Евкуров Юнус-Бек Баматгиреевич

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Евкуров Юнус-Бек Баматгиреевич
ингуш. Евкурнаькъан Баматгири Юнусбек
рус. Юнус-бек Баматгиреевич Евкуров
Рәсем
Зат ир-ат
Гражданлыҡ  СССР
 Рәсәй
Хеҙмәт итеүе Рәсәй
Тыуған көнө 30 июль 1963({{padleft:1963|4|0}}-{{padleft:7|2|0}}-{{padleft:30|2|0}}) (60 йәш)
Тыуған урыны Тарское[d], Пригородный район[d], Северо-Осетинская АССР[d], РСФСР, СССР
Һөнәр төрө сәйәсмән, хәрби хеҙмәткәр
Биләгән вазифаһы Глава Ингушетии[d]
Уҡыу йорто Рәсәй Федерацияһы Ҡораллы Көстәре Генераль штабы Хәрби академияһы[d]
Рязань гвардия юғары һауа-десант команда училищеһы
М. В. Фрунзе исемендәге Хәрби академия
Сәйәси фирҡә ағзаһы Берҙәм Рәсәй һәм Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Хәрби звание генерал-лейтенант[d] һәм генерал-полковник[d]
Һуғыш/алыш Марш-бросок на Приштину[d] һәм Вторая чеченская война[d]
Ғәскәр төрө морская пехота[d], Һауа-десант ғәскәрҙәре[d] һәм История морской пехоты в России[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Рәсми сайт evkurov.livejournal.com
 Евкуров Юнус-Бек Баматгиреевич Викимилектә

Евкуров Юнус-Бәк Баматгиреевич (ингуш. Евкурнаькъан Баматгире Юнус-Бек; 30 июль 1963 йыл) — Рәсәй дәүләт һәм хәрби эшмәкәре. Рәсәй Федерацияһы оборона министры урынбаҫары (2019 йылдың 8 июленән), Генерал-полковник (2021). Рәсәй Федерацияһы Геройы (2000)[1], Берҙәм Рәсәй партияһының Юғары совет ағзаһы.

2008 йылдың 31 октябренән 2010 йылдың 31 декабренә тиклем Ингушетия Республикаһы президенты (2008 йылдың 30 октябренән 31 октябренә тиклем ваҡытлыса Ингушетия Республикаһы президенты вазифаһын башҡарыусы) 2011 йылдың 1 ғинуарынан 2019 йылдың 26 июненә тиклем Ингушетия Республикаһы Башлығы (2013 йылдың 4 июленән 8 сентябренә тиклем Ингушетия Республикаһы башлығы вазифаһын башҡарыусы).[2] Ингушетияла оҙайлы протест митингыларынан һуң, 2019 йылдың июнендә ваҡытынан алда отставкаға китеүе тураһында иғлан итә.[3]

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Сығышы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Юныс-Бек Баматгиреевич Евкуров 1963 йылдың 30 июлендә Тарское ауылында күп балалы ингуш ғаиләһендә тыуған: уның алты ағаһы һәм алты апаһы бар. Евкуровтар аталары бик күп эшләгәнгә күрә, ярлы булмаған.[4] Фяппий тейла сығышлы.[5] Итар легендаһы буйынса, Евкуровтарҙың ата-бабаһы Итар, Эрзиҙа беренсе башняны ҡуйған. Уның тураһында былай тиҙәр: «Итар мылтыҡ тауышы ишетелер алдынан сәпкә һуға». Ул шул тиклем тура ата, бер-бер артлы сәпкә һуғылған пулялар тигеҙләшә. Евкуровтар Эрзиҙан Ольгетти ауылына күсеп килгән[6]

Бесланда мәктәп-интернат тамамлай

Хәрби хеҙмәттә[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1982—1984 йылдарҙа Камчаткала Тымыҡ океан флотының диңгеҙ пехотаһында ашығыс хеҙмәт үтә[7].

