Нахичеван Автономиялы Республикаһы: өлгөләр араһындағы айырма

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә Робот: косметик үҙгәртеүҙәр
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
77 юл: 77 юл:


[[Фасмер, Макс|М. Фасмер]] аңлатыуынса '''Нахичева́нь''' топонимы [[әрмән теле]]ндәге «Νaχič» шәхси исеменән һәм "avan" — "тораҡ, ауыл" һүҙенән килеп сыҡҡан. <ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/vasmer/35622/нахичевань ''Фасмер Макс''. Этимологический словарь русского языка. — С-П. «Терра», 1996. — Т.3, Стр. 50]</ref> (һуңыраҡ төрки трансформация — '''Нахичеван''' йәки '''Нахчыван''' (дж → ч).
[[Фасмер, Макс|М. Фасмер]] аңлатыуынса '''Нахичева́нь''' топонимы [[әрмән теле]]ндәге «Νaχič» шәхси исеменән һәм "avan" — "тораҡ, ауыл" һүҙенән килеп сыҡҡан. <ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/vasmer/35622/нахичевань ''Фасмер Макс''. Этимологический словарь русского языка. — С-П. «Терра», 1996. — Т.3, Стр. 50]</ref> (һуңыраҡ төрки трансформация — '''Нахичеван''' йәки '''Нахчыван''' (дж → ч).
1990 йылдарҙа рус телле әзербайжан сығанаҡтары һәм Геодези һәм картография буйынса федераль агентлыҡ (Роскартография) '''Нахчыва́н''' типонимын ҡуллана башлай. Башҡа сығанаҡтарҙа совет осорондағы '''Нахичева́нь''' топонимы ҡулланыла.
1990 йылдарҙа урыҫ телле әзербайжан сығанаҡтары һәм Геодези һәм картография буйынса федераль агентлыҡ (Роскартография) '''Нахчыва́н''' типонимын ҡуллана башлай. Башҡа сығанаҡтарҙа совет осорондағы '''Нахичева́нь''' топонимы ҡулланыла.


== География ==
== География ==

19:37, 2 октябрь 2015 өлгөһө

'{{{Башҡортса исеме}}}
'
{{{Эйәлек килеш}}} гербы
[[{{{Эйәлек килеш}}} флагы|Флаг]] {{{Герб урынына}}}
[[{{{Эйәлек килеш}}} гимны|Государственный гимн {{{Эйәлек килеш}}}]]


Баш ҡала Нахчиван
Территория
• Бөтәһе

5363 км²
Валюта
Интернет-домен .az

Нахичеван Автономиялы респу́бликаһы (әзерб. Naxçıvan Muxtar Respublikası) — Әзербайжан конституцияһы һәм үҙ конституцияһына ярашлы Әзербайжан Республикаһы составында автоном дәүләт, Әзербайжан Республикаһы эксклавы.

Территорияһы — 5,6 мең км². Халҡы — 400 000 кеше (2009), 99,1 % әзербайжандар[1][2]. Башҡалаһы — Нахичевань ҡалаһы.

Атамаһы

Нахичевань топоним упоминается в Клавдий Птолемей Географияһында "Наксуана" (грек. Ναξουὰνα, ингл. Naxuana) исеме менән телгә алына[3].

М. Фасмер аңлатыуынса Нахичева́нь топонимы әрмән телендәге «Νaχič» шәхси исеменән һәм "avan" — "тораҡ, ауыл" һүҙенән килеп сыҡҡан. [4] (һуңыраҡ төрки трансформация — Нахичеван йәки Нахчыван (дж → ч). 1990 йылдарҙа урыҫ телле әзербайжан сығанаҡтары һәм Геодези һәм картография буйынса федераль агентлыҡ (Роскартография) Нахчыва́н типонимын ҡуллана башлай. Башҡа сығанаҡтарҙа совет осорондағы Нахичева́нь топонимы ҡулланыла.

География

Кавказ тауының көньяҡ-көнсығыш өлөшөндә урынлашҡан[5]. 75% тирәһе биләмәләр 1000 метр бейеклектә урынлашҡан. Төньяғында Даралагезский һырта, көнсығышында Зангезур һырты урынлашҡан. Республиканың иң бейек нөктәһе − Капыджик түбәһе, 3904 м[5]. Көньяҡ-көнбайыш өлөшө Аракс йылғаһы буйлап 600—1000 м бейеклектә ята. Ғинуарҙың уртаса температураһы тигеҙлектә −3 °С һәм тауҙарҙа −14 °С-ҡа тиклем. Июльдә +28 һәм +25 °С (тау түбәләрендә +5 °С). Уртаса яуым-төшөм тигеҙлектә 200 мм һәм тауҙарҙа 600 мм.


Иҫкәрмәләр

  1. Naxçivan Muxtar Respublİkasi | rəsmi portal .
  2. The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan.
  3. Flavius Josephus, William Whiston, Paul L. Maier. The new complete works of Josephus. — Revised and expanded edition. — Kregel Academic, 1999. — P. 56. — 1143 p. — ISBN 0825429242, ISBN 978-0-8254-2924-8.

    It is called in Ptolemy Naxuana,..

  4. Фасмер Макс. Этимологический словарь русского языка. — С-П. «Терра», 1996. — Т.3, Стр. 50
  5. 5,0 5,1 Өҙөмтә хатаһы: <ref> тамғаһы дөрөҫ түгел; БСЭ төшөрмәләре өсөн текст юҡ

Һылтанмалар