Шишмә: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш) яңы мәғлүмәт |
Айсар (фекер алышыу | өлөш) ҡалып Ук |
||
| 1 юл: | 1 юл: | ||
{{Ук}} |
|||
{{ТП-Рәсәй|Шишмә |
|||
|статус = эшселәр ҡасабаһы |
|||
|башҡортса исеме = Шишмә |
|||
|төп исеме = |
|||
|ил = |
|||
|герб = |
|||
|флаг = |
|||
|герб киңлеге = |
|||
|флаг киңлеге = |
|||
|lat_deg = 54|lat_min = 35|lat_sec = 38 |
|||
|lon_deg = 55|lon_min = 23|lon_sec = 42 |
|||
|CoordAddon = |
|||
|CoordScale = |
|||
|ил картаһы = |
|||
|регион картаһы = |
|||
|район картаһы = |
|||
|ил картаһының дәүмәле = |
|||
|регион картаһының дәүмәле = |
|||
|район картаһының дәүмәле = |
|||
|регион төрө = төбәк |
|||
|регион = Башҡортостан |
|||
|теҙмәләге регион = |
|||
|район төрө = район |
|||
|район = Шишмә районы |
|||
|теҙмәләге район = |
|||
|урынлашыу төрө = ауыл советы |
|||
|урынлашыу = |
|||
|теҙмәләге урынлашыу = |
|||
|эске бүленеү = |
|||
|башлыҡ төрө = |
|||
|башлыҡ = |
|||
|нигеҙ һалыныу = |
|||
|беренсе телгә алыу = |
|||
|элекке исемдәре = |
|||
|статус (башлап) = |
|||
|майҙан = |
|||
|ТП үҙәгенең бейеклеге = |
|||
|климат = |
|||
|рәсми тел = |
|||
|рәсми тел-ref = |
|||
|халыҡ = {{ Население | Чишмы | тс }} |
|||
|иҫәп алыу йылы = {{ Население | Чишмы | г }} |
|||
|тығыҙлыҡ = |
|||
|агломерация = |
|||
|конфессия составы = |
|||
|этнохороним = |
|||
|ваҡыт бүлкәте = +5 |
|||
|DST = |
|||
|почта индексы = 452100 |
|||
|почта индекстары = |
|||
|телефон коды =34797 |
|||
|автомобиль коды = 02, 102 |
|||
|танымлаусы төрө = |
|||
|һансал танымлаусы = 80257551000 |
|||
|Commons-тағы категория = |
|||
|сайт = |
|||
|сайт теле = |
|||
}} |
|||
'''Шишмә''' ({{lang-ru|Чишмы}}) — [[Башҡортостан Республикаһы]]ның [[Шишмә районы]]ндағы эшселәр ҡасабаһы. [[Шишмә районы]]ның административ үҙәге. [[Өфө]]нән 37 километр көньяҡ-көнбайышта урынлашҡан эре тимер юл узеле, бынан көнсығыш йүнәлештә Өфө яғына, көнбайышҡа — [[Һамар]] һәм көньяҡ-көнбайышҡа [[Ульяновск]] йүнәлешендә юлдар китә. |
'''Шишмә''' ({{lang-ru|Чишмы}}) — [[Башҡортостан Республикаһы]]ның [[Шишмә районы]]ндағы эшселәр ҡасабаһы. [[Шишмә районы]]ның административ үҙәге. [[Өфө]]нән 37 километр көньяҡ-көнбайышта урынлашҡан эре тимер юл узеле, бынан көнсығыш йүнәлештә Өфө яғына, көнбайышҡа — [[Һамар]] һәм көньяҡ-көнбайышҡа [[Ульяновск]] йүнәлешендә юлдар китә. |
||
16:59, 17 февраль 2019 өлгөһө
| Шишмә | |
| Шишмә | |
| Нигеҙләү датаһы | 1650 |
|---|---|
 | |
| Рәсми атамаһы | Шишмә |
| Рәсми тел | башҡортса һәм урыҫ теле |
| Дәүләт |
 Рәсәй |
| Административ үҙәге | Шишмә районы һәм Шишмә ауыл Советы |
| Административ-территориаль берәмек | Шишмә ауыл Советы |
| Сәғәт бүлкәте | UTC+05:00[d] |
| Халыҡ һаны | 22 733 кеше (1 ғинуар 2019)[1] |
| Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 120 метр |
| Майҙан | 33,67 км² |
| Почта индексы | 452170 |
| Рәсми сайт | chishmy.info |
| Иң тәүге яҙма ваҡыты | 1650 |
| Урындағы телефон коды | 34797 |
 | |
 Шишмә Викимилектә | |
Шишмә (рус. Чишмы) — Башҡортостан Республикаһының Шишмә районындағы эшселәр ҡасабаһы. Шишмә районының административ үҙәге. Өфөнән 37 километр көньяҡ-көнбайышта урынлашҡан эре тимер юл узеле, бынан көнсығыш йүнәлештә Өфө яғына, көнбайышҡа — Һамар һәм көньяҡ-көнбайышҡа Ульяновск йүнәлешендә юлдар китә.
