Аллаяров Ғәзим Закир улы: өлгөләр араһындағы айырма

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
орфография, өҫтәмә мәғлүмәт, аныҡлаштырыу
24 юл: 24 юл:
|Lib =
|Lib =
}}
}}

{{фамилиялаш|Аллаяров}}
{{фамилиялаш|Аллаяров}}

'''Аллаяров Ғәзим Закир улы''' (1912 йылдың 19 декабре, [[Ырымбур губернаһы]] [[Верхнеурал өйәҙе]]<ref name="Х" /> — 1993 йылдың 24 декабре, [[Өфө]]) — башҡорт яҙыусыһы.
'''Ғәзим Аллаяров, Аллаяров Ғәзим Закир улы''' ([[19 декабрь]] [[1912]] — [[24 декабрь]] [[1993]]) — [[Башҡортостан]]дың партия эшмәкәре, журналист һәм яҙыусы. [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнашыуcы.


== Тормошо ==
== Тормошо ==
* Аллаяров Ғәзим Закир улы 1912 йылдың 19 декабрендә Ырымбур губернаһы Верхнеурал өйәҙе (хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Учалы районы) Ураҙ ауылында тыуа.
* Аллаяров Ғәзим Закир улы 1912 йылдың 19 декабрендә [[Ырымбур губернаһы]] [[Верхнеурал өйәҙе]]<ref name="Х" /> (хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Учалы районы) Ураҙ ауылында тыуған.
* 1934—1935 йылдарҙа Учалы МТС-ының сәйәси бүлеге секретары, «[[Ударсы (гәзит)|Ударсы]]» гәзите хеҙмәткәре.
* 1934—1935 йылдарҙа Учалы МТС-ының сәйәси бүлек секретары, «Ударсы» гәзите хеҙмәткәре.
* 1939—1941 йылдарҙа Ҡыйғы районының «Социализмға» гәзитенең әҙәби хеҙмәткәре, мөхәррир урынбаҫары.
* 1939—1941 йылдарҙа [[Ҡыйғы районы]]ның «Социализмға» гәзитенең әҙәби хеҙмәткәре, мөхәррир урынбаҫары.
* 1941—1945 йылдарҙа [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнаша, танкист була.
* 1941—1945 йылдарҙа [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнаша, танкист була.
* 1945—1948 йылдарҙа, демобилизацияланғандан һуң, КПСС-тың Ҡыйығы район комитетының партия кабинеты мөдире.
* 1945—1948 йылдарҙа КПСС-тың Ҡыйғы район комитетының партия кабинеты мөдире.
* 1949 йылдан алып [[Ҡыйғы]], [[Матрай]], [[Мәләүез]] район комитеттарының 2-се, 3-сө секретары.
* 1949 йылдан КПСС-тың [[Ҡыйғы районы|Ҡыйғы]], Матрай һәм [[Мәләүез]] район комитеттарының 2-се, 3-сө секретары.
* 1955—1962 йылдарҙа [[Ҡырмыҫҡалы районы|Ҡырмыҫҡалы район]] комитетының 1-се секретары.
* 1955—1962 йылдарҙа КПСС-тың [Ҡырмыҫҡалы районы|Ҡырмыҫҡалы район]] комитетының 1-се секретары.
* 1962—1970 йылдарҙа [[Бәләбәй районы|Бәләбәй район]] комитетының 1-се секретары.
* 1962—1970 йылдарҙа КПСС-тың [[Бәләбәй районы|Бәләбәй район]] комитетының 1-се секретары.
* 1993 йылда Өфөлә вафат була.
* 1993 йылда Өфөлә вафат була.


