Ева Экеблад

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ева Экеблад
швед. Eva Ekeblad
Рәсем
Заты ҡатын-ҡыҙ
Гражданлығы Flag of Sweden.svg Швеция
Тыуған көнө 10 июль 1724({{padleft:1724|4|0}}-{{padleft:7|2|0}}-{{padleft:10|2|0}})[1][2][3]
Тыуған урыны Стокгольм[1]
Вафат булған көнө 15 май 1786({{padleft:1786|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:15|2|0}})[1][2][3] (61 йәш)
Вафат булған урыны Лидчёпинг[d], Скараборг[d], Швеция[1]
Атаһы Делагарди, Магнус Юлиус[d][1]
Әсәһе Делагарди Хедвиг Катарина[d][1]
Бер туғандары Делагарди Хедвиг Катарина[d], Брита София Делагарди[d], Делагарди Понтус Фредрик[d], Карл Юлиус Делагарди[d] һәм Ульрик Густаф Делагарди[d]
Хәләл ефете Клас Экеблад младший[d][1]
Балалары Клаес Юлиус Экеблад[d] һәм Пипер Хедвиг Катарина[d][4]
Нәҫеле Делагарди[d]
Һөнәр төрө хозяйка литературного салона, землевладелец, ботаник, химик, агроном
Эшмәкәрлек төрө Агрономия
Ойошма ағзаһы Швеция король фәндәр академияһы[d]
Вики-проект Project Svenskt kvinnobiografiskt lexikon[d]
Commons-logo.svg Ева Экеблад Викимилектә

Графиня Ева Экеблад (швед. Eva Ekeblad, тыумыштан Делагарди; 10 июль 1724 — 15 май 1786) — швед ғалимы, агроном, уйлап табыусы; Швед Король фәндәр академияһына һайланған беренсе ҡатын-ҡыҙ була.

Биографияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ева Экеблад Коммерц-коллегия президенты Магнус Юлиус Делагарди ғаиләһендә тыуған. 1740 йылда граф Клас Экебладҡа кейәүгә сыға һәм артабан ете бала әсәһе булып китә[5].

1746 йылда Ева үҙенең иң танылған уйлап табыуын — бәрәңгенән он һәм алкоголь етештереү технологияһын булдыра. Уның асышы киләһе йылдарҙа аслыҡты кәметеүгә ярҙам итә. 1748 йылда ул Швед Король фәндәр академияһына һайланған беренсе ҡатын-ҡыҙ була. Шул уҡ хөрмәткә эйә булған киләһе ҡатын-ҡыҙ тик 203 йылдан һуң ғына лайыҡ була.[6].

1751 йылда Ева шулай уҡ кизе-мамыҡтан туҡыманы һәм иләнгән епте һабын менән ағартыу ысулын уйлап таба. Бер йылдан һуң шул ваҡытта косметикала ҡулланылған хәүефле ингредиенттарҙы бәрәңге бүлбеһенән яһалған он менән алмаштырыу ысулын эшләй. Имеш-мимештәр буйынса, Экеблад үҫемлектең сәскәләрен сәсте биҙәү өсөн ҡулланып, бәрәңгене рекламалай[7].

Туғанлыҡ бәйләнештәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Уның ҡустыһы Понтус Фредрик Делагарди фаворитка Хедвига Ульрика Таубеның ҡайнағаһы була.

Кесе һеңлеһенең (Хедвига Катарина Делагарди) (1732—1800) — улы Ханс Аксель фон Ферзен, эре дипломат һәм хәрби начальник була[8].

Ева Экебладтың улы — Клаес Юлиус Экеблад хәрби була һәм королева Луиза Ульрике Прусскаяның фрейлинаһы Брита Хорнға өйләнә.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Eva Ekeblad f. De la Gardie (швед.) — 1917.
  2. 2,0 2,1 Eva Ekeblad // Encyclopædia Britannica (ингл.)
  3. 3,0 3,1 Eva Ekeblad // GeneaStar
  4. Pas L. v. Genealogics (ингл.) — 2003.
  5. Ekeblad | Historiska personer - Historiesajten. www.historiesajten.se. Дата обращения: 10 июль 2017.
  6. Eva Ekeblad’s 293rd Birthday (билдәһеҙ). www.google.com. Дата обращения: 10 июль 2017.
  7. Eva Ekeblad f. De la Gardie - Svenskt Biografiskt Lexikon. sok.riksarkivet.se. Дата обращения: 10 июль 2017.
  8. I:234 (Svenskt biografiskt handlexikon) (билдәһеҙ). runeberg.org (1906). Дата обращения: 10 июль 2017.