Боғорослан (Ырымбур өлкәһе): өлгөләр араһындағы айырма
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) ә added Category:Ырымбур өлкәһе район үҙәктәре using HotCat |
Ryanag (фекер алышыу | өлөш) |
||
38 юл: | 38 юл: | ||
== Тарих == |
== Тарих == |
||
[[ |
[[Файл:Orenburg oblast Buguruslan Mosque.jpg|300px|right|Боғорослан мәсете|thumb]] |
||
[[Файл:Postkarte Buguruslan.jpg|center|thumb|300px| Буғарыҫлан XX быуат башында]] |
[[Файл:Postkarte Buguruslan.jpg|center|thumb|300px| Буғарыҫлан XX быуат башында]] |
||
[[Файл:Coat of Arms of Buguruslan (Orenburg oblast) (1782).png|right|thumb|100px|Герб (1782)]] |
[[Файл:Coat of Arms of Buguruslan (Orenburg oblast) (1782).png|right|thumb|100px|Герб (1782)]] |
||
Ҡала 1748 йылда Боғорослан биҫтәһе булараҡ нигеҙ һалына |
Ҡала 1748 йылда Боғорослан биҫтәһе булараҡ нигеҙ һалына<ref>{{ВТ-ЭСБЕ|Бугуруслан}}</ref>. |
||
Исем төрки теленән килә: ''боға''<ref>боға—племенной бык. ''Прим.'' күл боғаһы |
Исем төрки теленән килә: ''боға''<ref>боға—племенной бык. ''Прим.'' күл боғаһы — большая выпь. Башкирско-русский словарь (под редакцией З. Г. Ураксина, 1996)</ref> (буға)<ref>Буға — Бык, корова. Боға, буға һүҙҙәре боронғо төрки ҡомартҡаларҙағы үгеҙ мәғәнәһендәге воуа~вUуа һүҙенә барып тоташа. — Слова боға, буға восходят к слову воуа/вUуа в значении `бык`, встречающемуся в древнетюркских памятниках. Мифологический словарь башкирского языка (Ф. Г. Хисамитдинова, 2010)</ref> — үгеҙ, телец; арслан — арыҫлан. |
||
Боғорослан |
Боғорослан 1781—1920 йылдарҙа [[Боғорослан өйәҙе]] үҙәге. |
||
Боғоросланда 267 йорт иҫәпләнгән, шул иҫәптән хәрби |
Боғоросланда 267 йорт иҫәпләнгән, шул иҫәптән хәрби хеҙмәткәрҙәргә һәм отставкалағы чиндарға 63 йорт ҡараған, канцелярия хеҙмәткәрҙәренә — 3, сауҙагәр һәм мещандарға — 5, руханиҙарға — 4, крәҫтиәндәргә — 159 йорт. |
||
1811 йылда 1300 кеше йәшәгән, 1897 |
1811 йылда 1300 кеше йәшәгән, 1897 — 12141 ([[башҡорттар]] — 66, [[мордвалар]] — 363, [[татарҙар]] — 868, [[урыҫтар]] — 10624 һ.б.), 1910 — 15000 кеше. 19 быуат аҙағында халҡы сауҙа, игенселек, баҡсасылыҡ, умартасылыҡ менән шөғөлләнгән. |
||
Һабын ҡайнатыу һәм балауыҙ һығыу заводтары эшләгән. Йыл һайын йәрминкәләр үткәрелгән. Покров ҡатын-ҡыҙҙар монастыры, 2 сиркәү, дини, 2 класлы ҡала һәм 2 мәхәллә училищелары, ҡыҙ балалар прогимназияһы, 2 дауахана булған. |
Һабын ҡайнатыу һәм балауыҙ һығыу заводтары эшләгән. Йыл һайын йәрминкәләр үткәрелгән. Покров ҡатын-ҡыҙҙар монастыры, 2 сиркәү, дини, 2 класлы ҡала һәм 2 мәхәллә училищелары, ҡыҙ балалар прогимназияһы, 2 дауахана булған. 1935—1941 йылдарҙа ҡалала [[Желтый татар-башҡорт педагогия училищеһы|татар-башҡорт педагогия техникумы (училищеһы)]] эшләгән. |
||
1920 йылдан башлап [[Ырымбур өлкәһе]] составында. |
|||
== Климат == |
== Климат == |
13:35, 28 октябрь 2019 өлгөһө
Ҡала | |||
Боғорослан | |||
| |||
Ил | |||
---|---|---|---|
Федерация субъекты | |||
Ҡала округы | |||
Координаталар | |||
Нигеҙләнгән | |||
Беренсе мәртәбә телгә алынған | |||
Ҡала с | |||
Майҙаны |
76 км² | ||
Халҡы |
49 942 кеше (2013) | ||
Этнохороним |
Буғарыҫлансы | ||
Телефон коды |
+7 35352 | ||
Почта индексы |
461630-...-461639 | ||
Һанлы танытмалар | |||
Автомобиль коды |
56 | ||
ОКАТО коды | |||
ОКТМО коды | |||
Рәсми сайт | |||
Боғорослан (Буғарыҫлан) — Ырымбур өлкәһендә, Рәсәйҙә өлкә әһәмиәтендә булған ҡала. Ҡалала Боғорослан районы үҙәге урынлашҡан. Үҙе Буғарыҫлан ҡалаһы район составына инмәй.
