Кримигис Стаматиос
| Кримигис Стаматиос | |
| грек. Σταμάτιος Κριμιζής ингл. Stamatios Krimigis | |
| Заты | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлығы |
 Греция |
| Тыуған көнө | 10 сентябрь 1938 (81 йәш) |
| Тыуған урыны | Греция, Северные Эгейские острова[d], Хиос[d], Vrontados[d] |
| Һөнәр төрө | астроном |
| Эшмәкәрлек төрө | Физика һәм космонавтика |
| Эш биреүсе | Университет Джонса Хопкинса[d] |
| Биләгән вазифаһы | член Афинской академии[d] |
| Ойошма йәки клуб ағзаһы | Европа академияһы[d][1] |
| Уҡыу йорто |
Миннесотский университет[d] Айовский университет[d] |
| Ғилми дәрәжә | фәлсәфә докторы[d] |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
Стаматиос «Том», М. Кримигис (ингл. Stamatios (Tom) M. Krimigis, грек. Σταμάτιος Κριμιζής, 10 сентябрь 1938 йыл) — Америка ғалимы, сығышы буйынса грек, АҠШ-тың йыһанды тикшеренеү буйынса программаларына (мәҫәлән, Ҡояш системаһы) үҫешенә ҙур өлөш индергән физик[2][3].
Биографияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
1938 йылда Вронтадос ауылында (Хиос, Греция) тыуа, шунда уҡ мәктәпте тамамлай[3]. 1961 йылда Миннесота университетын физика фәне буйынса бакалавр дәрәжәһендә тамамлай, 1963 йылда Айов университеты магистратураһын тамамлап, 1965 йылда физика буйынса докторлыҡ дәрәжәһен яҡланған.[3]. Джеймс Ван Аллен уның уҡытыусыһы була[3].
Кримигис «Кассини-Гюйгенс» проекттарын төп һынаусыларының береһе була (MIMI), «Вояжер-1» һәм «Вояжер-2» станцияларында әҙ зарядланған киҫәксәләр менән (LECP) эксперименттар үткәреүҙә ҡатнаша, шулай уҡ Explorer 47 (CPME) юлдашын төҙөүҙә ҡатнаша[4]. Ҡояшты тикшереү өсөн «Улисс» (LAN/HI-SCALE) аппаратын, ер магнитосфераһын тикшереү өсөн Geotail (EPIC) аппаратын, Юпитерҙы тикшереү өсөн «Галилео» (EDP) аппаратын, «Маринер-3» (TRD) һәм «Маринер-4» (LECR) автоматик планета-ара станцияһын[3][4] һынау үткәреүселәрҙең береһе. Проект өҫтөндә эшләй «Advanced Composition Explorer», «Маринер-5», «Мессенджер» һәм «Новые горизонты» проекттары[4] өҫтөндә эшләй.
Кримигис — Джонс Хопкинс университеты янындағы Ғәмәли физика лабораторияһының йыһан департаментының почетлы башлығы, Афина академияһы ағзаһы[3] һәм Грек милли тикшеренеүҙәр һәм технологиялар буйынса совет президенты[2]. 1999 йылдан башлап Халыҡ-ара астрономия союзы ҡарары буйынса Кримигис исемен Кримигис астероиды (8323) йөрөтә[3].
Наградалары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Америка физика йәмғиәте, Америка геофизика союзы, Америка фән үҫешенә булышлыҡ итеү ассоциацияһы һәм Америка аэронавтика һәм астронавтика институты ағзаһы
- Джонс Хопкинс университеты янындағы Ғәмәли физика лабораторияһының ысын ҡаҙаныштары өсөн премияһы (2004)
- Афина Академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы — йыһанды тикшеренеүсе (2004)
- Ғаләм тикшеренеүҙәре буйынса комитет премияһы (2002)
- Смитсонов институты премияһы (2002)
- Aviation Week & Space Technology журналының «Laurels in Space» премияһы (1996, 2001)
- «Күренекле ғилми ҡаҙаныштары өсөн» НАСА миҙалы (1981, 1986)
- Астронавтика халыҡ-ара академияһының фундаменталь фәндәре өлкәһендәге премияһы (1994)
- Европа аэрокосмос йәмғиәте советының Алтын миҙалы (2011)
- можайский Һауала йөҙөү һәм астронавтика милли музейы премияһы (2015)
- Америка астрономия йәмғиәтенең йыһанға осоуҙы үҫтергән өсөн премияһы (2016)
- «Күренекле йәмәғәт эшмәкәрлеге өсөн» НАСА миҙалы (2016)[5]
- Наса-ның һәм ЕСА-ның 40-тан ашыу наградаһы
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Krimigis_Stamatios
- ↑ 2,0 2,1 Curriculum and publications Vitae Brief, Hopkins Johns University.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Interview Europlanet: Stamatios (Tom) Krimigis, Europlanet.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Необходимо задать параметр title= в шаблоне {{cite web}}. Необходимо задать параметр url= в шаблоне {{cite web}}. .
- ↑ {title}. Тәүге сығанаҡтан архивланған 8 сентябрь 2016. 16 апрель 2018 тикшерелгән.