Эстәлеккә күсергә

Бруевич Николай Григорьевич

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Бруевич Николай Григорьевич
Зат ир-ат
Гражданлыҡ  Рәсәй империяһы
 СССР
Хеҙмәт итеүе СССР
Тыуған көнө 31 октябрь (12 ноябрь) 1896
Тыуған урыны Мәскәү, Рәсәй империяһы[1]
Вафат булған көнө 5 май 1987({{padleft:1987|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:5|2|0}}) (90 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, СССР
Ерләнгән урыны Новодевичье зыяраты[d]
Һөнәр төрө ғалим
Эш урыны Н. Е. Жуковский исемендәге Хәрби-һауа инженер академияһы
Рәсәй Фәндәр академияһы[2]
Институт точной механики и вычислительной техники имени С. А. Лебедева[d][3]
Уҡыу йорто М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты
Мәскәү авиация институты
Ғилми дәрәжә техник фәндәр докторы[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Һуғыш/алыш Бөйөк Ватан һуғышы
Ойошма ағзаһы Рәсәй Фәндәр академияһы[3]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Ҡыҙыл Байраҡ ордены Ленин ордены Октябрь Революцияһы ордены «Почёт Билдәһе» ордены II дәрәжә Ватан һуғышы ордены «Эшсе-Крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһының егерме йыллығы» юбилей миҙалы Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены «Хеҙмәт ветераны» миҙалы "СССР-ҙың Ҡораллы Көстәре ветераны" миҙалы «Мәскәүҙе обороналаған өсөн» миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» миҙалы

Николай Григорьевич Бруевич (31 октябрь [12 ноябрь1896, Мәскәү — 5 май 1987, Мәскәү) — машиналар белеме һәм иҫәпләү техникаһы өлкәһендә совет ғалимы, СССР Фәндәр академияһы академигы, Монгол Фәндәр академияһының почетлы ағзаһы[4], инженер-техник хеҙмәттәр генерал-лейтенанты[5].

Ҡыҙыл армия составында Граждандар һуғышында ҡатнаша[6]. 1921 йылда ВКП(б) сафына инә. 1923 йылда Мәскәү дәүләт университетының физика-математика факультетын тамамлай. 1930 йылда — Мәскәү авиация институтын[7], 1931 йылда Хәрби-һауа инженер академияһы адъюнктураһын[6]. В 1937 году Николаю Бруевичу была присвоена степень доктора технических наук[6] тамамлай. Николай 1937 йылда Николай Бруевичҡа техник фәндәр докторы дәрәжәһе бирелә[6]. 1939 йылдың 28 ғинуарында СССР Фәндәр академияһының «механика» һөнәре буйынса ағза--корреспонденты итеп һайлана[8].

1940 йылдан алып 1941 йыл буйынса Мәскәү механика-машиналар төҙөү институты директоры булып эшләй[9].

1941 йылда юғары мәктәп эштәре буйынса комитет рәйесенең беренсе урынбаҫары итеп тәғәйенләнә[10]. 1942 йылдың 8 майында[8] «механика, машиналар һәм механизмдар теорияһы» һөнәре буйынса академик итеп һайлана. 1949 йылдың 10 майынан 1942 йылдың 17 мартына тиклем СССР Фәндәр академияһының академик-секретары вазифаһын биләй[8]. 1948 йылдың 16 июленән 1950 йылдың башына тиклем Теүәл механика һәм иҫәпләү техникаһы институты директоры була[11]. 1959—1961 йылдарҙа СССР оборона министрлығы советы ағзаһы була[4]. 1961 йылда отставкаға сыға[6].

1987 йылдың 5 майында вафат була. Мәскәүҙә Новодевичье зыяратында ерләнә

Тышҡы медиафайлдар

.

Фәнни ҡаҙаныштары

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Николай Григорьевич Бруевич машина һәм приборҙарҙың ышаныслылығы һәм аныҡлығы теорияһына нигеҙ һалыусыларҙың береһе[5]. Машиналар төҙөлөшөндә аҡыл хеҙмәтен автоматлаштырыу тикшеренеүҙәре менән етәкселек итә[5].

Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре[4]

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

— өс Ленин ордены (04.11.1944; 1945; 10.06.1945)

Октябрь Революцияһы ордены (1975)

— ике Ҡыҙыл Йондоҙ ордены (1945; 1949)

— 2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены (1944)

— ике Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (11.11.1946; 12.11.1966)

«Почёт Билдәһе» ордены (1951)

— миҙалдар

  1. Бруевич Николай Григорьевич // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. Geltman D. V. Владимир Леонтьевич Комаров: краткий биографический очерк, Vladimir Leontyevich Komarov: a short biography (ингл.) // Историко-биологические исследования — 2020. — Vol. 12, Iss. 4. — P. 29. — ISSN 2076-8176; 2500-1221doi:10.24411/2076-8176-2020-14002
  3. 3,0 3,1 Малиновский Б. Н. История вычислительной техники в лицах (урыҫ)Киев: 1995. — С. 46. — 384 с. — ISBN 5-7707-6131-8
  4. 4,0 4,1 4,2 Академики МГУ > Бруевич Николай Григорьевич (недоступная ссылка — история). Сайт «Все о Московском университете». Дата обращения: 28 февраль 2012. Архивировано 14 сентябрь 2012 года.(недоступная ссылка)
  5. 5,0 5,1 5,2 Бруевич Николай Григорьевич // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Николай Григорьевич Бруевич. Институт точной механики и вычислительной техники им. С. А. Лебедева РАН. Дата обращения: 28 февраль 2012. 2012 йыл 13 март архивланған.
  7. Выпускники МАИ — академики АН СССР и РАН. Московский авиационный институт. Дата обращения: 28 февраль 2012. Архивировано 14 сентябрь 2012 года. 2013 йыл 7 март архивланған.
  8. 8,0 8,1 8,2 Бруевич Николай Григорьевич. Информационная система «Архивы Российской академии наук». Дата обращения: 28 февраль 2012. Архивировано 14 сентябрь 2012 года.
  9. Выпускники МАИ — ректоры (директора́) высших учебных заведений. Московский авиационный институт. Дата обращения: 28 февраль 2012. Архивировано 14 сентябрь 2012 года. 2013 йыл 7 март архивланған.
  10. Николай Григорьевич Бруевич (некролог) (doc) 133. Российская академия наук. Дата обращения: 28 февраль 2012. Архивировано 14 сентябрь 2012 года.
  11. История развития института. Институт точной механики и вычислительной техники им. С. А. Лебедева РАН. Дата обращения: 28 февраль 2012. 2012 йыл 1 сентябрь архивланған.