Кесе Ҡоролтай: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
YANBEK (фекер алышыу | өлөш) "{{Infobox | башлыҡ = Кесе Ҡоролтай | рәсем = 250px |…" исемле яңы бит булдырылған |
YANBEK (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
| 21 юл: | 21 юл: | ||
== Тарихи == |
== Тарихи == |
||
[[1917]] йылда 10 декабрҙә [[Ырымбур]]ҙа 3‑сө [[Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы|Бөтә башҡорт ҡоролтайында]] ойошторола. 22 ағзанан (башлыса Башҡорт мәркәз шураһынан) һәм съезда һайланған 3 Кесе Ҡоролтай ағзалығына кандидаттан торған. Кесе Ҡоролтай төп функциялары: автономиялы Башҡортостан хөкүмәтен булдырыу, съезда ҡабул ителгән закондарҙы эшләп бөтөрөү, парламент саҡырыу. 1917 йылда 20 декабрҙә Кесе Ҡоролтай тарафынан [[Башҡорт Хөкүмәте|Башҡорт хөкүмәте]] һайлана (үҙенең ағзалары составынан) һәм раҫлана. [[1919]] йылда эшмәкәрлеген туҡтата. |
[[1917]] йылда 10 декабрҙә [[Ырымбур]]ҙа 3‑сө [[Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы|Бөтә башҡорт ҡоролтайында]] ойошторола. 22 ағзанан (башлыса Башҡорт мәркәз шураһынан) һәм съезда һайланған 3 Кесе Ҡоролтай ағзалығына кандидаттан торған. Кесе Ҡоролтай төп функциялары: автономиялы Башҡортостан хөкүмәтен булдырыу, съезда ҡабул ителгән закондарҙы эшләп бөтөрөү, парламент саҡырыу. 1917 йылда 20 декабрҙә Кесе Ҡоролтай тарафынан [[Башҡорт Хөкүмәте|Башҡорт хөкүмәте]] һайлана (үҙенең ағзалары составынан) һәм раҫлана. [[1919]] йылда эшмәкәрлеген туҡтата. |
||
== Составы == |
|||
[[Бикбов Юныс Юлбарыҫ улы]], [[Аҡсулпанов Шаһихәйҙәр Ҡотлоғәлләм улы]], [[Йәғәфаров Аллабирҙе Нурмөхәммәт улы]], [[Мағазов Сәйетгәрәй Сәйетйәғәфәр улы]], [[Фәхретдинов Ғабдрахман Ризаитдин улы]], [[Таһиров Нуриәғзәм Таһир улы]], Ғәйнулла Ғирфанов, [[Әхмәтзәки Вәлиди Туған]], Рәмеев Хажиәхмәт, [[Смаҡов Муса Ғәтиәтулла улы]], [[Айытбаев Ғәлиәхмәт Ямалетдин улы]], [[Ғәбитов Хәбибулла Ғәбделҡаһир улы]], [[Ризаитдин Фәхретдинов]], [[Мерәҫов Сәғит Ғөбәйҙулла улы]], [[Йомағолов Харис Йомағол улы]], Джангәрәй Әмиров, [[Ҡыуатов Ғүмәр Ғәлим улы]], [[Илдархан Ибраһим улы Мутин]], [[Искәндәрбәк Мөхәмәтйәр улы Солтанов]], Усман Токумбетов, [[Иҙелбаев Ғабдулла Сәфәрғәли улы]]<ref>{{книга |
|||
|автор = |
|||
|заглавие = История башкирского народа: в 7 т./ гл. ред. М. М. Кульшарипов ; Ин-т истории, языка и литературы УНЦ РАН |
|||
|ссылка = |
|||
|ответственный = |
|||
|место = Уфа |
|||
|издательство = Гилем |
|||
|год = 2010 |
|||
|том = V |
|||
|страниц = 468 |
|||
|страницы = 128 |
|||
|isbn = |
|||
}}</ref><ref>[http://www.gsrb.ru/ru/about_parliament/parliamentary_museum/third_kurultai_8_20_december_1917/members_of_the_pre_parliament/ Постановление III Всебашкирского учредительного съезда Башкурдистана от 20 декабря 1917 года]</ref>. |
|||
== Әҙәбиәт == |
|||
* {{книга |
|||
|автор = Азнагулов В. Г., Хамитова З. Г. |
|||
|заглавие = Парламентаризм в Башкортостане: история и современность |
|||
|ссылка = http://www.gsrb.ru/ru/about_parliament/history/parlament_tom_1-1.pdf |
|||
|ответственный = |
|||
|место = Уфа |
|||
|издательство = ГРИ «Башкортостан» |
|||
|год = 2005 |
|||
|том = |
|||
|страниц = 304 |
|||
|страницы = 53 |
|||
|isbn = |
|||
}} |
|||
* {{книга |
|||
|автор = |
|||
|заглавие = Башкирское национальное движение 1917 — 1920 гг. и А. Валиди: Зарубежные исследования // Сост. и вступительная статья И. В. Кучумова |
|||
|ссылка = |
|||
|ответственный = |
|||
|место = Уфа |
|||
|издательство = Гилем |
|||
|год = 1997 |
|||
|том = |
|||
|страниц = 250 |
|||
|страницы = |
|||
|isbn = |
|||
}} |
|||
* {{книга |
|||
|автор = Еникеев 3. И., Еникеев А. 3. |
|||
|заглавие = История государства и права Башкортостана |
|||
|ссылка = |
|||
|ответственный = |
|||
|место = Уфа |
|||
