Тәңкә ҡанатлылар: өлгөләр араһындағы айырма
EmausBot (фекер алышыу | өлөш) ә r2.7.2+) (робот өҫтәне: ceb:Alibangbang |
EmausBot (фекер алышыу | өлөш) ә r2.7.3) (робот fa:پولکبالان интервикиһын fa:پروانهسانان тип үҙгәртте |
||
68 юл: | 68 юл: | ||
[[et:Liblikalised]] |
[[et:Liblikalised]] |
||
[[eu:Lepidoptera]] |
[[eu:Lepidoptera]] |
||
[[fa: |
[[fa:پروانهسانان]] |
||
[[fi:Perhoset]] |
[[fi:Perhoset]] |
||
[[fr:Lepidoptera]] |
[[fr:Lepidoptera]] |
07:12, 12 февраль 2013 өлгөһө
- Күбәләк бите бында йүнәтелә. Был терминдың башҡа мәғәнәләре лә бар, ҡарағыҙ: Күбәләк (мәғәнәләр).
Тәңкә ҡанатлылар | |||||||||||||||||||||||||||||||
Фотоколлаж «Бабочки мира» | |||||||||||||||||||||||||||||||
Фәнни классификация | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
арауыҡтағы ранг
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Халыҡ-ара фәнни исеме | |||||||||||||||||||||||||||||||
Подотряды | |||||||||||||||||||||||||||||||
Геохронология
| |||||||||||||||||||||||||||||||
|
Тәңкә ҡанатлылар, йәки күбәләктәр, көйәләр (Lepidóptera Linnaeus, 1758 от бор. грек. λεπίς, эйәлек килеш λεπίδος — тәңкә һәм πτερόν — ҡанат) — бөжәктәр отряды, айырып торған үҙенсәлектәренән — алғы һәм артҡы ҡанаттарында ҡуйы хитин "тәңкәләр"(яҫмаҡ төктәр)) булыуы. Күпселек төрҙәренә һура торған томшоҡтар хас. Ҡанаттарының рәүеше һәм ҙурлығы төрлөсә: 2 мм-ҙан[1] 30 см-ға тиклем[2].
Тулы әүерелеү осоронда ошондай стадиялар: күкәй, ҡарышлауыҡ, ҡурсаҡ һәм имаго. Ҡарышлауыҡ селәүсен һынлыраҡ, ҡорһағында ҡыҫҡа тәпәйҙәр, ҡаты башлы, ауыҙы кимереүгә яраҡлашҡан, ебәк сығара торған парлы биҙе була, уның бүлентеләре һауала ебәккә әүерелә[3].
Тәңкә ҡанатлыларҙың һөлдәләре юр осоронан осрай, хәҙерге заманда бөжәктәр төрҙәре араһында иң киң таралғандар — отрядта 157 000 төрҙән артығыраҡ[4]. Антарктиданан башҡа континенттарҙа осрай.
Энтомология тәңкә ҡанатлыларҙы өйрәнгән фән лепидоптерология тип атала.
Һылтанмалар
- Бабочки Европы . Архивировано 26 ноябрь 2012 года. (инг.) (нем.) (пол.) (рус.)
- Галерея лепидоптерологов России и сопредельных стран . Архивировано 26 ноябрь 2012 года. (рус.)
Иҫкәрмәләр
- ↑ Каабак Л. Бабочки-чемпионы // Наука и жизнь : жукрнал. — Москва, 2002. — В. 1. — № 7.
- ↑ Каабак Л. Бабочки-чемпионы // Наука и жизнь : жукрнал. — Москва, 2002. — В. 1. — № 7.
- ↑ Герасимов А. М. Гусеницы. — 2-е. — Москва, Ленинград: Издательство академии наук, 1952. — Т. 1. — (Фауна СССР).
- ↑ Van Nieukerken, Erik J., Lauri Kaila, Ian J. Kitching, Niels P. Kristensen et all Order Lepidoptera Linnaeus, 1758. (англ.) // In: Zhang, Z.-Q. (Ed.) Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness. — Zootaxa. — Magnolia Press, 2011. — Т. 3148. — С. 212–221. — ISSN 1175-5326