== Ижады ==
== Ижады ==
«Бер юлдан» тигән тәүге китабы 1965 йылда донъя күрә. Бөйөк Ватан һуғышы ваҡиғаларын һәм тыл хеҙмәтсәндәре тормошон һүрәтләүсе «Хинган тауҙары аша» (1975), «Утлы ҡойон эсендә» (1978) повестары очерк характерында, йәғни документаль әҫәрҙәр. «Үргә табан» (1967), «Һынау» (1970), «Ай урағы» (1990) китаптарының темаһы — һуғыштан һуңғы йылдарҙа ауылдың көндәлек тормошо. «Алһыу таңдар атҡанда» (1985) повесы 30-сы йылдар комсомолдарына — Магнитогорск ҡалаһын төҙөүселәргә арнала.
«Бер юлдан» тигән тәүге китабы 1965 йылда донъя күрә. [[Бөйөк Ватан һуғышы]] ваҡиғаларын һәм тыл хеҙмәтсәндәре тормошон һүрәтләүсе «Хинган тауҙары аша» (1975), «Утлы ҡойон эсендә» (1978) повестары очерк характерында, йәғни документаль әҫәрҙәр. «Үргә табан» (1967), «Һынау» (1970), «Ай урағы» (1990) китаптарының темаһы — һуғыштан һуңғы йылдарҙа ауылдың көндәлек тормошо. «Алһыу таңдар атҡанда» (1985) повесы 30-сы йылдар комсомолдарына — Магнитогорск ҡалаһын төҙөүселәргә арнала.


== Ордендары ==
== Ордендары ==
* 2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены (06.04.1985)<ref>{{Подвиг Народа|1510396139|title=Информация}}</ref>;
* 2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены (06.04.1985)<ref>{{Подвиг Народа|1510396139|title=Информация}}</ref>;
* Ике Хеҙмәт [[Ҡыҙыл Байраҡ ордены]] (1957; 1966);
* Ике [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены]] (1957; 1966);
* «Батырлыҡ өсөн» миҙал (20.01.1943)<ref>{{Подвиг Народа|150180171}}</ref>
* «Батырлыҡ өсөн» миҙал (20.01.1943)<ref>{{Подвиг Народа|150180171}}</ref>


56 юл: 58 юл:
* Алһыу таңдар атҡанда. — Өфө, 1985.
* Алһыу таңдар атҡанда. — Өфө, 1985.
* Ырыҫлы ер. — Өфө, 2013.
* Ырыҫлы ер. — Өфө, 2013.

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}


== Сығанаҡтар ==
== Сығанаҡтар ==
* [[Ғәйнуллин Миҙхәт Фазлый улы|Гайнуллин М. Ф.]], [[Хөсәйенов Ғайса Батыргәрәй улы|Хусаинов Г. Б.]] Писатели Советской Башкирии. Биобиблиографический справочник / Оформление А. Королевского. — Уфа: Башкирское книжное издательство, 1977. — 416 стр.{{ref-ru}}
* [[Ғәйнуллин Миҙхәт Фазлый улы|Ғәйнуллин М. Ф.]], [[Хөсәйенов Ғайса Батыргәрәй улы|Хөсәйенов Ғ. Б.]] Совет Башҡортостаны яҙыусылары. Биобиблиографик белешмә. Тулыландырылған, төҙәтелгән икенсе баҫма. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1988. — 400 бит.
* Писатели земли башкирской. Справочник / Сост.: Р. Н. Баимов, Г. Н. Гареева, Р. Х. Тимергалина. — Уфа: Китап, 2006. — 496 с.{{ref-ru}}

== Һылтанмалар ==
* {{БЭ2013|index.php/read/8-statya/709-allayarov-zim-zakir-uly}}
* {{БЭ2013|index.php/read/8-statya/709-allayarov-zim-zakir-uly}}
* Ғәлиева Г. «Ырыҫлы ер» ҡалдырҙы // Башҡортостан, 2013 йыл, 27 июль.
* Ғәлиева Г. «Ырыҫлы ер» ҡалдырҙы // Башҡортостан, 2013 йыл, 27 июль.

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}



[[Категория:Башҡорт яҙыусылары]]
[[Категория:Башҡорт яҙыусылары]]
[[Категория:Башҡортостан яҙыусылар союзы ағзалары]]
[[Категория:СССР Яҙыусылар союзы ағзалары]]
[[Категория:Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусылар]]
[[Категория:Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусылар]]
[[Категория:Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан яҙыусылар]]
[[Категория:Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан яҙыусылар]]

18:59, 16 сентябрь 2015 өлгөһө

Аллаяров Ғәзим Закир улы
Тыуған көнө:

19 декабрь 1912({{padleft:1912|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:19|2|0}})

Тыуған урыны:

