Гоби эре көрән ярғанаты
| Гоби эре көрән ярғанаты | |||
 | |||
| Фәнни классификация | |||
|---|---|---|---|
|
СООБЩЕНИЕ ОБ ОШИБКЕ
Нет таксономического шаблона {{Eptesicus gobiensis }}, который должен описывать положение таксона Eptesicus gobiensis в биологической классификации. | |||
| Халыҡ-ара фәнни исеме | |||
|
Eptesicus gobiensis Бобринский, 1926 | |||
| Һаҡлау статусы | |||
| |||
Гоби эре көрән ярғанаты (Eptesicus gobiensis) — Ябай ярғанаттар ғаиләһенән ярғанат төрө.[1] Ул Афғанстанда, Ҡытайҙа, Һиндостанда, Монголияла, Пакистанда һәм Рәсәйҙә осрай. Уны 1926 йылда Рәсәй зоологы, профессор, граф Николай Алексеевич Бобринский тәүге тапҡыр тасуирлаған, тип экземпляры Гоби сүллегендәге Алтай тауҙарынан алынған.[2]
Тасуирламаһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Был ярайһы уҡ бәләкәй ябай ярғанат, уның кәүҙәһенең оҙонлоғо 57-нән 65 мм-ға тиклем (яҡынса 2,2-нән 2,6 дюймға тиклем) тирбәлә, ә беләк оҙонлоғо[3] 38-ҙән 42 мм-ға тиклем (яҡынса 1,5-тән 1,7 дюймға тиклем). Арҡаһындағы йөнө ҡыҙғылт-һары, төктәренең төбө ҡара-көрән, ә ҡорһағындағы йөнө көрәнһыу-аҡ. Өҫкө яңаҡтағы эске ҡаҙыҡ тештәре тышҡыларынан һиҙелерлек юғарыраҡ.[2]
Таралыуы һәм йәшәү мөхите
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Гоби эре көрән ярғанаты Урта Азияның ерле төрө булып тора. Уның ареалы төньяҡ Ирандағы Эльбурс тауҙарынан башланып, Ҡаҙағстан, Афғанстан, төньяҡ Һиндостан, Монголия һәм көньяҡ Себерҙәге Тыва Республикаһы аша көнсығыш Ҡытайға тиклем һуҙыла. Ул ғәҙәттә сүллектәрҙә, ярымсүллектәрҙә һәм таулы төбәктәрҙә йәшәй. Ул яңғыҙ йәки бәләкәй төркөмдәр булып урынлашырға мөмкин, күләгәле урындарҙы, ҡая ярыҡтарын йәки иҫке биналарҙың эсен, ә ҡайһы саҡта мәмерйәләрҙең тышҡы өлөштәрен һайлай, әммә ағастарҙа йәшәмәй.[4]
Экологияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Был ярғанат аҙ өйрәнелгән. Башҡа ябай ярғанаттар кеүек, ул да бөжәк ашаусы хайуан, һәм уның рационына күбәләктәр ҙә инеүе ихтимал тип фаразлана. Уға, моғайын, төнгө йыртҡыс ҡоштар һунар итәлер.[4]
Статусы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]E. gobiensis ҙур дөйөм популяцияға һәм киң ареалға эйә. Популяцияның үҙгәреү тенденцияһы билдәһеҙ булһа ла, кәмеүе асыҡланмаған, һәм был ярғанат ниндәйҙер айырым хәүефтәргә дусар булғанға оҡшамай. Киләсәктә ҡоролоҡтар һәм һыу сығанаҡтарының кибеүе был төргә йоғонто яһауы, шулай уҡ Бөйөк күлдәр соҡорондағы йылғаларҙың береһендә быуа төҙөлөүе лә тәьҫир итеүе мөмкин. Монголияла был ярғанат ареалының яҡынса 17%-ы һаҡланыусы биләмәләрҙә урынлашҡан, ә Рәсәйҙәге һәм Ҡаҙағстандағы ареалының өлөштәре артабанғы һаҡланыусы биләмәләргә инә. Һөҙөмтәлә, Тәбиғәтте һаҡлау буйынса халыҡ-ара союз уның һаҡлау статусын "иң аҙ хәүеф янай" тип баһалаған.[4]
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Ҡалып:MSW3 Chiroptera
- ↑ 2,0 2,1 A Guide to the Mammals of China. — Princeton University Press, 2010. — P. 356. — ISBN 978-1-4008-3411-2.
- ↑ Ярғанаттарҙа "беләк оҙонлоғо" тип ғәҙәттә уларҙың ҡанатының терһәк менән ҡул суғы (беләк һөйәктәре – radius һәм ulna) араһындағы өлөшө атала һәм был уларҙың үлсәмен билдәләү өсөн мөһим күрһәткес булып тора.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Өҙөмтә хатаһы:
<ref>тамғаһы дөрөҫ түгел;iucn status 16 November 2021төшөрмәләре өсөн текст юҡ