XVI быуат: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
ZUFAr (фекер алышыу | өлөш) Translated from http://ru.wikipedia.org/wiki/XVI_%D0%B2%D0%B5%D0%BA (revision: 49986076) using http://translate.google.com/toolkit with about 97% human translations. |
||
1 юл: | 1 юл: | ||
{{Навигация для века|16}} |
{{Навигация для века|16}} |
||
'''16-сы (XVI) быуат ''' [[Григориан календары]] буйынса [[1501]] йылдан алып [[1600]] йылғаса һуҙыла . |
|||
== Төп ваҡиғалар == |
|||
⚫ | |||
* Зүр географик асыштар эпохаһы (XV—быуат башы XVII). Испанияның алтын быуаты (XVI—быуаттың беренсе яртыһы XVII быуаттар). Испандар Ацтек һәм Инктар империяһын баҫып ала. Европалылар Тымыҡ океанды аса (1513; Васко де Бальбоа). |
|||
* Италия һуғыштары (1499—1504, 1508—1516, 1521—1526, 1526—1530, 1536—1538, 1542—1544, 1551—1559). |
|||
* Осман империяһы һәм Венеция (1499—1503, 1537—1540, 1570—1573), Персия (1514—1555, 1578—1590), Габсбургтар (1526, 1530—1552, 1593—1606) араһындағы һуғыштар. |
|||
* Рәсәй-Литва һуғышы (1500—1503, 1507—1508, 1512—1522, 1534—1537, 1558—1583). |
|||
* Һинд океанында хакимлек итеү өсөн Порткгалия менән Египт араһында һуғыш (1505—1517) и Османской империей (1509, 1538—1557, 1538—1557, 1558—1566, 1580—1589). |
|||
* Һиндостанда беренсе европалылар колонияһы (1510; Португалдар Гоаны баҫып ала). БөйөкМоголдар имерияһы нигеҙләнә (1526). |
|||
* Реформация башланыуы (1517; Мартин Лютер). Протестантизм (1529; Шпайер протестацияһы). Англияла Реформация (1534; Ссупрематия тураһында акт). Кальвинизм (1536; [[:en:Institutes of the Christian Religion|Institutes of the Christian Religion]]). |
|||
* Европа һәм [[Япония]] араһында тауар һәм мәҙәни алмашыу башлана (1543). Феодаль тарҡаулыҡты бөтөргән Адзути-Момояма периоды (1568—1600). |
|||
* Иван Грозный (1547—1584) һәм Елена Глинская (1533—1538).хакимлек иткән осор. |
|||
* Рәсәй-швед һуғышы (1554—1557, 1590—1595). |
|||
* Ҡытайҙа португалдар беренсе сауҙа нөктәһен аса (1557; Макао). Ҡытайҙа ер тетрәү (1556). |
|||
* Англияла «Елизавета эпохаһы» (1558—1603). |
|||
* Францияла дини һуғыштар (1562—1598). Варфоломеев төнө (1572). Нант эдикт (1598). |
|||
* Төньяҡ ете йыллыҡ һуғышы (1563—1570). |
|||
* Нидерланд революцияһы (1568—1648; «Һикһән йыллыҡ һуғыш»). |
|||
* Польша короллеге һәм Бөйөк Литва кенәзлеге берләшеп Речь Посполитая (1569—1795) барлыҡҡ килә. Ливон конфедерацияһы (1435—1561) тарҡала. |
|||
* Португалия мираҫы өсөн һуғыш (1580—1583). Португалия һәм уның колониялары испан Габсбургтары хакимлегенә күсә (1581; Иберийская уния). |
|||
* Григориан календары индерелә (1582). |
|||
* Англия-Испанская һуғышы (1585—1604). «Еңелмәҫ армады» походы (1586—1588) Испанияның диңгеҙҙәге өстөнлөгөн тапшырырға мәжбүр итә. |
|||
== Тыуғандар == |
|||
[[File:Henry4-en-Mars.jpg|thumb|250px|Марс ҡийәфетендә Лигала еңеүсе — Генрих IV. Жакоб Бюнель рәсеме (По замогының Милли музейы)]] |
|||
* 1508 йыл — Глинская Елена Васильевна. |
|||
* 1519 йыл — Генрих II (Франция короле). |
|||
* 1530 йыл — Иван Грозный. |
|||
* 1533, 14 октябрь — Анна Мекленбург-Гюстровская — Курляндии герцогы Готхарда фон Кетлера ҡатыны. |
|||
* 1551 год, 19 сентябрь — Генрих III, Валуа династияһынан Францияның һуңғы короле. |
|||
* 1553 год, 13 декабрь — Генрих IV Великий, Бурбонов дан династияһынан Францияның беренсе короле. |
|||
== Шулай уҡ ҡарағыҙ == |
|||
{{Викитека|Категория:Документы XVI века|Документы XVI века}} |
|||
{{Дерево статей|XVI век}} |
|||
== Һылтанмалар == |
|||
{{century-stub}} |
|||
⚫ | |||
[[af:16de eeu]] |
[[af:16de eeu]] |
||
87 юл: | 125 юл: | ||
[[qu:16 ñiqin pachakwata]] |
[[qu:16 ñiqin pachakwata]] |
||
[[ro:Secolul al XVI-lea]] |
[[ro:Secolul al XVI-lea]] |
||
[[ru:XVI век]] |
[[ru:XVI век]] |
||
[[sah:XVI үйэ]] |
[[sah:XVI үйэ]] |
06:14, 20 ноябрь 2012 өлгөһө
16-сы (XVI) быуат Григориан календары буйынса 1501 йылдан алып 1600 йылғаса һуҙыла .