1985—1989 йылдарҙа Рязаньгвардия юғары һауа-десант команда училищеһында, тамамлай, унан армия хеҙмәтенә саҡырыла.

Белоруссияның 350-се гвардия парашют-десант полкының разведка ротаһында, Боровух-1 (Витебск өлкәһе)хеҙмәтен башлай. 1990 йылдың ғинуарынан 1991 йылдың сентябренә тиклем 350-се гвардия парашют полкын үҙ эсенә алған 103-сө гвардия һауа-десант дивизияһы ваҡытлыса СССР КГБ-һының Сик буйы ғәскәрҙәренә тапшырыла һәм Кавказға күсерелә. Дивизияның частары, шул иҫәптән 350-се полк, Кавказ аръяғы сик буйы округының (Әзербайжан ССР-ы һәм Әрмән ССР-ы) 43-сө һәм 44-се сик буйы отрядтары райондарында дәүләт сиген һаҡлау буйынса хәрби заданиелар үтәй.

Һауа-десант ғәскәрҙәрендә команда вазифаларында хеҙмәт итә. Төньяҡ Кавказда террорға ҡаршы операцияларҙа ҡатнаша. Атап әйткәндә, подполковник Евкуров отряды, Районды разведкалау буйынса заданиеларҙың береһен үтәп, чечен әсирлегенән 12 Рәсәй хәрби хеҙмәткәрен таба һәм ҡотҡара, 98-се гвардия Свирь Ҡыҙыл Байраҡ ордены 217-се гвардия парашют-десант полкы штаб начальнигы шәхсән үҙе был хәрби операцияла ҡатнаша.

1997 йылда М.Фрунзе исемендәге хәрби академиянын тамамлай.

1999 йылдың июнендә Сербия-Босния ҡалаһы Углевикта (серб.Угљевик) Босния һәм Герцеговинала SFOR эгидаһы аҫтында Рәсәй контингенты составында була.

Евкуров Г. К. Жуков һәйкәле эргәһендә. Екатеринбург, 2015 й.

1999 йылдың майында майор Евкуров Рәсәй Федерацияһының Юғары хәрби командованиеһынан йәшерен задание ала: Рәсәй Ҡораллы Көстәре Генераль штабы ГРУ-һының махсус тәғәйенләнештәге подразделениеһының 18 хәрби хеҙмәткәренән торған төркөм составында, Косово һәм Метохия территорияһына йәшерен үтеп инергә, стратегик объектты — «Слатина» аэропортын үҙ контроле аҫтына алырға һәм 1999 йылдың 12 июнендә Рәсәй контингентының төп көстәре килеүенә әҙерләнергә.

Задание үтәлә, һәм Евкуров төркөмө, төрлө легендалар буйынса эш итеп, 1999 йылдың май аҙағында тирә-яҡ сербтар һәм албандар өсөн йәшерен рәүештә «Слатина» аэропортын тулыһынса үҙ контроле аҫтына ала. Был операцияның ентекле шарттары әлегә тиклем сер менән классификациялана.[8] 2000 йылдың 13 апрелендә Евкуровҡа Рәсәй Федерацияһы Геройы исеме бирелә һәм уға алтын йондоҙ миҙалы тапшырыла.[9]

2004 йылда Ҡораллы Көстәр Генераль штабының Хәрби академияһын тамамлай.

2004 йылдан 2008 йылға тиклем Волга-Урал хәрби округының (Екатеринбург) Разведка идаралығы начальнигы урынбаҫары.[9]

Ингушетия Республикаһы Башлығы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Юнус-Бек-Евкуров һәм Рәсәй президенты Дмиртий Медведев, 20 ғинуар 2009 й.

