Архипелаг: өлгөләр араһындағы айырма

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә r2.7.1) (робот өҫтәне: krc:Архипелаг
ә r2.7.1) (робот өҫтәне: nap:Arcipelago
104 юл: 104 юл:
[[ms:Kepulauan]]
[[ms:Kepulauan]]
[[mt:Arċipelagu]]
[[mt:Arċipelagu]]
[[nap:Arcipelago]]
[[nds:Archipel]]
[[nds:Archipel]]
[[nl:Archipel]]
[[nl:Archipel]]

11:23, 17 апрель 2011 өлгөһө

Архипела́г (бор. грек. Αρχιπέλαγος: Αρχι "тәү, баш" + πέλαγος "дингеҙ") — бер-береһенә яҡын урынлашҡан һәм ғәҙәттә барлыҡҡа килеүҙәре (ҡитғасал, вулкансал, кораллсал) бер үк булған һәм оҡшаш геологик төҙөлөшкә эйә булған дингеҙ утрауҙары төркөмө.

Албанияла Ксамил архипелагы
Көньяҡ Шетланд утрауҙары — антарктик утрауҙар төркөмө
Кергелен архипелагы — бер эре утрау менән бик күп ваҡ утрауҙар
Яңы Ер архипелагы — ике эре утрау менән бер нисә ваҡ утрауҙар

Архипелаг төрҙәре

Архипелагтар дингеҙҙә айырым йәки ҙур ҡоро ер массивы янында урынлаша ала. Мәҫәлән, Шотландия өлкән утрауы тирә-яғында 700-ҙән ашыу утрауҙар урынлашҡан. Архипелагтар йыш ҡына вулкан әүҙемлегенән барлыҡҡа килә, әммә уларға башҡа геологик процестар, әйтеп үткәндә эрозия, төпрә ултырыу һәм ер ҡалҡыуҙың ҡағылышы ла ихтимал.

Архипелагтарҙа урынлашҡан илдәрҙең донъяла иң ҙур бише — Индонезия, Япония, Филлипиндар, Яңы Зеландия һәм Бөйөк Британия. Утрауҙары иң күп һанлы булған архипелаг — Финляндияның Архипелаг дингеҙе.

Билдәле архипелагтар