Күсәрбай Ҡотоев: өлгөләр араһындағы айырма

	Күсәрбай Ҡотоев
Тыуған ваҡыты	1794
Тыуған урыны	Ырымбур губернаһы, Яйыҡ-Ҫыбы-Мең улусы, Аҡҡолай ауылы
Үлгән ваҡыты	билдәһеҙ
Вафат урыны	билдәһеҙ
Хеҙмәт иткән урыны	Рәсәй империяһы
Хеҙмәт итеү йылдары
Хәрби звание	зауряд-хорунжий
Хәрби алыш/һуғыш	1812 йылғы Ватан һуғышы,; Рус армияһының сит илгә походтары (1813—1814)

Интерактивная навигация по истории

Киләһе үҙгәртеү →

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән

ВизуальВикитекст

Һыҙылған

00:36, 3 февраль 2019 өлгөһө

Күсәрбай Ҡотоев (1794—?) — хәрби эшмәкәр. 1812 йылғы Ватан һуғышында һәм 1813—1814 йылдарҙағы Рус армияһының сит илгә походтарында ҡатнашыусы.

Биографияһы

Күсәрбай Ҡотоев Ырымбур губернаһы Яйыҡ-Ҫыбы-Мең улусы (хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Әлшәй районы) Аҡҡолай ауылында йәшәгән^[1].

1811 йылда башлыса 12-се һәм 7-се кантон башҡорттарынан 2-се Башҡорт атлы полкы ойошторола, уның составында Күсәрбай Ҡотоев хеҙмәт итә^[2]. Майҙа полк майор И. Курбатов командалығында Рыльск ҡалаһына ебәрелә. Курск губернаһында ҡышлағандан һуң полк Луцк ҡалаһына килә һәм 2-се Көнбайыш армия составына керә. 1812 йылдың майында полк кавалериянан генерал А. П. Тормасовтың 3-се Обсервация армияһы составына индерелә һәм Варшава герцоглығы менән сик буйында кордон хеҙмәтен үтәй. 1812 йылғы Ватан һуғышы башланғас, 15 июлдә полк яугирҙары Кобрин янындағы Саксония ғәскәрҙәре менән алышта батырлыҡ күрһәтә. 28 октябрҙә 2-се Башҡорт полкы Урал казак полкы менән берлектә Свислочи торамаһын биләй. 2-се Башҡорт полкы кергән генерал Чаплицтың отряды 1812 йылдың 8 октябрҙә Слонимға килә һәм бында поляк генералы Конопканың полкын тар-мар итә. 1 ноябрҙә 2-се Башҡорт полкы Горностаевцы ауылы янындағы алышта ҡатнаша. Ҡаты алыштарҙа полкта башта булған 530 кешенән 1812 йылдың октябренән ҡарата 408 яугир иҫән ҡалған^[1].

2-се Башҡорт полкы 1813—1814 йылдарҙағы Рус армияһының сит илгә походтарында ла әүҙем ҡатнаша. 1813 йылдың 27 ғинуарында генерал-лейтенант Волконский корпусы составында полк Варшаваға инә. Майҙа генерал-майор Ланской отрядында (генерал-лейтенант Остен-Сакен корпусы составында) Бреславль тирәһендә һуғыша, ә июль аҙағында Силезия армияһы составына керә. Артабан полк Германиялағы алыштарҙа, шул иҫәптән Дрезденды ҡамауҙа һәм алыуҙа ҡатнаша. 1813 йылдың ноябрь аҙағында Төп армияға һәм әсирҙәрҙе оҙатып йөрөүсе хәрби юлдарҙа юл-комендант хеҙмәтен үтәү өсөн ебәрелә. 1814 йылдың 19 мартында 2-се Башҡорт атлы полкы составының бер өлөшө Парижға инә^[1].

Бүләктәре

«1812 йылғы һуғыш иҫтәлегенә» көмөш миҙалы кавалеры
«1814 йылдың 19 мартында Парижды алған өсөн» көмөш миҙалы кавалеры

Иҫкәрмәләр

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Гатиятуллин З. Г. Башкиры 12-го кантона в Отечественной войне 1812 г // Ватандаш : журнал. — 2013. — № 12. — ISSN 1683-3554.
↑ Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — ISBN 978-5-295-04683-4.

