Эстәлеккә күсергә

Вики

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Вики
Рәсем
Кем хөрмәтенә аталған WikiWikiWeb[d]
Нигеҙендә эшләнгән Бөтә Донъя Селтәре
Башланыу датаһы 25 март 1995
Асыусы йәки уйлап табыусы Уорд Каннингем[d]
Mastodon серверының URL wikis.world
ACM коды (2012) 10003301
 Вики Викимилектә

Ви́ки (ингл. wiki) — сайт үҙе рөхсәт иткән саралар ҡулланып, ҡулланыусылар үҙҙәре эстәлеген үҙгәртә алған веб-сайт. Тексты форматлау һәм текстҡа төрлө объекттарҙы ҡуйыу вики- билдә ҡуйып башҡарыла. Википедия һәм башҡа Викимедиа фонды проекттары ошо принциптарға таянып эшләнгән [1].

«Вики» терминын тәүләп 1995 йылда Уорд Каннингем- беренсе WikiWikiWeb выҡ ҡулайлама (движок) эшләргә уйлай . Башта Каннингем викиҙы «эшләй ала торған ябай ғына онлайн-база» тип һүрәтләй[2]. Һуңыраҡ инглиз һүҙе бэкроним «What I Know Is…» («то, что я знаю, это…»)[3] килеп сыға.

Вики концепцияһы асылы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Уо

Уорд Каннингем һәм Бо Леуф The Wiki Way: Quick Collaboration on the

  • Вики төрлө биттәр араһында бәйләнеш булдыра: башҡа биттәргә һылтанмалар бар һәм башҡа биттәрҙә был биттәр бармы, юҡмы икәне күренеп тора.
  • Вики осраҡлы уҡыусы, ҡулланыусы өсөн ентекләп эшләнгән сайт түгел. Киреһенсә, Вики уҡыусыларҙы яңы мәҡәләләр булдырыуға, хеҙмәттәшлеккә йәлеп итергә тырыша.

Айырылып торған сифаттары

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Викиҙың сифаттары:

  • Тексты күп тапҡһәм бүлектәрҙең үҙ-ара бәйләнеше .
  • Авторҙар күплеге. Ҡайһы бер викиҙарҙы бөтә ҡулланыусылар игеҙе
Редактирование вики-текста в «MediaWiki»

Вики-мөхит булдырыу өсөн айырым программа (ПО — движок

Википедия һәм Викимедиа Фонды эше MediaWi ki ҡулайламаһына (движок) нигВики телендә вики-биттәр араһында һылтауҙар гиперһылтауҙар бар

Ҡайһы бер викиҙар теркәлмәгән ҡулланыусыларға ла төҙөтмәләр индерергә рөхсәт итә. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы,

  • WikiMatrix — сайт-энциклопедия о вики движках, на английском языке.

Ҡалып:Вики Ҡалып:Вики-движки

  1. Шестаков В. К. Извлечение онтологии из Wiki-системы. — Статья. — Научно-технический вестник. — Статья 1 (77) — Январь-февраль 2012. — УДК 004.738.52
  2. Ward Cunningham’s original description of Wiki 2008 йыл 16 апрель архивланған.
  3. The wiki principle, The Economist  (Тикшерелеү көнө: 12 декабрь 2009)