Мөхәмәтйәнов Шакирйән Юныс улы: өлгөләр араһындағы айырма
ә →Биографияһы: clean up, replaced: == Тормошо == → == Биографияһы == using AWB |
Айсар (фекер алышыу | өлөш) күренеште төҙәтеү, стилде төҙәтеү, аныҡлаштырыу |
||
1 юл: | 1 юл: | ||
{{Военный деятель |
{{Военный деятель |
||
|имя = Шакирйән Юныс улы Мөхәмәтйәнов |
|имя = Шакирйән Юныс улы Мөхәмәтйәнов |
||
|дата рождения = 5. |
|дата рождения = 5.02.1923 |
||
|дата смерти = 27. |
|дата смерти = 27.02.1943 |
||
|место рождения = [[ |
|место рождения = [[Башҡорт АССР-ы]] [[Тамъян-Ҡатай кантоны]] (хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]] {{ТУ|Учалы районы}}) [[Ҡунаҡбай (Учалы районы)|Ҡунаҡбай]] ауылы |
||
|место смерти = |
|место смерти = {{ВБУ|Псков өлкәһе}} Плетень ауылы |
||
|изображение = Александр_Матросов.jpg |
|изображение = Александр_Матросов.jpg |
||
|ширина = 200 px |
|ширина = 200 px |
||
26 юл: | 26 юл: | ||
}} |
}} |
||
{{фамилиялаш|Мөхәмәтйәнов}} |
{{фамилиялаш|Мөхәмәтйәнов}} |
||
'''Шакирйән Юныс улы |
'''Мөхәмәтйәнов Шакирйән Юныс улы''' ('''Александр Матвеевич Матросов'''; [[5 февраль]] [[1923]] йыл — [[27 февраль]] [[1943]] йыл) — [[Советтар Союзы Геройы]] (1943), Бөйөк Ватан һуғышында һәләк булған ҡыҙылармеец, ВЛКСМ ағзаһы. |
||
== Биографияһы == |
== Биографияһы == |
||
Шакирйән Юныс улы Мөхәмәтйәнов 1923 йылдың (башҡа сығанаҡтар буйынса 1924 йылдың) 5 февралендә Башҡорт АССР-ы Тамъян-Ҡатай кантоны [[Ҡунаҡбай (Учалы районы)|Ҡунаҡбай]] ауылында (хәҙерге ваҡытта [[Башҡортостан]]дың [[Учалы районы]]на ҡарай) тыуған. Рәсми сығанаҡтарҙа Екатеринослав (Днепропетровск) ҡалаһында тыуған тип иҫәпләнә. Милләте башҡорт. |
|||
Бәләкәйҙән үк әсәйһеҙ ҡала. Ульяновск өлкәһе [[Иваново]] балалар йортонда, 1940-42 йылдарҙа [[Өфө]]ләге НКВД ҡарамағында булған хеҙмәт колонияһында тәрбиәләнә. Балалар йортонда Александр Матросов тигән яңы исем һәм фамилия ала. 1942 йылдың сентябрендә Ҡыҙыл Армияға саҡырыла һәм Ырымбур янындағы Краснохолмск хәрби-пехота училищеһына уҡырға алына. 1943 йылдың ғинуарында Калинин фронтына 91-се айырым уҡсылар бригадаһына хеҙмәткә ебәрелә. |
Бәләкәйҙән үк әсәйһеҙ ҡала. Ульяновск өлкәһе [[Иваново]] балалар йортонда, 1940-42 йылдарҙа [[Өфө]]ләге НКВД ҡарамағында булған хеҙмәт колонияһында тәрбиәләнә. Балалар йортонда Александр Матросов тигән яңы исем һәм фамилия ала. 1942 йылдың сентябрендә Ҡыҙыл Армияға саҡырыла һәм Ырымбур янындағы Краснохолмск хәрби-пехота училищеһына уҡырға алына. 1943 йылдың ғинуарында Калинин фронтына 91-се айырым уҡсылар бригадаһына хеҙмәткә ебәрелә. |
07:25, 2 февраль 2018 өлгөһө
Шакирйән Юныс улы Мөхәмәтйәнов | |||
Шакирйән Мөхәмәтйәнов | |||
Тыуған ваҡыты | |||
---|---|---|---|
Тыуған урыны |
Башҡорт АССР-ы Тамъян-Ҡатай кантоны (хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Учалы районы) Ҡунаҡбай ауылы | ||
Үлгән ваҡыты |
27 февраль 1943 (20 йәш) | ||
Вафат урыны |
Псков өлкәһе Плетень ауылы | ||
Хеҙмәт иткән урыны | |||
Хеҙмәт итеү йылдары |
1942—1943 | ||
Хәрби звание | |||
Хәрби алыш/һуғыш | |||
Наградалар һәм премиялар |
|
Мөхәмәтйәнов Шакирйән Юныс улы (Александр Матвеевич Матросов; 5 февраль 1923 йыл — 27 февраль 1943 йыл) — Советтар Союзы Геройы (1943), Бөйөк Ватан һуғышында һәләк булған ҡыҙылармеец, ВЛКСМ ағзаһы.
