Вики
Вики | |
Кем хөрмәтенә аталған | WikiWikiWeb[d] |
---|---|
Нигеҙендә эшләнгән | Бөтә Донъя Селтәре |
Башланыу датаһы | 25 март 1995 |
Асыусы йәки уйлап табыусы | Уорд Каннингем[d] |
Mastodon серверының URL | wikis.world |
ACM коды (2012) | 10003301 |
Вики Викимилектә |
Ви́ки (ингл. wiki) — сайт үҙе рөхсәт иткән саралар ҡулланып, ҡулланыусылар үҙҙәре эстәлеген үҙгәртә алған веб-сайт. Тексты форматлау һәм текстҡа төрлө объекттарҙы ҡуйыу вики- билдә ҡуйып башҡарыла. Википедия һәм башҡа Викимедиа фонды проекттары ошо принциптарға таянып эшләнгән [1].
Тарих
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]«Вики» терминын тәүләп 1995 йылда Уорд Каннингем- беренсе WikiWikiWeb выҡ ҡулайлама (движок) эшләргә уйлай . Башта Каннингем викиҙы «эшләй ала торған ябай ғына онлайн-база» тип һүрәтләй[2]. Һуңыраҡ инглиз һүҙе бэкроним «What I Know Is…» («то, что я знаю, это…»)[3] килеп сыға.
Вики концепцияһы асылы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Уорд Каннингем һәм Бо Леуф The Wiki Way: Quick Collaboration on the
- Вики төрлө биттәр араһында бәйләнеш булдыра: башҡа биттәргә һылтанмалар бар һәм башҡа биттәрҙә был биттәр бармы, юҡмы икәне күренеп тора.
- Вики осраҡлы уҡыусы, ҡулланыусы өсөн ентекләп эшләнгән сайт түгел. Киреһенсә, Вики уҡыусыларҙы яңы мәҡәләләр булдырыуға, хеҙмәттәшлеккә йәлеп итергә тырыша.
Айырылып торған сифаттары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Викиҙың сифаттары:
- Тексты күп тапҡһәм бүлектәрҙең үҙ-ара бәйләнеше .
- Авторҙар күплеге. Ҡайһы бер викиҙарҙы бөтә ҡулланыусылар игеҙе
Вики-мөхит булдырыу өсөн айырым программа (ПО — движок
Википедия һәм Викимедиа Фонды эше MediaWi ki ҡулайламаһына (движок) нигВики телендә вики-биттәр араһында һылтауҙар гиперһылтауҙар бар
Вандализм
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ҡайһы бер викиҙар теркәлмәгән ҡулланыусыларға ла төҙөтмәләр индерергә рөхсәт итә. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы,
Вики Викиһүҙлектә | |
Вики Викидәреслектә | |
Вики Викимилектә | |
Вики Викияңылыҡтарҙа |
- Семантическая вики
- .wiki — домен верхнего уровня, предназначен
Һылтауҙар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- WikiMatrix — сайт-энциклопедия о вики движках, на английском языке.
- ↑ Шестаков В. К. Извлечение онтологии из Wiki-системы. — Статья. — Научно-технический вестник. — Статья 1 (77) — Январь-февраль 2012. — УДК 004.738.52
- ↑ Ward Cunningham’s original description of Wiki 2008 йыл 16 апрель архивланған.
- ↑ The wiki principle, The Economist (Тикшерелеү көнө: 12 декабрь 2009)