Воробьёв Анатолий Андреевич

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Воробьёв Анатолий Андреевич
Зат ир-ат
Тыуған көнө 5 февраль 1923({{padleft:1923|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:5|2|0}})
Вафат булған көнө 23 март 2006({{padleft:2006|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:23|2|0}}) (83 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, Рәсәй
Эшмәкәрлек төрө микробиология
Уҡыу йорто С. М. Киров исемендәге хәрби-медицина академияһы
Ғилми исеме профессор[d]
Ғилми дәрәжә медицина фәндәре докторы[d]
Ғилми етәксе Здродовский, Павел Феликсович[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Ватан һуғышы ордены Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены Ҡыҙыл Йондоҙ ордены «Хәрби хеҙмәттәре өсөн» миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» миҙалы Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәре Рәсәй Федерацияһы Дәүләт премияһы СССР дәүләт премияһы

Воробьев Анатолий Андреевич (1923—2006) — совет ғалимы һәм педагогы, микробиолог һәм иммунологы, медицина фәндәре докторы, профессор, СССР Медицина фәндәре академияһының мөхбир ағзаһы (1991; 1984 йылдан ағза-корреспонденты), медицина хеҙмәте генерал-майоры. СССР Дәүләт премияһы лауреаты (1980) һәм Рәсәй Федерацияһы Дәүләт премияһы лауреаты (2001). Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1999).

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1923 йылдың 5 февралендә Красноярск крайының Курғанный ҡалаһында тыуған.

1940 йылдан алып 1945 йылға тиклем С. М. Киров исемендәге хәрби-медицина академияһында уҡый, Бөйөк Ватан һуғышы осоронда Каспий хәрби флотилияһы частарында хеҙмәт итә һәм Ленинград оборонаһында ҡатнаша. 1945 йылдан 1948 йылға тиклем Төньяҡ флот караптары берләшмәһенең хәрби-диңгеҙ табибы сифатында СССР-ҙың Хәрби-Диңгеҙ флотында хеҙмәт итә.

1948—1951 йылдарҙа С. М. Киров исемендәге хәрби-медицина академияһының физик һәм коллоидлы химия кафедраһы һәм микробиология кафедраһы буйынса адъюнктураһында уҡый, академик П. Ф. Здродовскийҙың уҡыусыһы була. 1951 йылдан 1956 йылға тиклем был академияла өлкән ғилми хеҙмәткәр вазифаһында педагогик эштә.

1956 йылдан 1978 йылға тиклем СССР Оборона министрлығының ғилми-тикшеренеү институтында ғилми эш менән шөғөлләнә, фән буйынса бүлек начальнигы һәм был институттың фән буйынса начальнигы урынбаҫары вазифаларын башҡара. 1978 йылдан 1987 йылға тиклем СССР Медицина һәм микробиология сәнәғәте министрлығы системаһында, Биопрепарат баш идаралығында ғилми-тикшеренеү эштәрендә, фән буйынса был бүлек етәксеһенең беренсе урынбаҫары була. 1987 йылдан 2006 йылға тиклем И.M. Сеченов исемендәге Беренсе Мәскәү дәүләт медицина институтында вирусология һәм иммунология менән микробиология кафедраһы мөдире булып эшләй.[1][2][3].

Ғилми-педагогик эшмәкәрлеге һәм фәнгә индергән өлөшө[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

А. А. Воробьёвтың төп фәнни-педагогик эшмәкәрлеге микробиология өлкәһендәге мәсьәләләр, иммунитетты модуляциялау принциптарын эшләү, йоғошло ауырыуҙарҙың дөйөм иммунопрофилактикаһы һәм иммунология мәсьәләләре менән бәйле. Уның етәкселегендә эпидемик сабыртмалы тифҡа һәм Q биҙгәгенә ҡаршы химик вакциналар, шулай уҡ полианатоксиндар һәм дифтерия һәм һын ҡатыу ауырыуына ҡаршы иммунлаштырыу өсөн ҡулланылған юғары таҙартылған сорбланған анатоксиндар булдырыла. А. А. Воробьёв СССР Һаулыҡ һаҡлау министрлығының вакциналар һәм сывороткалар буйынса комитеты ағзаһы, Иммунологтарҙың Бөтә Союз ғилми йәмғиәте идараһы ағзаһы, «Иммунология» һәм «Микробиология, эпидемиология һәм иммунобиология» фәнни-медицина журналдарының редколлегия ағзаһы.