Ҡала Бөгөлмә-Бәләбәй юғарылыҡта, Большой Кинель йылғаһы ярында ята. Һамарҙан — 180, Ырымбурҙан — 360, Мәскәүҙән — 1200 км. алыҫлыҡта.
Тарих
Ҡала 1748 йылда Боғорослан биҫтәһе булараҡ нигеҙ һалына[1]. Исем төрки теленән килә: боға[2] (буға)[3] — үгеҙ, телец; арслан — арыҫлан.
Боғорослан 1781—1920 йылдарҙа Боғорослан өйәҙе үҙәге.
Боғоросланда 267 йорт иҫәпләнгән, шул иҫәптән хәрби хеҙмәткәрҙәргә һәм отставкалағы чиндарға 63 йорт ҡараған, канцелярия хеҙмәткәрҙәренә — 3, сауҙагәр һәм мещандарға — 5, руханиҙарға — 4, крәҫтиәндәргә — 159 йорт.
1811 йылда 1300 кеше йәшәгән, 1897 — 12141 (башҡорттар — 66, мордвалар — 363, татарҙар — 868, урыҫтар — 10624 һ.б.), 1910 — 15000 кеше. 19 быуат аҙағында халҡы сауҙа, игенселек, баҡсасылыҡ, умартасылыҡ менән шөғөлләнгән.
Һабын ҡайнатыу һәм балауыҙ һығыу заводтары эшләгән. Йыл һайын йәрминкәләр үткәрелгән. Покров ҡатын-ҡыҙҙар монастыры, 2 сиркәү, дини, 2 класлы ҡала һәм 2 мәхәллә училищелары, ҡыҙ балалар прогимназияһы, 2 дауахана булған. 1935—1941 йылдарҙа ҡалала татар-башҡорт педагогия техникумы (училищеһы) эшләгән.
Климат
|
Сотовая связь
Ҡалала Боғорослан граждан авиацияһының осоу училищеһы, Ырымбур дәүләт университеты филиалы эшләй.
Иҫкәрмәләр
- ↑ Бугуруслан // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
- ↑ боға—племенной бык. Прим. күл боғаһы — большая выпь. Башкирско-русский словарь (под редакцией З. Г. Ураксина, 1996)
- ↑ Буға — Бык, корова. Боға, буға һүҙҙәре боронғо төрки ҡомартҡаларҙағы үгеҙ мәғәнәһендәге воуа~вUуа һүҙенә барып тоташа. — Слова боға, буға восходят к слову воуа/вUуа в значении `бык`, встречающемуся в древнетюркских памятниках. Мифологический словарь башкирского языка (Ф. Г. Хисамитдинова, 2010)
Һылтанмалар
- Ҡолбахтин Н. М. Боғорослан (Ырымбур өлкәһе) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- Ҡолбахтин Н. М. Боғорослан биҫтәһе // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- Боғорослан
- История основания города Бугуруслана на сайте «История Оренбуржья»
- Герб Бугуруслана на сайте «Heraldicum»
- В Бугуруслане — городской портал
- Бугурусланский историко-краеведческий музей