Верхнеурал өйәҙе, Ырымбур губернаһы[1]

Вафат булған көнө:

24 декабрь 1993({{padleft:1993|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:24|2|0}}) (81 йәш)

Вафат булған урыны:

Өфө

Гражданлығы:

Рәсәй империяһы Рәсәй империяһыСовет Социалистик Республикалар Союзы СССРРәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы

Дебют:

«Бер юлдан» (1965)

Наградалары:
2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены — 1985 Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены — 1957 Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены — 1966 «Батырлыҡ өсөн» миҙалы — 1943

Ғәзим Аллаяров, Аллаяров Ғәзим Закир улы (19 декабрь 1912 — 24 декабрь 1993) — Башҡортостандың партия эшмәкәре, журналист һәм яҙыусы. Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыуcы.

Тормошо

  • Аллаяров Ғәзим Закир улы 1912 йылдың 19 декабрендә Ырымбур губернаһы Верхнеурал өйәҙе[1] (хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Учалы районы) Ураҙ ауылында тыуған.
  • 1934—1935 йылдарҙа Учалы МТС-ының сәйәси бүлек секретары, «Ударсы» гәзите хеҙмәткәре.
  • 1939—1941 йылдарҙа Ҡыйғы районының «Социализмға» гәзитенең әҙәби хеҙмәткәре, мөхәррир урынбаҫары.
  • 1941—1945 йылдарҙа Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнаша, танкист була.
  • 1945—1948 йылдарҙа КПСС-тың Ҡыйғы район комитетының партия кабинеты мөдире.
  • 1949 йылдан КПСС-тың Ҡыйғы, Матрай һәм Мәләүез район комитеттарының 2-се, 3-сө секретары.
  • 1955—1962 йылдарҙа КПСС-тың [Ҡырмыҫҡалы районы|Ҡырмыҫҡалы район]] комитетының 1-се секретары.
  • 1962—1970 йылдарҙа КПСС-тың Бәләбәй район комитетының 1-се секретары.
  • 1993 йылда Өфөлә вафат була.

Ижады

«Бер юлдан» тигән тәүге китабы 1965 йылда донъя күрә. Бөйөк Ватан һуғышы ваҡиғаларын һәм тыл хеҙмәтсәндәре тормошон һүрәтләүсе «Хинган тауҙары аша» (1975), «Утлы ҡойон эсендә» (1978) повестары очерк характерында, йәғни документаль әҫәрҙәр. «Үргә табан» (1967), «Һынау» (1970), «Ай урағы» (1990) китаптарының темаһы — һуғыштан һуңғы йылдарҙа ауылдың көндәлек тормошо. «Алһыу таңдар атҡанда» (1985) повесы 30-сы йылдар комсомолдарына — Магнитогорск ҡалаһын төҙөүселәргә арнала.

Ордендары

Әҫәрҙәре

  • Бер юлдан. — Өфө, 1965.
  • Үргә табан. — Өфө, 1967.
  • Һынау. — Өфө, 1970.
  • Хинган тауҙары аша. — Өфө, 1975.
  • Шифалы ямғыр: повесть һәм хикәйәләр. — Өфө, 1977.
  • Утлы ҡойон эсендә. — Өфө, 1978.
  • Ер һулышы: повестар. — Өфө, 1983.
  • Алһыу таңдар атҡанда. — Өфө, 1985.
  • Ырыҫлы ер. — Өфө, 2013.

Сығанаҡтар

  • Гайнуллин М. Ф., Хусаинов Г. Б. Писатели Советской Башкирии. Биобиблиографический справочник / Оформление А. Королевского. — Уфа: Башкирское книжное издательство, 1977. — 416 стр. (рус.)
  • Ғәйнуллин М. Ф., Хөсәйенов Ғ. Б. Совет Башҡортостаны яҙыусылары. Биобиблиографик белешмә. Тулыландырылған, төҙәтелгән икенсе баҫма. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1988. — 400 бит.
  • Писатели земли башкирской. Справочник / Сост.: Р. Н. Баимов, Г. Н. Гареева, Р. Х. Тимергалина. — Уфа: Китап, 2006. — 496 с. (рус.)

Һылтанмалар

Иҫкәрмәләр