Дубай (ҡала): өлгөләр араһындағы айырма

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
60 юл: 60 юл:
}}
}}


'''Дуба́й''' ({{lang-ar|دبيّ}}) — [[Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре|Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәренең ҙур ҡалаһы]], [[Дубай (әмирлек)|Дубай]] әмирлегенең административ үҙәге<ref name=dxbshj>The Government and Politics of the Middle East and North Africa. D Long, B Reich. p.157</ref>.
'''Дуба́й''' ({{lang-ar|دبيّ}}) — [[Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре|Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәренең ҙур ҡалаһы]], [[Дубай (әмирлек)|Дубай]] әмирлегенең административ үҙәге<ref name=dxbshj>The Government and Politics of the Middle East and North Africa. D Long, B Reich. p.157</ref>.


== Тарихы ==
== Тарихы ==
{{main|Дүбай тарихы}}
{{main|Дүбай тарихы}}
[[Рәсем:AlRas Deira Mid1960s.jpg|thumb|220px|left|[[Әл-Рәс]] 1960-сы йылдар]]
[[Рәсем:AlRas Deira Mid1960s.jpg|thumb|220px|left|[[Әл-Рәс]] 1960-сы йылдар]]
Коллектор селтәрҙәре һалған ваҡытта Дубай тирәһендә табылған мангр һаҙлыҡтары ҡалдығына 7000 йыл тирәһе. 5000 йылдар самаһы элек ярҙар ил эсенә инә биргән һәм әлегәсә шулай ҡала. Был урындарҙы ҡом баҫҡан. Исламға ҡәҙәр бындағы халыҡ Баджаи (Баджар) тигән илаһҡа табынған.
Коллектор селтәрҙәре һалған ваҡытта Дубай тирәһендә табылған мангр һаҙлыҡтары ҡалдығына 7000 йыл тирәһе. 5000 йылдар самаһы элек ярҙар ил эсенә инә биргән һәм әлегәсә шулай ҡала. Был урындарҙы ҡом баҫҡан. Исламға ҡәҙәр бындағы халыҡ Баджаи (Баджар) тигән илаһҡа табынған.
[[Византийская империя|Византия империяһы]] һәм [[Сасаниды|Сәсәниҙәр империяһы ]] (һуңғылары төбәктең иң ҙур өлөшөнә эйә булған) хакимлығы аҫтында төбәк алға киткән.
[[Византийская империя|Византия империяһы]] һәм [[Сасаниды|Сәсәниҙәр империяһы ]] (һуңғылары төбәктең иң ҙур өлөшөнә эйә булған) хакимлығы аҫтында төбәк алға киткән.


[[XIX быуат]] башында Әл Әбү Фәләс тоҡомоноң бер тармағы - Бәни Йосой- Дүбайҙә нығынып, [[1833 год]] йылға тиклем Әбү-Дәбигә баш булған. [[1820 йылдың ]] [[8 ғинуарында ]] Дүбәй һәм башҡа төйәктәр шәйехтәре Британия хөкүмәте менән «Дөйөм диңгеҙ солох килешеүе» төҙөй. [[1833 йылда ]] әл Мәҡтүм династияһы Әбү Дәбигә идара итеүҙән баш тартып, Дүбайҙе тартҡылашһыҙ ғына үҙ ҡулына ала. Дүбәй [[Бөйөк Британия|Берләшкән Короллек]] ҡулы аҫтынан, [[Осман империяһы|Осман империяһының]] һөжүмдәренән яҡлау булырына вәғәҙә алып, "Айырым Килешеү" нигеҙендә сыға .
[[XIX быуат]] башында Әл Әбү Фәләс тоҡомоноң бер тармағы — Бәни Йосой- Дүбайҙә нығынып, [[1833 год]] йылға тиклем Әбү-Дәбигә баш булған. [[1820 йылдың ]] [[8 ғинуарында ]] Дүбәй һәм башҡа төйәктәр шәйехтәре Британия хөкүмәте менән «Дөйөм диңгеҙ солох килешеүе» төҙөй. [[1833 йылда ]] әл Мәҡтүм династияһы Әбү Дәбигә идара итеүҙән баш тартып, Дүбайҙе тартҡылашһыҙ ғына үҙ ҡулына ала. Дүбәй [[Бөйөк Британия|Берләшкән Короллек]] ҡулы аҫтынан, [[Осман империяһы|Осман империяһының]] һөжүмдәренән яҡлау булырына вәғәҙә алып, «Айырым Килешеү» нигеҙендә сыға .