Төп ваҡиғалар
- Зүр географик асыштар эпохаһы (XV—быуат башы XVII). Испанияның алтын быуаты (XVI—быуаттың беренсе яртыһы XVII быуаттар). Испандар Ацтек һәм Инктар империяһын баҫып ала. Европалылар Тымыҡ океанды аса (1513; Васко де Бальбоа).
- Италия һуғыштары (1499—1504, 1508—1516, 1521—1526, 1526—1530, 1536—1538, 1542—1544, 1551—1559).
- Осман империяһы һәм Венеция (1499—1503, 1537—1540, 1570—1573), Персия (1514—1555, 1578—1590), Габсбургтар (1526, 1530—1552, 1593—1606) араһындағы һуғыштар.
- Рәсәй-Литва һуғышы (1500—1503, 1507—1508, 1512—1522, 1534—1537, 1558—1583).
- Һинд океанында хакимлек итеү өсөн Порткгалия менән Египт араһында һуғыш (1505—1517) и Османской империей (1509, 1538—1557, 1538—1557, 1558—1566, 1580—1589).
- Һиндостанда беренсе европалылар колонияһы (1510; Португалдар Гоаны баҫып ала). БөйөкМоголдар имерияһы нигеҙләнә (1526).
- Реформация башланыуы (1517; Мартин Лютер). Протестантизм (1529; Шпайер протестацияһы). Англияла Реформация (1534; Ссупрематия тураһында акт). Кальвинизм (1536; Institutes of the Christian Religion).
- Европа һәм Япония араһында тауар һәм мәҙәни алмашыу башлана (1543). Феодаль тарҡаулыҡты бөтөргән Адзути-Момояма периоды (1568—1600).
- Иван Грозный (1547—1584) һәм Елена Глинская (1533—1538).хакимлек иткән осор.
- Рәсәй-швед һуғышы (1554—1557, 1590—1595).
- Ҡытайҙа португалдар беренсе сауҙа нөктәһен аса (1557; Макао). Ҡытайҙа ер тетрәү (1556).
- Англияла «Елизавета эпохаһы» (1558—1603).
- Францияла дини һуғыштар (1562—1598). Варфоломеев төнө (1572). Нант эдикт (1598).
- Төньяҡ ете йыллыҡ һуғышы (1563—1570).
- Нидерланд революцияһы (1568—1648; «Һикһән йыллыҡ һуғыш»).
- Польша короллеге һәм Бөйөк Литва кенәзлеге берләшеп Речь Посполитая (1569—1795) барлыҡҡ килә. Ливон конфедерацияһы (1435—1561) тарҡала.
- Португалия мираҫы өсөн һуғыш (1580—1583). Португалия һәм уның колониялары испан Габсбургтары хакимлегенә күсә (1581; Иберийская уния).
- Григориан календары индерелә (1582).
- Англия-Испанская һуғышы (1585—1604). «Еңелмәҫ армады» походы (1586—1588) Испанияның диңгеҙҙәге өстөнлөгөн тапшырырға мәжбүр итә.
Тыуғандар
- 1508 йыл — Глинская Елена Васильевна.
- 1519 йыл — Генрих II (Франция короле).
- 1530 йыл — Иван Грозный.
- 1533, 14 октябрь — Анна Мекленбург-Гюстровская — Курляндии герцогы Готхарда фон Кетлера ҡатыны.
- 1551 год, 19 сентябрь — Генрих III, Валуа династияһынан Францияның һуңғы короле.
- 1553 год, 13 декабрь — Генрих IV Великий, Бурбонов дан династияһынан Францияның беренсе короле.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
XVI век категорияһы табылманы