1951 йылда кандидатлыҡ диссертацияһы, 1960 йылда докторлыҡ диссертацияһы яҡлай, 1964 йылда уға профессор ғилми исеме бирелә.1984 йылда СССР Медицина фәндәре академияһының ағза-корреспонденты, ә 1991 йылда мөхбир ағзаһы итеп һайлана. А. А. Воробьёв етәкселегендә дүрт йөҙгә яҡын ғилми хеҙмәт, шул иҫәптән ун монография яҙылған. 1980 йылда «күпләп иммунлаштырыу сараларын эшләгәне өсөн (перораль, аэрозоль, энәһеҙ)» СССР дәүләт премияһына лайыҡ була. 2001 йылда «клиник ҡулланыуҙың фундаменталь принциптарын эшләгәне һәм Экспресс-мониторинг диагностикалау өсөн лазерлы флуоресценция ысулдарын индергәне, эренле инфекция һәм дисбиоз менән ауырыған пациенттарҙа ауырыуҙы дауалауҙың һөҙөмтәлелеген баһалағаны һәм прогнозлағаны өсөн» Рәсәй Федерацияһы Дәүләт премияһына лайыҡ була.[1][3][2].

2006 йылдың 23 мартында Мәскәүҙә вафат булған, Троекуров зыяратында ерләнгән[4].

Библиография[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Анатоксины / А. А. Воробьев, Н. Н. Васильев, А. Т. Кравченко. — Москва : Медицина, 1965. — 488 с.
  • Адъюванты: (Неспециф. стимуляторы иммуногенеза) / А. А. Воробьев, Н. Н. Васильев. — Москва : Медицина, 1969. — 206 с.
  • Безыгольный способ введения биологических препаратов в организм / А. А. Воробьев, И. Л. Некрасов, Л. Ф. Бандаков. — Москва : Медицина, 1972. — 102 с.
  • Массовые способы иммунизации / А. А. Воробьев, В. А. Лебединский. — Москва : Медицина, 1977. — 255 с.
  • Использование микроорганизмов для получения биомедицинских препаратов / [А. А. Воробьев, Г. Ф. Лапина]. — М. : ВНИИСЭНТИ, 1985
  • Не подводя черты : Науч.-публицист. повесть / А. А. Воробьев. — М. : Мед. информ. агентство (МИА), 2003. — 415 с. ISBN 5-89481-166-X
  • В круге моём / А. А. Воробьев. — Москва : Особая книга, 2007. — 159 с. ISBN 5-98811-066-5
  • Медицинская и санитарная микробиология : учебное пособие по микробиологии, вирусологии, иммунологии для студентов медицинских вузов / А. А. Воробьев, Ю. С. Кривошеин, В. П. Широбоков. — 4-е изд., стер. — Москва : Академия, 2010. — 46 с. ISBN 978-5-7695-6565-6

Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Хәтер[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • 1997 йылда Рәсәй медицина фәндәре академияһының Н. Ф. Гамалея исемендәге эпидемиология һәм микробиология ғилми-тикшеренеү институты бинаһына мемориаль таҡтаташ ҡуйылған.
  • 1997 йылда юғары уҡыу йортонан һуңғы һөнәри белем биреү И. М. Сеченов исемендәге Беренсе Мәскәү дәүләт медицина университетының медицина-профилактика факультетының инфектология кафедраһына уның исеме бирелә.[2]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. 1,0 1,1 Большая медицинская энциклопедия / гл. ред. Б. В. Петровский. — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1986. — Т. 29. — 576 с.
  2. 2,0 2,1 2,2 Московская энциклопедия : [в 2 т.] / [принимали участие : И. Л. Беленький и др.]. — Москва : Москвоведение, Т. 1: Лица Москвы, Т. 1 кн. 3 : М-Р / [гл. ред. С. О. Шмидт]. — 2010. — 639 с. — ISBN 978-5-903633-01-4
  3. 3,0 3,1 Академик РАМН А. А. Воробьёв (к 80-летию со дня рождения) // Русский медицинский сервер
  4. Воробьёв, Анатолий Андреевич / Медицинский некрополь
  5. Воробьёв, Анатолий Андреевич // Подвиг народа
  6. Указ Президента Российской Федерации от 05.08.2002 № 831 «О присуждении Государственных премий Российской Федерации 2001 года в области науки и техники»
  7. Указ Президента РФ от 27.01.1997 № 49 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Большая медицинская энциклопедия / гл. ред. Б. В. Петровский. — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1986. — Т. 29. — 576 с.
  • Советское биологическое оружие: история, экология, политика / Л. А. Федоров ; Междунар. соц.-экол. союз, Союз «За хим. безопасность». — Москва : Изд-во Моск. гос. ун-та леса, 2006. — 309 с. — ISBN 5-88587-245-7