2010 йылдың 14 октябренә халыҡ һаны 21 мең 196 кеше[2].
Транспорт
Куйбышев тимер юлының «Бөгөлмә—Шишмә» участкаһының Башҡортостан Республикаһы биләмәләрендәге оҙонлоғо 142 километр. Дөйөм йүнәлеше көнбайыштан көнсығышҡа булып, Туймазы, Бүздәк, Благовар һәм Шишмә райондары аша үтеп, республиканы Волга буйы, Урал, Себер, Урта Азия сәнәғәт үҙәктәре менән тоташтыра. Юл 1914 йылда төҙөлөп сафҡа индерелгән, тулыһынса электрлаштырылған.
Халыҡ һаны
Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
| Иҫәп алыу йылы һәм көнө | Бөтә халыҡ | Ир-егеттәр | Ҡатын-ҡыҙҙар | Ир-егеттәр өлөшө (%) | Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%) |
| 1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар) | |||||
| 1920 йыл 26 август | |||||
| 1926 йыл 17 декабрь | |||||
| 1939 йыл 17 ғинуар | |||||
| 1959 йыл 15 ғинуар | |||||
| 1970 йыл 15 ғинуар | |||||
| 1979 йыл 17 ғинуар | |||||
| 1989 йыл 12 ғинуар | |||||
| 2002 йыл 9 октябрь | |||||
| 2010 йыл 14 октябрь | 21196 | 9878 | 11318 | 46,6 | 53,4 |
Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
- 1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
- 1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны
Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
- 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.
- Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.
- 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.
- Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.
- 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)
- Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.
- 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.
- Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.
- 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.
- Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.
- 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
- 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7
- 1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.
Билдәле шәхестәр
- Байбурин Фәүзи Зәки улы (24.01.1943), хәрби хеҙмәткәр, отставкалағы I ранг капитаны. Ғалим-инженер-механик, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Техник фәндәр докторы (1989), профессор (1990)[3].
- Ғайсина Рәйдә Мирғәле ҡыҙы (2.03.1938), ғалим-урыҫ теле белгесе, юғары мәктәп уҡытыусыһы, йәмәғәтсе. Филология фәндәре докторы (1984), профессор (1984). 1996—2011 йылдарҙа Башҡорт дәүләт университетының хәҙерге урыҫ тел ғилеме кафедраһы мөдире. 1987—1996 йылдарҙа Башҡортостандың Ҡатын-ҡыҙҙар союзы рәйесе. Рәсәй Федерацияһы юғары мәктәбенең атҡаҙанған хеҙмәткәре (2010), Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1987), Рәсәйҙең почётлы юғары һөнәри белем биреү хеҙмәткәре (2001)[4].
Иҫкәрмәләр
- ↑ Население Башкортостана:XIX-XXI века: статистический сборник. — 2008. — Б. 448.
- ↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- ↑ Башҡорт энциклопедияһы — Байбурин Фәүзи Зәки улы (Тикшерелеү көнө: 21 ғинуар 2018)
- ↑ Башҡорт энциклопедияһы — Ғайсина Рәйдә Мирғәле ҡыҙы (Тикшерелеү көнө: 1 март 2018)
.png){kind=small}
|
Был Шишмә районы тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |