Ҡомарҙы

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
(Каморза битенән йүнәлтелде)
Ҡомарҙы
Характеристика
Оҙонлоғо 21 км
Һыу ағымы
Тамағы Уй йылғаһының уң ярына тамағынан 389 км өҫтәрәк
 · Координаталар 54°22′37″ с. ш. 59°59′45″ в. д.HGЯO
Урынлашыуы
Һыу бассейны

Илдәр Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы
Регион Силәбе өлкәһе
РДҺР 14010500212111200000737

Ҡомарҙы (рус. Каморза) — Рәсәй йылғаһы.

Географияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡомарҙы йылғаһы Силәбе өлкәһе[1] биләмәләрендә аға. Йылға Уй йылғаһының уң ярына тамағынан 389 км өҫтәрәк ҡушыла. Йылға оҙонлоғо 21 км.

Һыу реестры мәғлүмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рәсәй дәүләт һыу реестры мәғлүмәте буйынса йылға Иртыш һыу бассейны округында урынлашҡан, һыу хужалығы участкаһы — Тубыл йылғаһы, Уй йылғаһы инешенән тамағына тиклем, Уйылға йылғаһын индермәйенсә. Бәләкәй йылға бассейны — Тубыл, йылға бассейны — Иртыш[2].

Һыу ресурстарының федераль агентлығы мәғлүмәте буйынса[2]:

  • Дәүләт һыу реестрында һыу объектының коды — 14010500212111200000737
  • Гидрологик өйрәнеү (ГӨ) буйынса коды — 111200073
  • Бассейн коды — 14.01.05.002
  • ГӨ буйынса һаны (номеры) — 11
  • ГӨ буйынса сығарылыш — 2

Этимологияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Силәбе өлкәһе географы, топонимист Шувалов Николай Иванович үҙенең «От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь» тигән һүҙлегендә Ҡомарҙы (Каморза) атамаһының килеп сығыуы былай аңлата:Камарза, река, правый приток Уя, бассейн Тобола, Уйский район. От распространенного у башкир древнего тюркского мужского имени Камарзы — «жадный», «пристрастный»[3].[4]

Н. И. Шуваловтың атама ир-ат исеменән килеп сыҡҡан тигәне ысынбарлыҡҡа тап килмәүе ихтимал, әммә уның гидроним башҡорт телендәге ҡомар тигән һүҙҙән икәнен күрһәтеүе ҡиммәт.

«Башҡорт теленең һүҙлеге» ошондай аңлатма бирә:

  • Ҡомар :
    • нимәгә ҡараталыр ярһыу теләк, дәрт, мауыҡ;
    • нимә менәндер ныҡ мауыҡҡан, әүәҫ (кеше);
    • мал өсөн, байлыҡ өсөн бөтә көстө һалыу, нәфсе[5]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. «Гидротехник ҡоролмалар һәм дәүләт һыу кадастрының Рәсәй Үҙәк реестры».
  2. 2,0 2,1 РФ һыу реестры: Каморза.
  3. Шувалов Н. И. // От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7
  4. От Парижа до Берлина по карте Челябинской области
  5. Башҡорт теленең һүҙлеге. 2 томлыҡ. — Мәскәү, 1993. — 1-се том, 674-се бит

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Башҡорт теленең һүҙлеге. 2 томлыҡ. — Мәскәү, 1993. — 1-се том, 674-се бит
  • Шувалов Н. И. // От Парижа до Берлина по карте Челябинской области: Топонимический словарь. — 2-е изд., переработанное и дополненное. — Челябинск: Южно-Уральское книжное издательство, 1989. — 160 с. — ISBN ISBN 5-7688-0157-7