Әҙәбиәт

Асфатуллин С. Г. Северные амуры в Отечественной войне 1812 года. — Уфа: Уфимский полиграфкомбинат, 2000. — 160 с. — ISBN 5-85051-181-4.
Вклад Башкирии в победу России в Отечественной войне 1812 года. Сборник документов и материалов / сост. Р. Н. Рахимов [и др.]. — Уфа: Китап, 2012. — 488 с. — ISBN 978-5-295-05476-1.
Усманов А. Н. Башкирский народ в Отечественной войне 1812 года. — Уфа: Башкнигоиздат, 1964. — 136 с.

[Гатиятуллин_З._Г.-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Гатиятуллин З. Г. Башкиры 12-го кантона в Отечественной войне 1812 г // Ватандаш : журнал. — 2013. — № 12. — ISSN 1683-3554.

[2] Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — ISBN 978-5-295-04683-4.

[1]

[2]

@@ 4 юл: / 4 юл: @@
 |дата рождения = 1794
 |дата смерти = билдәһеҙ
-|место рождения = {{ТУ|Ырымбур губернаһы}}, [[Мең (ҡәбилә)|Яйыҡ-Ҫыбы-Мең]] улусы, [[Аҡҡолай]] ауылы
+|место рождения = {{ТУ|Ырымбур губернаһы}}, [[Мең (ҡәбилә)|Яйыҡ-Ҫыбы-Мең]] улусы, [[Иҫке Аҡҡолай|Аҡҡолай]] ауылы
 |место смерти = билдәһеҙ
 |изображение =
@@ 25 юл: / 25 юл: @@
 == Биографияһы ==
-Күсәрбай Ҡотоев [[Ырымбур губернаһы]] [[Мең (ҡәбилә)|Яйыҡ-Ҫыбы-Мең]] улусы (хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]]ның {{ТУ|Әлшәй районы}}) [[Аҡҡолай]] ауылында йәшәгән<ref name="Гатиятуллин З. Г."/>.
+Күсәрбай Ҡотоев [[Ырымбур губернаһы]] [[Мең (ҡәбилә)|Яйыҡ-Ҫыбы-Мең]] улусы (хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]]ның {{ТУ|Әлшәй районы}}) [[Иҫке Аҡҡолай|Аҡҡолай]] ауылында йәшәгән<ref name="Гатиятуллин З. Г."/>.
 йылда башлыса [[Башҡортостанда идара итеүҙең кантон системаһы|12-се һәм 7-се кантон]] [[башҡорттар]]ынан ''2-се Башҡорт атлы полкы'' ойошторола, уның составында Күсәрбай Ҡотоев хеҙмәт итә<ref>{{ИСДБ|страницы=424}}</ref>. Майҙа полк майор И. Курбатов командалығында Рыльск ҡалаһына ебәрелә. Курск губернаһында ҡышлағандан һуң полк Луцк ҡалаһына килә һәм 2-се Көнбайыш армия составына керә. 1812 йылдың майында полк кавалериянан генерал А. П. Тормасовтың 3-се Обсервация армияһы составына индерелә һәм Варшава герцоглығы менән сик буйында кордон хеҙмәтен үтәй. [[1812 йылғы Ватан һуғышы]] башланғас, 15 июлдә полк яугирҙары Кобрин янындағы Саксония ғәскәрҙәре менән алышта батырлыҡ күрһәтә. 28 октябрҙә 2-се Башҡорт полкы Урал казак полкы менән берлектә Свислочи торамаһын биләй. 2-се Башҡорт полкы кергән генерал Чаплицтың отряды 1812 йылдың 8 октябрҙә Слонимға килә һәм бында поляк генералы Конопканың полкын тар-мар итә. 1 ноябрҙә 2-се Башҡорт полкы Горностаевцы ауылы янындағы алышта ҡатнаша. Ҡаты алыштарҙа полкта башта булған 530 кешенән 1812 йылдың октябренән ҡарата 408 яугир иҫән ҡалған<ref name="Гатиятуллин З. Г."/>.