2008 йылдың 30 октябрендә Евкуров, Рәсәй Федерацияһы Президентының «Ингушетия Республикаһы Президенты вәкәләттәрен ваҡытынан алда туҡтатыу тураһында» Указына ярашлы, Морат Зиязиков отставкаға киткәнгә тиклем Ингушетия Республикаһы Президенты вәкәләттәренә эйә булған кешенең вәкәләттәрен биләгәнгә тиклемге осорға республиканың ваҡытлыса Башлығы итеп тәғәйенләнә.[10]

2008 йылдың 31 октябрендә Федераль закондың 18-се статьяһына ярашлы. 184-ФЗ 1999 йылдың 6 октябрендәге «Рәсәй Федерацияһы субъекттарының Дәүләт власының закондар сығарыу (вәкиллекле) һәм башҡарма органдарының дөйөм принциптары тураһында» Евкуров кандидатураһы Ингушетия Республикаһы Президенты итеп раҫлау өсөн Ингушетия Республикаһының Халыҡ Йыйылышына тәҡдим ителә (тәғәйенләү өсөн 16 депутат тауыш бирә, береһе ҡаршы, икенсе тауыш биреү ғәмәлдә булмаЙ).

Ингушетияның яңы президенты республика бюджетынан аҡса экономиялау маҡсатында тантаналы инаугурациянан баш тарта һәм раҫлағандан һуң шунда уҡ ант итә. Яңы етәксе граждандар менән тәүге осрашыуҙы Назрандың үҙәк мәсетендә үткәрә. Коллектив киске намаҙ тамамланғандан һуң республика башлығы дин әһелдәре һәм урындағы халыҡ вәкилдәре менән һөйләшә, властарға төбәк алдында торған социаль-иҡтисади проблемаларҙы хәл итеүҙә һәм дөйөм хәлде яйға һалыуҙа ярҙам итеүҙе һорай[11].

Республика эсендә элекке президент Морат Зиязиков исемен республикалағы енәйәти хәлдең киҫкенләшеүе менән бәйләгән һәм уны оппозиция лидерҙарының береһе Магом Евлоевты үлтереүҙе планлаштырыуҙа ғәйепләгән оппозиция етәкселеге Евкуровты тәғәйенләүҙе хуплай һәм яңы властарға ярҙам итергә һәм «бөтә көстәрҙе хәлде сәйәси контролдә тоторға ярҙам итергә йүнәлтергә» әҙер булыуын белдерә.[12].

2009 йылдың 25 майынан 29 ноябренә тиклем — Рәсәй Федерацияһы Дәүләт Советы Президиумы ағзаһы.[13][14].

2009 йылдың 22 июнь. Һөжүм[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

2009 йылдың 22 июнендә сәғәт 9-ҙа Ингушетия президентын үлтерергә маташыуҙар була[15]. Назран ҡалаһының «Центр-КамАЗ» биҫтәһендә президент кортежын үткәндә оҙатып йөрөүсе машина шоссе буйлап әкрен генә хәрәкәт иткән «Тойота» автомобилен артҡа этәрергә маташа; автомобиль водителе маневр яһап, кортеж уртаһына сыға; тиҙҙән шартлау була. Һөҙөмтәлә шунда уҡ Ингушетия президенты һаҡсыларының береһе һәләк була; Президент Евкуров һәм тағы ла ике кеше төрлө ауырлыҡтағы йәрәхәттәр менән дауаханаға оҙатыла. Евкуровтың хәле ауыр була.[16]Дауаланыу мәлендә Евкуров вазифаһын Ингушетия Республикаһы Хөкүмәте рәйесе Рәшит Гайсанов башҡара[17].

Евкуров ҡатнашлығында дүрт һөжүм итеүҙә ғәйепләнеүсене ҡулға алыуҙар 2009 йылдың 23 июнендә; аноним сығанаҡтарға ярашлы, кешеләргә булған мөнәсәбәтенә ҡарап ҡул законһыҙ ҡораллы формированиеларҙы[16][18].

2009 йылдың 11 авгусында Мәскәүҙә Вишневский хирургия институтынан дауаланып сыға һәм 2009 йылдың 13 авгусында Ингушетия Президенты вазифаһына кире ҡайта.[19]

Ҡайтҡандан һуң[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

2009 йылдың 5 октябрендә Ингушетия президенты Юныс-Бек Евкуров республика хөкүмәтен вазифаһынан бушата. Айырым Указ менән республика башлығы вазифаһынан Хөкүмәт рәйесе Рәшит Гайсанов бушатыла.[20]

2012 йылдың 1 авгусында Ингушетияла Рамазан Ҡадировтар ғаиләһенең Центорой ауылына һөжүмде ойоштороусылар һәләк була[21]Евкуров Галашки ауылында чечен именлек көстәре үткәргән махсус операция тураһында мәғлүмәтте кире ҡаға[22]

2012 йылдың 4 авгусында Чечен Республикаһы башлығы Рамзан Ҡадиров Ингушетия башлығы Юныс-Бек Евкуров террористик төркөмдәр менән көрәшеү өсөн тейешле көс һалмай,, тип белдерә. шулай уҡ Евкуровты «бандиттарҙы ерләүҙә ҡатнашҡаны өсөн» шелтәләй.[23] Евкуров Ҡадиров тәнҡитенә яуап бирә: «Боевиктар менән мәрхәмәтһеҙ көрәшергә кәрәк, шуға күрә Рамзан Ҡадировтың үҙ алымдары бар, ә минең үҙ алымдарым бар»[24]. Евкуров Ҡадировты терроризмға ҡаршы көрәштең етерлек һөҙөмтәле булмауы тураһында әйткән һүҙҙәре өсөн ғәфү итә: «Хәҙер — Изге Рамаҙан айы, Аллаһы Тәғәлә беҙгә бер-беребеҙҙе ғәфү итергә ҡуша».[25].

Юнус-Бек-Евкуров һәм Рәсәй президенты Владимир Путин, 2013 й.

2012 йылдың 28 авгусында Евкуров Ингушетия һәм Чечня араһында билдәләнгән административ сикте ҡайтанан ҡарауға ҡаршы сығыш яһай.[26] Ул үҙенең ЖЖ блогында булған мөнәсәбәттәрҙе үҙгәртергә тырышыу конфликтҡа килтерәсәк тип яҙған.[27]

2012 йылдың 1 октябрендә Евкуров телефон номерын баҫтырып сығара, унда «теге йәки был сәбәптәр арҡаһында енәйәт юлына баҫҡан» республика халҡы уның менән бәйләнешкә инә ала һәм терроризм менән бәйләнешкә ингәндәрҙе тыныс юл менән бирелергә саҡыра. Тәүбәгә килгән енәйәтселәрҙең хоҡуҡтарын яҡларға,[28]терроризмға ҡыҫылмаған боевиктарҙың кәүҙәләрен туғандарына бирергә вәғәҙә итә..

2013 йылдың 4 июлендә отставкаға китә һәм тауыш биреүҙең берҙәм көнөнә тиклем, 2013 йылдың 8 сентябренә тиклем, ваҡытлыса өлкә башлығы вазифаһын башҡара[29]. 2013 йылдың авгусында Рәсәй Президенты Ингушетия парламенты ҡарауына өс кандидат араһында Ингушетия башлығы вазифаһына Евкуровты тәҡдим итә.

2013 йылдың 8 сентябрендә Ингушетия парламенты депутаттары Республика башлығы итеп Юныс-Бек Евкуровты һайлай.[30]

2013 йылдың 3 октябренән 2014 йылдың 9 апреленә тиклем һәм 2016 йылдың 22 ноябренән 2017 йылдың 26 майына тиклем — Рәсәй Федерацияһы Дәүләт Советы Президиумы ағзаһы[31][32][33][34].

Протест һәм отставка[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

2018 йылдың 9 сентябрендә был вазифаға тағы ла 5 ле тарафынан һайлана.[35].

