Үҙән (йылға): өлгөләр араһындағы айырма
Minlebay (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
Minlebay (фекер алышыу | өлөш) |
||
| 26 юл: | 26 юл: | ||
Йылғаның оҙонлоғо — 116 км, бассейн майҙаны — 590 км², түбәнләү бейеклеге — 570 м. Ағым тиҙлеге — 0,8 м/с тиклем, ташҡында 2,5 м/с тиклем. Тамағында йылына уртаса һыу сығымы 3,5 м³/с тәшҡил итә. Киңлеге — 20—25 метрға тиклем<ref>[http://quist.pro/books/ural_28.yu.2.php ''Рундквист Н. А., Задорина О. В''. Урал. Краеведческая энциклопедия. Екатеринбург: «Квист», 2013. — 592 с.]</ref>. |
Йылғаның оҙонлоғо — 116 км, бассейн майҙаны — 590 км², түбәнләү бейеклеге — 570 м. Ағым тиҙлеге — 0,8 м/с тиклем, ташҡында 2,5 м/с тиклем. Тамағында йылына уртаса һыу сығымы 3,5 м³/с тәшҡил итә. Киңлеге — 20—25 метрға тиклем<ref>[http://quist.pro/books/ural_28.yu.2.php ''Рундквист Н. А., Задорина О. В''. Урал. Краеведческая энциклопедия. Екатеринбург: «Квист», 2013. — 592 с.]</ref>. |
||
Йылғаның инеше [[Ҡолғана]] ауылынан 10 км төньяҡта, [[Яманғыр (тау)|Яманғыр]] тауының көнсығын итәгендә урынлашҡан. [[Бөрйән районы]] буйлап төньяҡ-көнсығыштан көньяҡ-көнбайышҡа аға. Йылғның үрге бассейны [[Башҡорт дәүләт тәбиғәт ҡурсаулығы]] биләмәһендә урынлашҡан. [[Яңы Собханғол]] ауылынан 3 км үрҙәрәк [[Ағиҙел (йылға)|Ағиҙел]] йылғаһына ҡоя. |
|||
Исток реки расположен на восточном склоне хребта Ямангыр в 10 км к северу от деревни [[Кулганино]] [[Бурзянский район|Бурзянского района]]. Протекает с северо-востока на юго-запад по территории Бурзянского района Республики Башкортостан. Верховья бассейна реки находятся в пределах [[Башкирский государственный природный заповедник|Башкирского государственного природного заповедника]]. Впадает в реку [[Белая (приток Камы)|Белую (Агидель)]] в 1098 километрах от её устья. |
|||
Үҙәндең төбө ташлы, түбәнге ағымда — ҡырсын-ташлы. |
|||
Рельеф бассейна низкогорный, в верхнем течении — среднегорный. Сильно петляет в узкой долине. Дно Узяна каменистое, в нижнем течении — песчано-галечное. |
|||
Ҡушылдыҡтары: һул — [[Һарағы]], [[Һәүәнәк]], [[Яманйылға]], [[Бетерә (Үҙән ҡушылдығы)|Бетерә]] һ.б.; уң — [[Оло Һарғая (Ағиҙел ҡушылдығы)|Оло Һарғая]] и др. |
|||
Лесистость бассейна составляет 86 %, распаханность — 5 %. |
|||
Притоки: левые — [[Сарагы]], [[Суваняк]], Яманъелга, [[Бетеря (приток Узяна)|Бетеря]] и др.; правые — Большая Саргая и др. |
|||
== Примечания == |
== Примечания == |
||
08:50, 24 март 2016 өлгөһө
| Үҙән | |
|---|---|
| урыҫ Узян | |
| Характеристика | |
| Оҙонлоғо | 116 км |
| Бассейн | 1590 км² |
| Һыу сығымы | 3,3 м³/с (тамағы) |
| Һыу ағымы | |
| Инеше | |
| · Урынлашыуы | Яманғыр тауы, Ҡолғана ауылынан 10 км |
| Тамағы | Ағиҙел |
| · Урынлашыуы | Тамағынан 1098 км |
| · Координаталар | 53°07′50″ с. ш. 57°28′46″ в. д.HGЯO |
| Урынлашыуы | |
| Һыу бассейны | |
| Илдәр | Рәсәй |
| Регион | Башҡортостан |
| Район | Бөрйән районы |
| РДҺР | 10010200212111100017348 |
Үҙән (Көньяҡ Үҙән, Түбәнге Үҙән; рус. Узян) — Башҡортостандың Бөрйән районындағы йылға, Ағиҙел йылғаһының һул ҡушылдығы).
Географик мәғлүмәт
Йылғаның оҙонлоғо — 116 км, бассейн майҙаны — 590 км², түбәнләү бейеклеге — 570 м. Ағым тиҙлеге — 0,8 м/с тиклем, ташҡында 2,5 м/с тиклем. Тамағында йылына уртаса һыу сығымы 3,5 м³/с тәшҡил итә. Киңлеге — 20—25 метрға тиклем[1].
Йылғаның инеше Ҡолғана ауылынан 10 км төньяҡта, Яманғыр тауының көнсығын итәгендә урынлашҡан. Бөрйән районы буйлап төньяҡ-көнсығыштан көньяҡ-көнбайышҡа аға. Йылғның үрге бассейны Башҡорт дәүләт тәбиғәт ҡурсаулығы биләмәһендә урынлашҡан. Яңы Собханғол ауылынан 3 км үрҙәрәк Ағиҙел йылғаһына ҡоя.
Үҙәндең төбө ташлы, түбәнге ағымда — ҡырсын-ташлы.
Ҡушылдыҡтары: һул — Һарағы, Һәүәнәк, Яманйылға, Бетерә һ.б.; уң — Оло Һарғая и др.
Примечания
Һылтанмалар
- Загорский В. А. Үҙән (йылға) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- Рундквист Н. А., Задорина О. В. Урал. Краеведческая энциклопедия. Екатеринбург: «Квист», 2013. — 592 с.
|
Был Башҡортостан географияһы буйынса тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |