Боғорослан (Ырымбур өлкәһе): өлгөләр араһындағы айырма

Боғорослан
	Ҡала
	Боғорослан
	Герб
Ил	Рәсәй
Федерация субъекты	Ырымбур өлкәһе
Ҡала округы	Боғорослан
Координаталар	53°37′ с. ш. 52°25′ в. д.HGЯO
Нигеҙләнгән	1748
Беренсе мәртәбә телгә алынған	1748
Ҡала с	1781
Майҙаны	76 км²
Халҡы	49 942 кеше (2013)
Этнохороним	Буғарыҫлансы
Телефон коды	+7 35352
Почта индексы	461630-...-461639
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	56
ОКАТО коды	53 408
ОКТМО коды	53 708 000 001
Рәсми сайт	bugadmin.orb.ru
	Картаны күрһәтергә/йәшерергә Боғорослан Аудио, фото и видео Викимилектә

Интерактивная навигация по истории

← Алдағы үҙгәртеү Киләһе үҙгәртеү →

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән

ВизуальВикитекст

Һыҙылған

12:19, 7 ноябрь 2019 өлгөһө

Был терминдың башҡа мәғәнәләре лә бар, ҡарағыҙ: Боғорослан.

Боғорослан (Буғарыҫлан) — Ырымбур өлкәһендә, Рәсәйҙә өлкә әһәмиәтендә булған ҡала. Ҡалала Боғорослан районы үҙәге урынлашҡан. Үҙе Буғарыҫлан ҡалаһы район составына инмәй.

Ҡала Бөгөлмә-Бәләбәй юғарылыҡта, Большой Кинель йылғаһы ярында ята. Һамарҙан — 180, Ырымбурҙан — 360, Мәскәүҙән — 1200 км. алыҫлыҡта.

Тарих

Ҡала 1748 йылда Боғорослан биҫтәһе булараҡ нигеҙ һалына^[1]. Исем төрки теленән килә: боға^[2] (буға)^[3] — үгеҙ, телец; арслан — арыҫлан.

Боғорослан 1781—1920 йылдарҙа Боғорослан өйәҙе үҙәге.

Боғоросланда 267 йорт иҫәпләнгән, шул иҫәптән хәрби хеҙмәткәрҙәргә һәм отставкалағы чиндарға 63 йорт ҡараған, канцелярия хеҙмәткәрҙәренә — 3, сауҙагәр һәм мещандарға — 5, руханиҙарға — 4, крәҫтиәндәргә — 159 йорт.

1811 йылда 1300 кеше йәшәгән, 1897 — 12141 (башҡорттар — 66, мордвалар — 363, татарҙар — 868, урыҫтар — 10624 һ.б.), 1910 — 15000 кеше. 19 быуат аҙағында халҡы сауҙа, игенселек, баҡсасылыҡ, умартасылыҡ менән шөғөлләнгән.

Һабын ҡайнатыу һәм балауыҙ һығыу заводтары эшләгән. Йыл һайын йәрминкәләр үткәрелгән. Покров ҡатын-ҡыҙҙар монастыры, 2 сиркәү, дини, 2 класлы ҡала һәм 2 мәхәллә училищелары, ҡыҙ балалар прогимназияһы, 2 дауахана булған. 1935—1941 йылдарҙа ҡалала татар-башҡорт педагогия техникумы (училищеһы) эшләгән.

Климат

Ҡала климаты
Күрһәткес	Ғин	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Йыл
Уртаса температура, °C	−10,7	−10,6	−5,5	5,5	14,8	19,9	21,6	20,4	13,6	5,3	−3,9	−9,8	5,0
Сығанаҡ: NASA. База данных RETScreen

Сотовая связь

Ҡалала Боғорослан граждан авиацияһының осоу училищеһы, Ырымбур дәүләт университеты филиалы эшләй.

Иҫкәрмәләр

↑ Бугуруслан // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)
↑ боға—племенной бык. Прим. күл боғаһы — большая выпь. Башкирско-русский словарь (под редакцией З. Г. Ураксина, 1996)
↑ Буға — Бык, корова. Боға, буға һүҙҙәре боронғо төрки ҡомартҡаларҙағы үгеҙ мәғәнәһендәге воуа~вUуа һүҙенә барып тоташа. — Слова боға, буға восходят к слову воуа/вUуа в значении `бык`, встречающемуся в древнетюркских памятниках. Мифологический словарь башкирского языка (Ф. Г. Хисамитдинова, 2010)

Һылтанмалар

Ҡолбахтин Н. М. Боғорослан (Ырымбур өлкәһе) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
Ҡолбахтин Н. М. Боғорослан биҫтәһе // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
Боғорослан
История основания города Бугуруслана на сайте «История Оренбуржья»
Герб Бугуруслана на сайте «Heraldicum»
В Бугуруслане — городской портал
Бугурусланский историко-краеведческий музей

[1] Бугуруслан // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)

[2] боға—племенной бык. Прим. күл боғаһы — большая выпь. Башкирско-русский словарь (под редакцией З. Г. Ураксина, 1996)

[3] Буға — Бык, корова. Боға, буға һүҙҙәре боронғо төрки ҡомартҡаларҙағы үгеҙ мәғәнәһендәге воуа~вUуа һүҙенә барып тоташа. — Слова боға, буға восходят к слову воуа/вUуа в значении `бык`, встречающемуся в древнетюркских памятниках. Мифологический словарь башкирского языка (Ф. Г. Хисамитдинова, 2010)

[1]

[2]

[3]

@@ 40 юл: / 40 юл: @@
 [[Файл:Orenburg oblast Buguruslan Mosque.jpg|300px|right|Боғорослан мәсете|thumb]]
 [[Файл:Postkarte Buguruslan.jpg|center|thumb|300px| Буғарыҫлан XX быуат башында]]
-[[Файл:Coat of Arms of Buguruslan (Orenburg oblast) (1782).png|right|thumb|100px|Герб (1782)]]
+[[Файл:Buguruslan COA (Samara Governorate) (1782).png|right|thumb|100px|Герб (1782)]]
 Ҡала 1748 йылда Боғорослан биҫтәһе булараҡ нигеҙ һалына<ref>{{ВТ-ЭСБЕ|Бугуруслан}}</ref>.
 Исем төрки теленән килә: ''боға''<ref>боға—племенной бык. ''Прим.'' күл боғаһы — большая выпь. Башкирско-русский словарь (под редакцией З. Г. Ураксина, 1996)</ref> (буға)<ref>Буға — Бык, корова. Боға, буға һүҙҙәре боронғо төрки ҡомартҡаларҙағы үгеҙ мәғәнәһендәге воуа~вUуа һүҙенә барып тоташа. — Слова боға, буға восходят к слову воуа/вUуа в значении `бык`, встречающемуся в древнетюркских памятниках. Мифологический словарь башкирского языка (Ф. Г. Хисамитдинова, 2010)</ref> — үгеҙ, телец; арслан — арыҫлан.