Солтанов Ғарифйән: өлгөләр араһындағы айырма
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) ә added Category:Рус-япон һуғышында ҡатнашыусылар using HotCat |
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) |
||
| 8 юл: | 8 юл: | ||
[[Рус-япон һуғышы|Урыҫ-япон]], [[Беренсе донъя һуғышы|Беренсе донъя]] һәм [[Рәсәйҙә Граждандар һуғышы|Граждандар]] һуғыштарында ҡатнашҡан. |
[[Рус-япон һуғышы|Урыҫ-япон]], [[Беренсе донъя һуғышы|Беренсе донъя]] һәм [[Рәсәйҙә Граждандар һуғышы|Граждандар]] һуғыштарында ҡатнашҡан. |
||
| ⚫ | [[Салауат Юлаев]] тураһындағы йырҙарҙы, риүәйәттәррҙе һәм легендаларҙы яҙып алған. 1890—1897 йылдарҙа урындағы халыҡтан Салауат Юлаев тураһынағы йырҙарҙың 223 юлын яҙып алған. Солтановтың үҙе әйтеүе буйынса, яҙыуҙарының бер өлөшө генә һаҡланған. Хәтерендә ҡалған ҡайһы берен тергеҙгән. Һәм яңы йыйылған йыр, легенда һәм риүәйәттәре менән бергә («Элек Салауат тураһында йырлатмайҙар ине», «Салауаттың сит илдә михнәт күреүе», «Салауат батыр мәргән уҡсы булған») [[Тарих, тел һәм әҙәбиәт институты (Өфө)|Башҡорт тел һәм әҙәбиәт ғилми-тикшеренеү институтына]] тапшыра. Институттың директоры Х. Х. Хамматовҡа 1940 йылдың 15 октябрендәге яҙған хатында Солтанов, бала сағында ул ҡарттар, Салауат батыр тураһында һөйләгәндә, улар: «Һаҡ бул, улым!» тигәндәр, сит кешеләр янында йырлау кәрәкмәй, һине ҡулға алыуҙары бар тип киҫәткәндәр (РФА Өфө ғилми үҙәге. Ф.3, оп.12, д.64. л.159)<ref> {{БЭ2013|52969}} </ref>. |
||
[[Салауат Юлаев]] тураһындағы йырҙарҙы, риүәйәттәррҙе һәм легендаларҙы яҙып алған. |
|||
| ⚫ | 1890—1897 йылдарҙа урындағы халыҡтан Салауат Юлаев тураһынағы йырҙарҙың 223 юлын яҙып алған. Солтановтың үҙе әйтеүе буйынса, яҙыуҙарының бер өлөшө генә һаҡланған. Хәтерендә ҡалған ҡайһы берен тергеҙгән. Һәм яңы йыйылған йыр, легенда һәм риүәйәттәре менән бергә («Элек Салауат тураһында йырлатмайҙар ине», «Салауаттың сит илдә михнәт күреүе», «Салауат батыр мәргән уҡсы булған») Башҡорт тел һәм әҙәбиәт ғилми-тикшеренеү институтына тапшыра. Институттың директоры Х. Х. Хамматовҡа 1940 йылдың 15 октябрендәге яҙған хатында Солтанов, бала сағында ул ҡарттар, Салауат батыр тураһында һөйләгәндә, улар: «Һаҡ бул, улым!» тигәндәр, сит кешеләр янында йырлау кәрәкмәй, һине ҡулға алыуҙары бар тип киҫәткәндәр (РФА Өфө ғилми үҙәге. Ф.3, оп.12, д.64. л.159)<ref> {{БЭ2013|52969}} </ref>. |
||
1890 йылда ауыл йыйынында «Салауат батыр» йырын скрипкала башҡарғаны өсөн 5 тәүлеккә ябып ҡуялар. 1925 йылда |
1890 йылда ауыл йыйынында «Салауат батыр» йырын скрипкала башҡарғаны өсөн 5 тәүлеккә ябып ҡуялар. 1925 йылда Башҡортостан үҙәк крайҙы өйрәнеү музейына, легендалар буйынса Салауаттыҡы тип танылған эйәрҙе бүләк итә (ҡара: Салауаттың эйәре)<ref> Усманов Ә.Н. Салауат батыр. Өфө, 1945; БНТ. Т.2: Предания и легенды. 1997.</ref>. |
