкә әһәмиәтендәге ҡала үҙ эсенә түбәндәге административ-территориаль берәмектәрҙе ала:.

• Бор ҡалаһы
• Кантауровский ауыл советы(адм. үҙәге — Кантаурово ауылы)
• Пенза ауыл советы (адм. үҙәге — Ҡыҙыл Слобода ауылы)
• Линдовский ауыл советы (адм. үҙәге — Линда ауылы)
• Останкинский ауыл советы (адм. үҙәге — Останкино ауылы)
• Париж коммунаһы иҫтәлегенә ауыл советы (адм. үҙәге — Париж коммунаһы иҫтәлегенә ҡасабаһы)
• Редькинский ауыл советы (адм. үҙәге — Редькино ауылы)
• Ситниковский ауыл советы (адм. үҙәге — Ситники ҡасабаһы)
• Ямновский ауыл советы (адм. үҙәге — Ямново ауылы)

Тораҡ пункттар

Бор ҡалаһы ҡала округтарына 301 тораҡ пункты инә:

Иҡтисад

Сәнәғәте

Сәнәғәт предприятиелары — 31. Төп тармағы: быяла, машиналар эшләү һәм металл эшкәртеү, төҙөлөш материалдары, ҡара металлургия, яғыулыҡ, урман һәм ағас эшкәртеү, еңел һәм аҙыҡ-түлек эшкәртеү сәнәғәте.

Эре предприятиеһы — ААО «Борский быяла заводы», тауар продукцияһы ҡала продукцияһы күләменең 60 % тирәһе тәшкил итә. Башҡа эре предприятиелар: ААО «Новгород теплоходы», ААО «Борский торба заводы»,ААО"Борский силикат заводы", ААО, «Борхлеб».

Ауыл хужалығы

Ауыл хужалығы етештереүселәренең 11 ширҡәте бар, улар эре ҡош—токомсолоҡ предприятилары.

Иҫтәлекле урындар

«Борский» станцияһынан 100 метр алыҫлыҡта канат юлдар урынлашҡан тарихи реконструкция «Pax Romana — тере тарих паркында» паркы бар.

Мәҙәниәт һәм белем биреү

Мәғариф учреждениелары

Бор ҡалаһы ҡала округы мәғариф системаһына инә:

• 51 мәктәпкәсә учреждение ,
• 49 дөйөм белем биреү учреждениеһы,
• 2 сәнғәт мәктәбе,
• өлкә мәҙәниәт колледжы,
• стеклозавод янындағы махсус колледж,
• Н. И. Лобачевский исемендәге Түбәнге Новгород дәүләт университетының филиалы.

Спорт һәм мәҙәниәт

Спорт һәм мәҙәни ял ойоштороу системаһына инә:

• «Красная горка» физкультура-һауыҡтырыу комплексы ,
• 40 китапхана,
• 26 клуб учреждениеһы,
• муниципаль эстрада-музыкаль комедия театры,
• 3 стадион,
• 4 йөҙөү бассейны.

Ҡала округында «Керженский» дәүләт ҡурсаулығы урынлашҡан.

Медицина учреждениелары

• «Филипповский ял йорто» муниципаль учреждениеһы
• «Борский ҡала дауаханаһы № 1» һаулыҡ һаҡлау муниципаль учреждениеһы
• «Борский ҡала дауаханаһы № 2» һаулыҡ һаҡлау муниципаль учреждениеһы,
• «Волга буйы округы медицина үҙәге» ФГУП дауаханаһы.

Билдәле шәхестәр

• Сябаева Татьяна Михайловна (1917 йылдың 24 ғинуар — 1986 йылдың 25 октябре) — «Борский ферма»һының алдынғы һауынсыһы, Социалистик Хеҙмәт Геройы.
• Зудов Вячеслав Дмитриевич (тыуа 8 ғинуар 1942) — СССР-ҙың лётчик-космонавты.

Шулай уҡ ҡарағыҙ

• Борский мост

Һылтанмалар

• Муниципальное образование городской округ город Бор — Официальный сайт