2018 йылдың 26 сентябрендә Евкуров һәм Чечня башлығы Рамзан Ҡадиров төбәктәр араһындағы сикте һаҡлау тураһында килешеүгә ҡул ҡуялар, уларҙы Ингушетия Республикаһы Халыҡ Йыйылышы депутаттары ратификациялай. Ул Сунженск һәм Малгобек райондарына ҡағыла. Һөҙөмтәлә Ингушетия таулы һәм урманлы урындарҙы ала һәм 17 мең гектар ерҙе Чечняға бирә[36].

2018 йылдың 4 октябрендә меңәрләгән протест акциялары башлана, улар мөҙҙәтһеҙ тип иғлан ителә.[37] Бишенсе көндә митинг властар тарафынан 15 октябргә тиклем санкциялана. Тәүлек әйләнәһенә барған протест акцияһы 2018 йылдың 18 октябренән 31 октябренә тиклем дауам итә. Сираттағы митинг 2018 йылдың 27 ноябрендә, Рәсәй Федерацияһы Конституция суды тарафынан Ингушетия Республикаһы башлығы Юныс-Бек Евкуровтың Рәсәй Федерацияһы Конституцияһын үтәү буйынса Ингушетия һәм Чечня араһында административ сик урынлаштырыу тураһындағы үтенесен ҡарау көнөндә үтә.[38]

Дүрт айлыҡ тәнәфестән һуң, 2019 йылдың 26 мартында Магаста митинг ҡабаттан тергеҙелә һәм мөҙҙәтһеҙ тип иғлан ителә.[39] 2019 йылдың яҙында протестанттарҙың именлек көстәре менән бәрелешенән һуң власть вәкилдәренә ҡарата көс ҡулланыу буйынса енәйәт эше ҡуҙғатыла (РФ Енәйәт кодексының 318-се статьяһының 2-се өлөшө), тәртипһеҙлеккә саҡырыу эше менән бергә (РӘСӘЙ Федерацияһы Енәйәт кодексының 212-се статьяһының 3-сө өлөшө). Был енәйәт эше буйынса протест лидерҙары һәм ике тиҫтәнән ашыу ябай ҡатнашыусы төрмәгә ебәрелә.[40]

Евкуров ышаныс кимәле түбән булған төбәк башлыҡтарының рейтингына ҡаршы етәкселек итә — төбәк башлығына ышанып етмәүселәр һаны ышаныусылар һанынан 57 процентҡа артып китә. Ул ваҡытта респонденттарҙың 40 проценты Ингушетия башлығын алмаштырыу яҡлы була.[41].

2019 йылдың 24 июнендә Евкуров, республика менән 11 йыл етәкселек иткәндән һуң, Ингушетия башлығы вазифаһынан китергә хәл итә. Ингушетия милли телевидениеһында күрһәтелгән мөрәжәғәтнамәһендә ул былай ти: «Мин һуҡыр түгелмен. Власть күҙҙәремде томаламаны. Әйҙәгеҙ, бының өсөн барыбыҙ ҙа — мин тәҡдим иткән власть органдары, йәмәғәт, дини һәм башҡа ойошмалар — яуап бирәйек, бөгөн бүленгәнбеҙ, тип әйтергә ҡыйыу булайыҡ. Һәр беребеҙ алдында һайлау тора. Мин үҙемә һайлау эшләнем».[42][43].

2019 йылдың 26 июнендә Рәсәй Президенты Владимир Путин Евкуровтың отставкаға китеүен ҡабул итә һәм республика башлығы вазифаһын башҡарыусы итеп элекке прокурор Мәхмүт-Али Калиматовты тәғәйенләй.[44][45].

Оборона министры урынбаҫары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Представление Юнус-Бека Евкурова в качестве нового заместителя министра обороны

2019 йылдың 8 июлендәге 326-сы Президент Указына ярашлы Рәсәй Федерацияһы оборона министры урынбаҫары итеп тәғәйенләнә. Ошо уҡ указ менән Евкуровҡа генерал-лейтенант хәрби звание бирелә[46]. Быға тиклем Рәсәй Оборона министры урынбаҫары булмаған ун икенсе вазифаның булыуы Рәсәй Федерацияһы Президентының махсус указы менән рөхсәт ителә.

