Кримигис Стаматиос
| Кримигис Стаматиос | |
| грек. Σταμάτιος Κριμιζής ингл. Stamatios Krimigis | |
 | |
| Заты | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлығы |
 Греция |
| Тыуған көнө | 10 сентябрь 1938[1] (83 йәш) |
| Тыуған урыны | Врондадос[d], Хиос[d], Северные Эгейские острова[d], Греция[2][3][4] |
| Һөнәр төрө | астроном, тикшеренеүсе |
| Эшмәкәрлек төрө | Физика һәм космонавтика |
| Эш биреүсе |
Айовский университет[d][5][6] Айовский университет[d][6][5] Лаборатория прикладной физики[d][6][5] Национальная академия наук США[d][6] Афинская академия[d][5] Hellenic Space Agency[d][6] Ministry of Digital Governance (Greece)[d][6] |
| Биләгән вазифаһы | член Афинской академии[d][7] |
| Ойошма йәки клуб ағзаһы | Европа академияһы[d][8] һәм Международный астрономический союз[d] |
| Уҡыу йорто |
Миннесотский университет[d][9] Айовский университет[d][9] Айовский университет[d][9] |
| Ғилми дәрәжә | фәлсәфә докторы[d][9] |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
Стаматиос «Том», М. Кримигис (ингл. Stamatios (Tom) M. Krimigis, грек. Σταμάτιος Κριμιζής, 10 сентябрь 1938 йыл) — Америка ғалимы, сығышы буйынса грек, АҠШ-тың йыһанды тикшеренеү буйынса программаларына (мәҫәлән, Ҡояш системаһы) үҫешенә ҙур өлөш индергән физик[10][11].
Биографияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
1938 йылда Вронтадос ауылында (Хиос, Греция) тыуа, шунда уҡ мәктәпте тамамлай[11]. 1961 йылда Миннесота университетын физика фәне буйынса бакалавр дәрәжәһендә тамамлай, 1963 йылда Айов университеты магистратураһын тамамлап, 1965 йылда физика буйынса докторлыҡ дәрәжәһен яҡланған.[11]. Джеймс Ван Аллен уның уҡытыусыһы була[11].
Кримигис «Кассини-Гюйгенс» проекттарын төп һынаусыларының береһе була (MIMI), «Вояжер-1» һәм «Вояжер-2» станцияларында әҙ зарядланған киҫәксәләр менән (LECP) эксперименттар үткәреүҙә ҡатнаша, шулай уҡ Explorer 47 (CPME) юлдашын төҙөүҙә ҡатнаша[12]. Ҡояшты тикшереү өсөн «Улисс» (LAN/HI-SCALE) аппаратын, ер магнитосфераһын тикшереү өсөн Geotail (EPIC) аппаратын, Юпитерҙы тикшереү өсөн «Галилео» (EDP) аппаратын, «Маринер-3» (TRD) һәм «Маринер-4» (LECR) автоматик планета-ара станцияһын[11][12] һынау үткәреүселәрҙең береһе. Проект өҫтөндә эшләй «Advanced Composition Explorer», «Маринер-5», «Мессенджер» һәм «Новые горизонты» проекттары[12] өҫтөндә эшләй.
Кримигис — Джонс Хопкинс университеты янындағы Ғәмәли физика лабораторияһының йыһан департаментының почетлы башлығы, Афина академияһы ағзаһы[11] һәм Грек милли тикшеренеүҙәр һәм технологиялар буйынса совет президенты[10]. 1999 йылдан башлап Халыҡ-ара астрономия союзы ҡарары буйынса Кримигис исемен Кримигис астероиды (8323) йөрөтә[11].
Наградалары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Америка физика йәмғиәте, Америка геофизика союзы, Америка фән үҫешенә булышлыҡ итеү ассоциацияһы һәм Америка аэронавтика һәм астронавтика институты ағзаһы
- Джонс Хопкинс университеты янындағы Ғәмәли физика лабораторияһының ысын ҡаҙаныштары өсөн премияһы (2004)
- Афина Академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы — йыһанды тикшеренеүсе (2004)
- Ғаләм тикшеренеүҙәре буйынса комитет премияһы (2002)
- Смитсонов институты премияһы (2002)
- Aviation Week & Space Technology журналының «Laurels in Space» премияһы (1996, 2001)
- «Күренекле ғилми ҡаҙаныштары өсөн» НАСА миҙалы (1981, 1986)
- Астронавтика халыҡ-ара академияһының фундаменталь фәндәре өлкәһендәге премияһы (1994)
- Европа аэрокосмос йәмғиәте советының Алтын миҙалы (2011)
- можайский Һауала йөҙөү һәм астронавтика милли музейы премияһы (2015)
- Америка астрономия йәмғиәтенең йыһанға осоуҙы үҫтергән өсөн премияһы (2016)
- «Күренекле йәмәғәт эшмәкәрлеге өсөн» НАСА миҙалы (2016)[13]
- Наса-ның һәм ЕСА-ның 40-тан ашыу наградаһы
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ http://cassini-mimi.jhuapl.edu/SMK-Vitae-11-7-07.pdf
- ↑ https://www.euronews.com/2013/12/02/exploring-the-universe-for-half-a-century-the-story-of-pr-stamatis-krimigis
- ↑ https://www.scienceview.gr/news-en/stamatios-krimigis-more-than-a-space-explorer/?lang=en
- ↑ https://greekcitytimes.com/2018/04/16/worlds-most-influential-scientist-in-modern-space-exploration-returns-to-greece/
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 http://www.academyofathens.gr/en/members/krimigis
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 https://www.linkedin.com/in/stamatios-krimigis-1b04386b/details/experience/
- ↑ http://www.academyofathens.gr/en/organization/members/by-seniority
- ↑ https://www.ae-info.org/ae/User/Krimigis_Stamatios
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 https://www.linkedin.com/in/stamatios-krimigis-1b04386b/
- ↑ 10,0 10,1 Curriculum and publications Vitae Brief, Hopkins Johns University.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 Interview Europlanet: Stamatios (Tom) Krimigis, Europlanet.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 Необходимо задать параметр title= в шаблоне {{cite web}}. Необходимо задать параметр url= в шаблоне {{cite web}}. .
- ↑ {title}. Тәүге сығанаҡтан архивланған 8 сентябрь 2016. 16 апрель 2018 тикшерелгән.