|издательство = Китап |
|||
|год = 2007 |
|||
|том = |
|||
|страниц = 432 |
|||
|страницы = |
|||
|isbn = |
|||
}} |
|||
* {{книга |
|||
|автор = |
|||
|заглавие = История башкирского народа: в 7 т./ гл. ред. М. М. Кульшарипов ; Ин-т истории, языка и литературы УНЦ РАН |
|||
|ссылка = |
|||
|ответственный = |
|||
|место = Уфа |
|||
|издательство = Гилем |
|||
|год = 2010 |
|||
|том = V |
|||
|страниц = 468 |
|||
|страницы = |
|||
|isbn = |
|||
}} |
|||
* {{книга |
|||
|автор = Кульшарипов М. М. |
|||
|заглавие = Башкирское национальное движение (1917—1921 гг.) |
|||
|ссылка = |
|||
|ответственный = |
|||
|место = Уфа |
|||
|издательство = Китап |
|||
|год = 2000 |
|||
|том = |
|||
|страниц = 364 |
|||
|страницы = |
|||
|isbn = |
|||
}} |
|||
* {{книга |
|||
|автор = Юлдашбаев Б. Х. |
|||
|заглавие = Учредительный курултай как вершина Башкирского национального движения// Этнополитическая мозаика Башкортостана. В 3 т. |
|||
|ссылка = |
|||
|ответственный = |
|||
|место = М. |
|||
|издательство = |
|||
|год = 1992 |
|||
|том = II |
|||
|страниц = |
|||
|страницы = |
|||
|isbn = |
|||
}} |
|||
== Иҫкәрмәләр == |
|||
<references/> |
|||
== Һылтанмалар == |
== Һылтанмалар == |
||
15:00, 25 декабрь 2014 өлгөһө
| Кесе Ҡоролтай | |
|---|---|
.svg) Башҡортостан байрағы | |
| Ил | Башҡортостан
|
| Палата тибы | Бер палатаһы |
| Парламент тибы | Бөтә башҡорт ҡоролтайы |
| Нигеҙләнгән | 1917 |
| Таратылған | 1919 |
Кесе Ҡоролтай — Башҡортостан закондар ҡабул итеү органы, предпарламент.
Тарихи
1917 йылда 10 декабрҙә Ырымбурҙа 3‑сө Бөтә башҡорт ҡоролтайында ойошторола. 22 ағзанан (башлыса Башҡорт мәркәз шураһынан) һәм съезда һайланған 3 Кесе Ҡоролтай ағзалығына кандидаттан торған. Кесе Ҡоролтай төп функциялары: автономиялы Башҡортостан хөкүмәтен булдырыу, съезда ҡабул ителгән закондарҙы эшләп бөтөрөү, парламент саҡырыу. 1917 йылда 20 декабрҙә Кесе Ҡоролтай тарафынан Башҡорт хөкүмәте һайлана (үҙенең ағзалары составынан) һәм раҫлана. 1919 йылда эшмәкәрлеген туҡтата.
Составы
Бикбов Юныс Юлбарыҫ улы, Аҡсулпанов Шаһихәйҙәр Ҡотлоғәлләм улы, Йәғәфаров Аллабирҙе Нурмөхәммәт улы, Мағазов Сәйетгәрәй Сәйетйәғәфәр улы, Фәхретдинов Ғабдрахман Ризаитдин улы, Таһиров Нуриәғзәм Таһир улы, Ғәйнулла Ғирфанов, Әхмәтзәки Вәлиди Туған, Рәмеев Хажиәхмәт, Смаҡов Муса Ғәтиәтулла улы, Айытбаев Ғәлиәхмәт Ямалетдин улы, Ғәбитов Хәбибулла Ғәбделҡаһир улы, Ризаитдин Фәхретдинов, Мерәҫов Сәғит Ғөбәйҙулла улы, Йомағолов Харис Йомағол улы, Джангәрәй Әмиров, Ҡыуатов Ғүмәр Ғәлим улы, Илдархан Ибраһим улы Мутин, Искәндәрбәк Мөхәмәтйәр улы Солтанов, Усман Токумбетов, Иҙелбаев Ғабдулла Сәфәрғәли улы[1][2].
Әҙәбиәт
- Азнагулов В. Г., Хамитова З. Г. Парламентаризм в Башкортостане: история и современность. — Уфа: ГРИ «Башкортостан», 2005. — С. 53. — 304 с.
- Башкирское национальное движение 1917 — 1920 гг. и А. Валиди: Зарубежные исследования // Сост. и вступительная статья И. В. Кучумова. — Уфа: Гилем, 1997. — 250 с.
- Еникеев 3. И., Еникеев А. 3. История государства и права Башкортостана. — Уфа: Китап, 2007. — 432 с.
- История башкирского народа: в 7 т./ гл. ред. М. М. Кульшарипов ; Ин-т истории, языка и литературы УНЦ РАН. — Уфа: Гилем, 2010. — Т. V. — 468 с.
- Кульшарипов М. М. Башкирское национальное движение (1917—1921 гг.). — Уфа: Китап, 2000. — 364 с.
- Юлдашбаев Б. Х. Учредительный курултай как вершина Башкирского национального движения// Этнополитическая мозаика Башкортостана. В 3 т.. — М., 1992. — Т. II.
Иҫкәрмәләр
- ↑ История башкирского народа: в 7 т./ гл. ред. М. М. Кульшарипов ; Ин-т истории, языка и литературы УНЦ РАН. — Уфа: Гилем, 2010. — Т. V. — С. 128. — 468 с.
- ↑ Постановление III Всебашкирского учредительного съезда Башкурдистана от 20 декабря 1917 года