Евкуров ҡарамағына Рәсәй Федерацияһы Ҡораллы Көстәренең Хәрби әҙерлек баш идаралығы һәм Рәсәй Федерацияһы Ҡораллы Көстәре авиацияһының осоу хәүефһеҙлеге хеҙмәте буйһона. Быға тиклем Рәсәй Федерацияһы Ҡораллы Көстәре Генераль штабы начальнигы — Рәсәй Федерацияһы оборона министрының беренсе урынбаҫары Валерий Герасимов етәкселегендә була.

Рәсәй Оборона министрлығының юғары штабына 2019 йылдың 21 авгусында тәҡдим ителә. Генерал-лейтенант Евкуров Рәсәй оборона министры урынбаҫарының шәхси штандарты һәм вазифа билдәһе менән тапшырыла[47].

Рәсәй Президентының 2021 йылдың 8 декабрендәге 694-се указы менән генерал-полковник хәрби чины бирелә[48].

2022 йылдың 27 мартында дауаханаларҙың береһендә Украинаға баҫып ингән саҡта яралыларҙы бүләкләгәндә аяғын юғалтҡан ефрейторға тиҙерәк «аяҡҡа баҫыуын» теләй.[49][50].

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Тышҡы һүрәттәр
Генерал-майор Ю. Б. Евкуров в парадном кителе с планками наград
  • Рәсәй Федерацияһы Геройы (13 апрель 2000)
  • IV дәрәжә «Ватан алдындағы хеҙмәттәре өсөн» ордены (2018 йылдың 30 июле) — дәүләт алдындағы хеҙмәттәре һәм күп йыллыҡ намыҫлы хеҙмәте өсөн[51]
  • Александр Невский Ордены (2 сентябрь 2013) — дәүләт алдындағы ҡаҙаныштары һәм күп йыллыҡ намыҫлы хеҙмәте өсөн[52]
  • Батырлыҡ ордены;
  • «Хәрби ҡаҙаныштары өсөн» ордены (2009);
  • Ҡыҙыл Йондоҙ ордены;
  • «Батырлыҡ өсөн» миҙалы (19**, 19**)[53]
  • Жуков миҙалы;
  • Рәсәй Федерацияһы Президентының Почёт грамотаһы (2017 йылдың 10 июле) — хеҙмәт уңыштары, әүҙем йәмәғәт эшмәкәрлеге һәм күп йыллыҡ намыҫлы хеҙмәте өсөн;[54]
  • Рәсәй Федерацияһы Президентының рәхмәте (2010 йылдың 3 марты) — Ингушетия Республикаһының һәм Чечен Республикаһының урындағы үҙидара органдарына һайлауҙар әҙерләүҙә һәм үткәреүҙә әүҙем ҡатнашҡаны өсөн[55];
  • II дәрәжә «Аль-Фахр» ордены;
  • I дәрәжә «Аль-Фахр» ордены.

Партияға ҡарауы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

2009 йылдың мартында «Берҙәм Рәсәй» партияһына инә. Партияның Юғары Советы ағзаһы, Төбәк сәйәси советы Президиумы ағзаһы һәм Төбәк сәйәси советы ағзаһы..

Ғаиләһе[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Ҡатыны Марета Евкурова (ҡыҙ фамилияһы Кодзоева), иренән күпкә йәш: әсәһе Евкуров менән параллель класта уҡый. 2007 йылдың 23 декабрендә Тарскиҙа 300—400 ҡунаҡ менән ата-әсәләре йортонда туй яһайҙар. Ғаиләнең биш балаһы бар: өлкән улы Итар (2008), ҡыҙы Дали (2011) һәм кесе улдары Рамаҙан (2010), Магомед (2013), Берс (2016)[56].
  • Туғаны — Адам Хамхоев, хәрби кеше, һауа-десант штурмлау ротаһы командиры — 2022 йылдың 21 майында Украинала хәрби хәрәкәттәр ваҡытында һәләк була[57].