[[XIX быуатта]] ҡаланың хәл торошона ике фажиғә ҙур зыян килтерә: две катастрофы нанесли большой урон благосостоянию города: [[1841 йылда]] ҡалала сәсәк һалыуы, кешеләрҙе Дәйрәнән көсығышҡа китергә мәжбүр итә, ә [[1894 йылда ]] ут сығып, ҡаланың күп өйҙәре яна. Мәгәр сауҙа өсөн яйлы был урын иғтибарҙы йәлеп итеүҙән туҡтамай. Дүбай әмире сит илдәрҙән дә килһендәр өсөн һалымды бик аҙ алдырта. Бигерәк тә ул замандың төп сауҙа үҙәге булған Шәрҡиәнән (Шәрджә) күпләп киләләр.
[[XIX быуатта]] ҡаланың хәл торошона ике фажиғә ҙур зыян килтерә: две катастрофы нанесли большой урон благосостоянию города: [[1841 йылда]] ҡалала сәсәк һалыуы, кешеләрҙе Дәйрәнән көсығышҡа китергә мәжбүр итә, ә [[1894 йылда ]] ут сығып, ҡаланың күп өйҙәре яна. Мәгәр сауҙа өсөн яйлы был урын иғтибарҙы йәлеп итеүҙән туҡтамай. Дүбай әмире сит илдәрҙән дә килһендәр өсөн һалымды бик аҙ алдырта. Бигерәк тә ул замандың төп сауҙа үҙәге булған Шәрҡиәнән (Шәрджә) күпләп киләләр.


[[1940-тар|1940-сы йылдарҙа]] Дүбәй бәләкәй генә була әле. Халҡы диңгеҙҙән [[ынйы]] сығарып, аҙыҡ-түлеккә алмаштырып йәшәй. Әммә [[Япония|Японияла]] яһалма [[жемчуг]] етештерергә өйрәнәләр, һәм тәбиғи ынйыға ихтыяж кәмей. Бөлгөнлөк башлана. [[Нефть]] табылыу хәлде үҙгәртә - Дүбәйҙә халыҡ ишәйә, төҙөлөш ҡыҙа [[БҒӘ]].
[[1940-тар|1940-сы йылдарҙа]] Дүбәй бәләкәй генә була әле. Халҡы диңгеҙҙән [[ынйы]] сығарып, аҙыҡ-түлеккә алмаштырып йәшәй. Әммә [[Япония]]ла яһалма [[жемчуг]] етештерергә өйрәнәләр, һәм тәбиғи ынйыға ихтыяж кәмей. Бөлгөнлөк башлана. [[Нефть]] табылыу хәлде үҙгәртә — Дүбәйҙә халыҡ ишәйә, төҙөлөш ҡыҙа [[БҒӘ]].


== Ҡала райондары ==
== Ҡала райондары ==
'''Ҡаланың төп райондары:'''
'''Ҡаланың төп райондары:'''
* [[Бар Дубай]] — тарихи үҙәк;
* [[Бар Дубай]] — тарихи үҙәк;
* [[Гарденс]] — йоҡо районы;
* [[Гарденс]] — йоҡо районы;
* [[Даунтаун Дубай|Даунтаун]] — төҙөлөп ятҡан эш районы;
* [[Даунтаун Дубай|Даунтаун]] — төҙөлөп ятҡан эш районы;
* Дейра — ҡаланың көнбайыш сауҙа өлөшө;
* Дейра — ҡаланың көнбайыш сауҙа өлөшө;
* [[Джумейра]] — яр буйы йәшәү урыны;
* [[Джумейра]] — яр буйы йәшәү урыны;
* [[Дубай Марина]] — төҙөлөп ятҡан район;
* [[Дубай Марина]] — төҙөлөп ятҡан район;


== Ҡәрҙәш ҡалалар ==
== Ҡәрҙәш ҡалалар ==
119 юл: 119 юл:


== Иҫкәрмәләр ==
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
<references/>


== Әҙәбиәт ==
== Әҙәбиәт ==
* The Government and Politics of the Middle East and North Africa. D Long, B Reich. p.157
* The Government and Politics of the Middle East and North Africa. D Long, B Reich. p.157



[[Категория:Дубай географияһы]]
[[Категория:Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре ҡалалары]]
[[Категория:Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәренең ҡалалары]]
[[Категория:Миллионер ҡалалар]]
[[Категория:Миллионер ҡалалар]]
[[Категория:Дубай]]
[[Категория:Дубай]]