Биографияһы
Шакирйән Юныс улы Мөхәмәтйәнов 1923 йылдың (башҡа сығанаҡтар буйынса 1924 йылдың) 5 февралендә Башҡорт АССР-ы Тамъян-Ҡатай кантоны Ҡунаҡбай ауылында (хәҙерге ваҡытта Башҡортостандың Учалы районына ҡарай) тыуған. Рәсми сығанаҡтарҙа Екатеринослав (Днепропетровск) ҡалаһында тыуған тип иҫәпләнә. Милләте башҡорт.
Бәләкәйҙән үк әсәйһеҙ ҡала. Ульяновск өлкәһе Иваново балалар йортонда, 1940-42 йылдарҙа Өфөләге НКВД ҡарамағында булған хеҙмәт колонияһында тәрбиәләнә. Балалар йортонда Александр Матросов тигән яңы исем һәм фамилия ала. 1942 йылдың сентябрендә Ҡыҙыл Армияға саҡырыла һәм Ырымбур янындағы Краснохолмск хәрби-пехота училищеһына уҡырға алына. 1943 йылдың ғинуарында Калинин фронтына 91-се айырым уҡсылар бригадаһына хеҙмәткә ебәрелә.
1943 йылдың 27 февралендә Псков өлкәһе Чернушки ауылы өсөн ҡаты һуғышта кәүҙәһе менән дошман амбразураһын ҡаплай һәм үҙенең батальонының уңышлы һөжүмен тәьмин итә. Был батырлығы өсөн ҡыҙылармеец Матросовҡа Советтар Союзы Геройы исеме бирелә.[1][2][3]
Батырҙы башта Чернушки ауылы янында ерләйҙәр, һуңынан Великие Луки ҡалаһына күсерәләр. 1943 йылдың 8 сентябрендә герой хеҙмәт иткән 254-се гвардия уҡсылар полкына Александр Матросов исеме бирелә.
Хәтер
- Өфөлә Александр Матросовҡа һәйкәл ҡуйылған.
- Салауат ҡалаһында Матросов бульварында Матросовҡа бюст ҡуйылған.
- 2015 йылда Учалы районының Ҡунаҡбай ауылында Александр Матросовтың ҡаһарманлығына арналған тәүге хәрби-тарихи реконструкция үтә.
Иҫкәрмәләр
- ↑ Бүләкләү ҡағыҙы «Халыҡ батырлығы» мәғлүмәт электрон базаһында
- ↑ Мәғлүмәт ОБД «Мемориал» документтар электрон базаһында
- ↑ Мәғлүмәт ОБД «Мемориал» документтар электрон базаһында
Әҙәбиәт
- Насыров Р. Х. Откуда ты родом, Матросов? [Лит. запись Я. Бурангулова]. — Уфа: Китап, 1994. — 170,[2] с. ил.
- Шакирйән Мөхәмәтйәнов — Александр Матросов // Ватандаш. — 1997. — № 2. — С. 152—158. — ISSN 1683-3554.
Һылтанмалар
Мөхәмәтйәнов Шакирйән Юныс улы . «Герои страны» сайты.
- Насиров Р. Х. Матросов Александр Матвеевич // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- Батырҙарыбыҙҙан оялабыҙмы? «Башҡортостан» гәзите, 23-02-2013
- Бондаренко-Снитин О. Правда и вымысел // Ватандаш : журнал. — 2005. — № 2. — С. 107—112. — ISSN 1683-3554.
- Учалы районында Александр Матросовтың ҡаһарманлығы тергеҙеләсәк
- Алфавит буйынса шәхестәр
- 5 февралдә тыуғандар
- 1923 йылда тыуғандар
- Учалы районында тыуғандар
- 27 февралдә вафат булғандар
- 1943 йылда вафат булғандар
- Псков өлкәһендә вафат булғандар
- СССР хәрби хеҙмәткәрҙәре
- Советтар Союзы Геройҙары
- Ленин ордены кавалерҙары
- Псков өлкәһендә ерләнгәндәр
- Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусылар
- Бөйөк Ватан һуғышында һәләк булғандар
- Советтар Союзы Геройҙары (Башҡортостан)
- Башҡорттарҙан Советтар Союзы Геройҙары
- Комсомол