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Биография Юнус-Бека Евкурова // РИА Новости, 24.06.2019
  2. Глава Ингушетии ушёл в отставку // ТАСС, 24.06.2019
  3. Политологи назвали вероятные мотивы отставки Евкурова
  4. Интервью Юнус-Бека Евкурова французской радиостанции RFI. www.magas.su. Дата обращения: 13 март 2019. 2019 йыл 18 апрель архивланған.
  5. Юнус-Бек Евкуров: О войне мечтают только дураки. 14 июня, 2016. Андрей Ванденко. Дата обращения: 2020-7-3.
  6. Орлиное гнездо. 27.05.2004. М-Б.ЦИЦКИЕВ, газета "Сердало" 27.05.2004 г., №59 (9434). Дата обращения: 2020-7-3.
  7. Евкуров Юнус-Бек Баматгиреевич // Газета «Коммерсантъ» № 199 от 31.10.2008, стр. 3
  8. Ревенко Е. Дерзкий марш-бросок российских миротворцев в Косово // Вести.ру, 22.03.2009
  9. 9,0 9,1 Муса Мурадов. «Я же не таким тупым сапогом-воякой был»  (рус.) (Интервью с Евкуровым), Журнал «Коммерсантъ-Власть» (09.02.2009).
  10. Указ Президента Российской Федерации от 30.10.2008 г. № 1548 «О досрочном прекращении полномочий Президента Республики Ингушетия»
  11. Президент Ингушетии обратился к жителям республики за помощью// Вести.ру, 31.10.2008
  12. Лента. Ру: Ингушская оппозиция согласилась сотрудничать с временным президентом республики// Лента.ру, 30.10.2008
  13. Распоряжение Президента Российской Федерации от 25.05.2009 г. № 326-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации»
  14. Распоряжение Президента Российской Федерации от 29.11.2009 г. № 797-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации»
  15. Покушение на Евкурова будут расследовать по трём статьям [[Уголовный кодекс Российской Федерации|Уголовного кодекса Российской Федерации]]. lenta.ru (22 июнь 2009). Дата обращения: 22 июнь 2009.
  16. 16,0 16,1 Источник: задержаны подозреваемые в покушении на Евкурова. Теракт могла совершить смертница // NEWSru.com, 23.06.2009
  17. Указ Президента Российской Федерации от 03.07.2009 г. № 737 «О временном исполнении обязанностей Президента Республики Ингушетия»
  18. Покушение на Евкурова: первая подозреваемая // Интерфакс, 23.06.2009
  19. Указ Президента Российской Федерации от 12.08.2009 г. № 934 «О признании утратившим силу Указа Президента Российской Федерации от 3 июля 2009 г. N 737 „О временном исполнении обязанностей Президента Республики Ингушетия“»
  20. Правительство Ингушетии отправлено в отставку 2013 йыл 29 октябрь архивланған. // Regions.ru, 06.10.2009
  21. В Ингушетии убиты организаторы нападения на родовое село Кадырова // Лента.ру, 01.08.2012
  22. Евкуров опроверг слова Кадырова о спецоперации в Ингушетии // Лента.ру, 02.08.2012
  23. Кадыров обвинил Евкурова в нежелании бороться с бандподпольем// Лента.ру, 04.08.2012
  24. Глава Ингушетии ответил на критику Кадырова// Лента.ру, 04.08.2012
  25. Евкуров простил Кадырова в «священный месяц Рамадан» // Лента.ру, 06.08.2012
  26. Евкуров выступил против пересмотра чечено-ингушской границы// Лента.ру, 28.08.2012
  27. блог Евкурова
  28. Глава Ингушетии дал боевикам свой номер телефона
  29. Указ Президента Российской Федерации от 04.07.2013 г. № 607 «О досрочном прекращении полномочий Главы Республики Ингушетия»
  30. Дробов А. Юнус-Бек Евкуров почти единогласно избран главой Ингушетии // Комсомольская правда, 08.09.2013