17:13, 12 март 2016 өлгөһө

Ҡала
Дубай
ғәр. دبيّ
Флаг Герб
Флаг Герб
Ил

Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре

Координаталар

25°16′11″ с. ш. 55°18′34″ в. д.HGЯO

Әмир

Мөхәммәт ибн Рәшит әл-Мәктүм

Нигеҙләнгән

1833

Майҙаны

1114 км²

Климат тибы

тропик сүл

Рәсми теле

ғәрәп

Халҡы

2 262 000 кеше (2008)

Тығыҙлығы

408,18 кеше/км²

Милли состав

ғәрәптәр — 26,1% (аҫаба — 17 %),
килгәндәр: Һиндостандан — 42,3 %,
Пакистандан — 13,3 %,
Бангладештан — 7,5 %,
Филиппиндарҙан — 2,5 %,
Шри-Ланканан — 1,5 %,
Европанан — 0,9 %,
АҠШ-тан — 0,3 %,
башҡа ил һәм региондарҙан — 5,7 %.

Конфессиональ составы

ислам (сөннилек һәм шиғилыҡ) — рәсми, индуизм

Этнохороним

дубайлы, дубайлылар

Сәғәт бүлкәте

UTC+4

Телефон коды

+9714

Һанлы танытмалар
Картаны күрһәтергә/йәшерергә
Дубай (Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәре)
Дубай
Дубай

Дуба́й (ғәр. دبيّ‎) — Берләшкән Ғәрәп Әмирлектәренең ҙур ҡалаһы, Дубай әмирлегенең административ үҙәге[1].

Тарихы

Әл-Рәс 1960-сы йылдар

Коллектор селтәрҙәре һалған ваҡытта Дубай тирәһендә табылған мангр һаҙлыҡтары ҡалдығына 7000 йыл тирәһе. 5000 йылдар самаһы элек ярҙар ил эсенә инә биргән һәм әлегәсә шулай ҡала. Был урындарҙы ҡом баҫҡан. Исламға ҡәҙәр бындағы халыҡ Баджаи (Баджар) тигән илаһҡа табынған. Византия империяһы һәм Сәсәниҙәр империяһы (һуңғылары төбәктең иң ҙур өлөшөнә эйә булған) хакимлығы аҫтында төбәк алға киткән.

XIX быуат башында Әл Әбү Фәләс тоҡомоноң бер тармағы — Бәни Йосой- Дүбайҙә нығынып, 1833 год йылға тиклем Әбү-Дәбигә баш булған. 1820 йылдың 8 ғинуарында Дүбәй һәм башҡа төйәктәр шәйехтәре Британия хөкүмәте менән «Дөйөм диңгеҙ солох килешеүе» төҙөй. 1833 йылда әл Мәҡтүм династияһы Әбү Дәбигә идара итеүҙән баш тартып, Дүбайҙе тартҡылашһыҙ ғына үҙ ҡулына ала. Дүбәй Берләшкән Короллек ҡулы аҫтынан, Осман империяһының һөжүмдәренән яҡлау булырына вәғәҙә алып, «Айырым Килешеү» нигеҙендә сыға .

XIX быуатта ҡаланың хәл торошона ике фажиғә ҙур зыян килтерә: две катастрофы нанесли большой урон благосостоянию города: 1841 йылда ҡалала сәсәк һалыуы, кешеләрҙе Дәйрәнән көсығышҡа китергә мәжбүр итә, ә 1894 йылда ут сығып, ҡаланың күп өйҙәре яна. Мәгәр сауҙа өсөн яйлы был урын иғтибарҙы йәлеп итеүҙән туҡтамай. Дүбай әмире сит илдәрҙән дә килһендәр өсөн һалымды бик аҙ алдырта. Бигерәк тә ул замандың төп сауҙа үҙәге булған Шәрҡиәнән (Шәрджә) күпләп киләләр.

1940-сы йылдарҙа Дүбәй бәләкәй генә була әле. Халҡы диңгеҙҙән ынйы сығарып, аҙыҡ-түлеккә алмаштырып йәшәй. Әммә Японияла яһалма жемчуг етештерергә өйрәнәләр, һәм тәбиғи ынйыға ихтыяж кәмей. Бөлгөнлөк башлана. Нефть табылыу хәлде үҙгәртә — Дүбәйҙә халыҡ ишәйә, төҙөлөш ҡыҙа БҒӘ.

Ҡала райондары

Ҡаланың төп райондары:

Ҡәрҙәш ҡалалар

Иҫкәрмәләр

  1. The Government and Politics of the Middle East and North Africa. D Long, B Reich. p.157

Әҙәбиәт

  • The Government and Politics of the Middle East and North Africa. D Long, B Reich. p.157