||
== Иҫкәрмәләр == |
== Иҫкәрмәләр == |
||
| 28 юл: | 27 юл: | ||
[[Категория:1876 йылда тыуғандар]] |
[[Категория:1876 йылда тыуғандар]] |
||
[[Категория:Рус-япон һуғышында ҡатнашыусылар]] |
[[Категория:Рус-япон һуғышында ҡатнашыусылар]] |
||
[[Категория:Беренсе донъя һуғышында ҡатнашыусылар]] |
|||
[[Категория:Рәсәйҙәге Граждандар һуғышында ҡатнашыусылар]] |
|||
06:52, 24 сентябрь 2021 өлгөһө
| Солтанов Ғарифйән | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 Рәсәй империяһы.svg){kind=small} СССР |
| Тыуған көнө | 5 ғинуар 1876 |
| Тыуған урыны | Ҡыҙырбаҡ ауылы, Салауат ауыл советы, Салауат районы |
| Вафат булған көнө | 1940 |
| Вафат булған урыны | Ҡыҙырбаҡ ауылы, Салауат ауыл советы, Салауат районы, Башҡорт АССР-ы, РСФСР, СССР |
Солтанов Ғарифйән (5 ғинуар 1876 йыл — 1940-сы йылдар) — крайҙы өйрәнеүсе. Урыҫ-япон, Беренсе донъя һәм Граждандар һуғыштарында ҡатнашҡан[1].
Биографияһы
Ғарифйән Солтанов Өфө губернаһы Өфө өйәҙе (хәҙер — Башҡортостан Республикаһының Салауат районы) Ҡыҙырбаҡ ауылында 1876 йылдың 5 ғинуарында тыуған.
Урыҫ-япон, Беренсе донъя һәм Граждандар һуғыштарында ҡатнашҡан.
Салауат Юлаев тураһындағы йырҙарҙы, риүәйәттәррҙе һәм легендаларҙы яҙып алған. 1890—1897 йылдарҙа урындағы халыҡтан Салауат Юлаев тураһынағы йырҙарҙың 223 юлын яҙып алған. Солтановтың үҙе әйтеүе буйынса, яҙыуҙарының бер өлөшө генә һаҡланған. Хәтерендә ҡалған ҡайһы берен тергеҙгән. Һәм яңы йыйылған йыр, легенда һәм риүәйәттәре менән бергә («Элек Салауат тураһында йырлатмайҙар ине», «Салауаттың сит илдә михнәт күреүе», «Салауат батыр мәргән уҡсы булған») Башҡорт тел һәм әҙәбиәт ғилми-тикшеренеү институтына тапшыра. Институттың директоры Х. Х. Хамматовҡа 1940 йылдың 15 октябрендәге яҙған хатында Солтанов, бала сағында ул ҡарттар, Салауат батыр тураһында һөйләгәндә, улар: «Һаҡ бул, улым!» тигәндәр, сит кешеләр янында йырлау кәрәкмәй, һине ҡулға алыуҙары бар тип киҫәткәндәр (РФА Өфө ғилми үҙәге. Ф.3, оп.12, д.64. л.159)[2].
1890 йылда ауыл йыйынында «Салауат батыр» йырын скрипкала башҡарғаны өсөн 5 тәүлеккә ябып ҡуялар. 1925 йылда Башҡортостан үҙәк крайҙы өйрәнеү музейына, легендалар буйынса Салауаттыҡы тип танылған эйәрҙе бүләк итә (ҡара: Салауаттың эйәре)[3].
Иҫкәрмәләр
- ↑ Солтанов Ғарифйән // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- ↑ Солтанов Ғарифйән // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- ↑ Усманов Ә.Н. Салауат батыр. Өфө, 1945; БНТ. Т.2: Предания и легенды. 1997.
Әҙәбиәт
- Усманов Ә.Н. Салауат батыр. Өфө, 1945.
- Башкирское народное творчество Т.2: Предания и легенды. 1997.
Һылтанмалар
- Солтанов Ғарифйән // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.