Донъя океаны
Донъя океаны | |
![]() | |
![]() | |
Солёность | 35 ‰ |
---|---|
Кем ҡушҡан | Юлий Михайлович Шокальский[d] һәм Бернхард Варен[d] |
Тәбиғи-географик объекты сиктәрендә урынлашҡан | Ер |
Глубочайшая точка | Мариан улағы |
Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 0 метр |
Ауырлығы | 1,4E+21 килограмм |
Тығыҙлыҡ | 1,024 грамм на кубический сантиметр |
Баҫым | 20 мегапаскаль |
Температура | 5 °C |
Вертикаль тәрәнлеге | 11 022 метр |
Майҙаны | 361 260 000 км² (1980) |
Күләме | 1 332 000 000 ± 1 000 000 км³[1], 1 340 740 000 км³ һәм 1 370 000 000 км³[2] |
![]() | |
![]() |
Донъя океаны — гидросфераның төп өлөшө, ләкин Ерҙе тоташ ҡапламай, материктарҙы һәм утрауҙарҙы аймап алған һәм тоҙ составы бер иш һыу ҡатламы. Донъя океаны ер өҫтөнөң 70,8 % ҡаплаған тиерлек.
Континенттар һәм ҙур дәүмәлле архипелагтар донъя океанын дүрт ҙур өлөшкә (океанға) бүлгән:
Ҡайһы саҡ ошолай ҙа бүленә:
Ерҙәге океандар тураһындағы фән Океанология тип атала.
Экологияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Океанда төрлө йән эйәләре йәшәй; шуларҙан:
- балыҡтар
- кит һымаҡтар, ( кит һәм дельфин)
- башаяҡтар (һигеҙаяҡ, кальмар)
- ҡыҫала һымаҡтар
- диңгеҙ селәүсендәре
- планктон
- коралл
- һыу үҫемлектәре
Антарктик һыуҙар өҫтөндәге стратосферала озон концентрацияһы кәмеү океандың углекислый газды әҙерәк йотоуына килтерә[3], был кальцийлы ҡабырсаҡтарға,һөлдәле моллюскыларға, ҡыҫала кеүектәргә янай.
Донъя океаны атласы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Шулай уҡ ҡара[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Океан
- Биология океана
- Всемирный день океанов
- Морская вода
- Древние океаны
- Континент
- Атлантида
- Гондвана
- Уровень моря
- Повышение уровня моря
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ http://www.whoi.edu/page.do?cid=74755&ct=162&pid=7545&tid=282
- ↑ Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Озоновые дыры мешают океану поглощать углекислоту
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Экспедиции и открытия
- За тайнами Нептуна / Науч. ред. и послесл. А. А. Аксёнова. — М.: Мысль, 1976. — 399 с. — (XX век: Путешествия. Открытия. Исследования).
- Океанология
- Вегенер А. Происхождение континентов и океанов / Пер. с нем. П. Г. Каминского под ред. П. Н. Кропоткина. — Л.: Наука, 1984. — 285 с.
- Степанов В. Н. Океаносфера. — М.: Мысль, 1983. — 270 с.
- Шамраев Ю. И., Шишкина Л. А. Океанология. — Л.: Гидрометеоиздат, 1980. — 382 с.
- Гусев А. М. Основы океанологии. — М.: Изд-во МГУ, 1983. — 246 с.
- Гусев А. М. Антарктида. Океан и атмосфера. — М.: Просвещение, 1983. — 151 с.
- Перрен Ж., Клуазо Ж. Океаны / Пер. с фр. — М.: Летний сад, 2011. — 320 с., ил., 400 экз., ISBN 978-5-98856-126-2
- Ресурсы
- Моисеев П. А. Биологические ресурсы Мирового океана. — 2-е изд. — М.: Агропромиздат, 1989. — 366 с. — ISBN 5-10-000265-4.
- Захаров Л. А. Введение в промысловую океанологию. — Калининград, 1998. — 83 с.
- Общая информация
- Географический энциклопедический словарь / Гл. ред. А. Ф. Трешников. — 2-е изд., доп. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — 591 с.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
![]() |
Донъя океаны Викимилектә |
---|
- Впервые оценено влияние таяния ледников на уровень Мирового океана 2009 йылдың 30 июль көнөндә архивланған.
- Список интернет-адресов на сайте Тихоокеанского океанологического института им. В. И. Ильичева
- Генеральная батиметрическая карта океанов (GEBCO) (инг.)
- файл 2016 йылдың 3 март көнөндә архивланған. с происхождением названий деталей рельефа океанического дна
- Приборы, оборудование и плавсредства наблюдений в морях и океанах. Термины и определения (ГОСТ 18458-84)(недоступная ссылка)