  31. Распоряжение Президента Российской Федерации от 03.10.2013 г. № 368-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации»
  32. Распоряжение Президента Российской Федерации от 09.04.2014 г. № 107-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации»
  33. Распоряжение Президента Российской Федерации от 22.11.2016 г. № 371-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации»
  34. Распоряжение Президента Российской Федерации от 26.05.2017 г. № 179-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации»
  35. Евкуров в третий раз избран главой Ингушетии. ТАСС. Дата обращения: 13 март 2019.
  36. В Кремле не удивились отставке главы Ингушетии // РБК, 25.06.2019
  37. Фохт Е. Ингушетия взбунтовалась: народ протестует против новой границы с Чечней // Русская служба Би-би-си, 04.10.2018
  38. В Назрани начался митинг противников соглашения о границе с Чечней  (рус.), Интерфакс (27 ноябрь 2018). 4 декабрь 2018 тикшерелгән.
  39. Жители Ингушетии снова вышли на митинг против власти, Русская служба Би-би-си (26 март 2019). 26 март 2019 тикшерелгән.
  40. Глава Ингушетии Юнус-Бек Евкуров решил досрочно уйти в отставку // Медиазона, 24.06.2019
  41. Елизавета Антонова, Владимир Дергачев, Наталья Галимова Юнус-Бек Евкуров не прошёл приграничный конфликт. Его отставка на фоне спора с Чечней приведет к усилению Кадырова на всем Кавказе // РБК, 24.06.2019
  42. Юнус-Бек Евкуров уходит с поста главы Ингушетии. Он пожаловался на разобщённость // Русская служба Би-би-си, 24.06.2019
  43. Обращение Главы Республики Ингушетия Ю. Евкурова // Youtube-канал Официального сайта Республики Ингушетия 24.06.2019
  44. Путин принял отставку Евкурова. Его сменит бывший прокурор // Русская служба Би-би-си, 26.06.2019
  45. Указ Президента Российской Федерации от 26.06.2019 г. № 298 «О досрочном прекращении полномочий Главы Республики Ингушетия»
  46. Указ Президента Российской Федерации от 08.07.2019 г. № 326 «О заместителе Министра обороны Российской Федерации»
  47. В Москве прошло заседание Коллегии Минобороны России / mil.ru
  48. Указ Президента Российской Федерации от 08.12.2021 г. № 694 «О присвоении воинских званий высших офицеров, специальных званий высшего начальствующего состава и высших специальных званий»
  49. Тридцать второй день войны РФ против Украины. Онлайн
  50. Замминистра обороны РФ наградил потерявшего ногу ефрейтора и пожелал ему «встать на ноги»
  51. Указ Президента Российской Федерации от 30.07.2018 № 466 «О награждении орденом „За заслуги перед Отечеством“ IV степени Евкурова Ю.-Б. Б.»
  52. Указ Президента Российской Федерации от 02.09.2013 г. № 696 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»
  53. Личное дело. Евкуров Юнус-Бек Баматгиреевич;
  54. Распоряжение Президента Российской Федерации от 10.07.2017 г. № 249-рп «О поощрении»
  55. Распоряжение Президента Российской Федерации от 03.03.2010 г. № 129-рп «О поощрении»
  56. Егорова А. Биография Юнус-Бека Евкурова: как троечник стал Героем России и возглавил Ингушетию // Комсомольская правда на Северном Кавказе, 25.06.2019
  57. «Фортанга»: в Украине погиб племянник замминистра обороны РФ Юнус-Бека Евкурова

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]