Корбут Ольга Валентиновна

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
(Ольга Валентиновна Корбут битенән йүнәлтелде)
Корбут Ольга Валентиновна
бел. Вольга Валянцінаўна Корбут
рус. Ольга Валентиновна Корбут
Рәсем
Зат ҡатын-ҡыҙ
Гражданлыҡ  СССР
 Америка Ҡушма Штаттары
Спортта ил өсөн сығыш яһай  СССР
Патронимы йәки матронимы Валентиновна[d]
Ҡушамат The Sparrow from Minsk[1] һәм Vrabia din Minsk[2]
Тыуған көнө 16 май 1955({{padleft:1955|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:16|2|0}})[3][4][5][…] (68 йәш)
Тыуған урыны Гродно[d], Белорус Совет Социалистик Республикаһы, СССР[3]
Һөнәр төрө спорт гимнасы
Уҡыу йорто Гродненский государственный университет имени Янки Купалы[d]
Масса 44 килограмм[1]
Спорт төрө спорт гимнастикаһы[d]
Ҡатнашыусы gymnastics at the 1972 Summer Olympics – women's balance beam[d], gymnastics at the 1976 Summer Olympics – women's balance beam[d], gymnastics at the 1972 Summer Olympics – women's floor[d] һәм gymnastics at the 1972 Summer Olympics – women's uneven bars[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Бейеклеге/буйы 152 сантиметр[1]
Рәсми сайт olgakorbut.com
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр 7489
 Корбут Ольга Валентиновна Викимилектә

О́льга Валенти́новна Ко́рбут (16 май 1955 йыл, Гродно, Белорус ССР-ы, СССР) — совет гимнасы, дүрт тапҡыр олимпия чемпионы, СССР-ҙың атҡаҙанған спорт мастеры (1972). Ҡораллы Көстәр өсөн сығыш яһай. Ренальд Кнышта шөғөлләнә[6]. Уҡытыусы тренер специальносы буйынса Гродно дәүләт педагогия институтын тамамлай (1977)[7][8].

Спорт биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Лондонда мадам Тюссо музейында Ольга Корбуттың балауыҙ һыны

Ольга Корбут 1963 йылда икенсе класта уҡыған сағында Ярослав Иванович Королдең гимнастика түңәрәгенә килә. 1965 йылда 10 йәшендә Ренальд Кныштың төркөмөнә эләгә. Тәүге ҙур уңышҡа 1970 йылда өлгәшә — таянып һикереүҙә СССР чемпионы була һәм СССР йыйылма командаһына индерелә. Ҡатын-ҡыҙҙар араһында бүрәнәлә сальто эшләй алған тәүге гимнаст.

Спорт гимнастикаһы тарихына Людмила Турищева менән Ольга Корбуттың бер-береһенә ҡаршы тороу тарихы ингән. Турищева иҫке академик гимнастика мәктәбен кәүҙәләндерә, ә Корбут спорттағы яңы ағымды сағылдыра: дыуамал элементтар, атлетизм һәм йәшлек. 1972 йылда Мюнхен Олимпиадаһында Корбут новаторҙарса гимнастика элементтарын күрһәтә һәм тамашасы һөйөүен яулай. Ләкин абсолют беренселек өсөн ҡаты алышта Турищеванан еңелә[9]. Абсолют беренселектә үҙенең яратҡан снаряды булған бүрәнәлә сығыш яһағанда ул етди хата ебәрә һәм һөҙөмтәлә хатта призёрҙар иҫәбенә лә инмәй[10].

1976 йылда Ольга Монреалдәге Уйындарҙа СССР йыйылма командаһында була, команда составында алтын һәм бүрәнәлә көмөш награда яулай.

1991 йылдан АҠШ-та йәшәй[11], Америка гражданлығына эйә[12].

Шәхси тормошо[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1972 йылғы Олимпиаданан һуң Ольга Корбут эфир йондоҙона әүерелә һәм 1973 йылда АҠШ-ҡа гастролгә саҡырыла. Гастролдәр ҙур триумф менән үтә, һәм Америкала спорт гимнастикаһының абруйы ҡапыл күтәрелеүҙе уның менән бәйләйҙәр. 1974 йылда биографияһы мотивтары буйынса «Чудо с косичками» тигән нәфис фильм төшөрөлә, унда спорт күнегеүҙәрен үҙе башҡара (төп ролдә — Ирина Мазуркевич).

Спорт карьераһын Ольга Монреалдә үткән Олимпиаданан һуң тамамлай. 1977 йылда Гродно университетының тарих факультеты дипломын ала. 1978 йылда «Песняры» төркөмөнөң солисы билдәле йырсы Леонид Борткевичҡа кейәүгә сыға. Уның менән 22 йыл йәшәй, Ричард исемле ул үҫтерәләр. 2000 йылда айырылышалар[13].

2017 йылда биш олимпия миҙалын һәм спорт еңеүҙәре менән ҡайһы бер әйберҙәрен аукционға һатыуға сығара[14], улар өсөн 183 мең доллар ала[15]. The Daily Telegraph хәбәр итеүенсә, Корбуттың миҙалдарын һәм шәхси әйберҙәрен һатыуы финанс ауырлыҡтары һәм шәхси тормошондағы проблемалар менән бәйле[16], әммә Корбут үҙе миҙалдарҙы һатыуы тураһындағы хәбәрҙе инҡар итә[17].

«Корбут тоҡаны»[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ольга Корбут беренсе булып «Корбут тоҡаны» тигән уникаль элементты башҡара[18]. Гимнаст төрлө бейеклектәге брустарҙың бейегенә менеп баҫа ла өҫкө брусҡа йәбешеп фляк яһай. Элемент уның тарафынан Мюнхендағы Олимпиадала брустағы күнегеүҙәр барышында башҡарыла.

Һуңынан элементты гимнаст Елена Мухина камиллаштыра — уға винт өҫтәй. Әлеге ваҡытта «Корбут тоҡаны» рәсми ярыштарҙа башҡарылмай, сөнки ҡағиҙәләр менән тыйыла (ҡатын-ҡыҙ гимнастарға өҫкө брусҡа аяҡ менән менеп баҫырға ярамай)[19].

Ҡаҙаныштары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Әзербайджан почта маркаһында Ольга Корбут фотоһы, 1996 йыл
  • 4 тапҡыр Олимпия чемпионы:
    • 1972 йыл — команда беренселегендә, бүрәнә һәм ирекле күнегеүҙәр
    • 1976 йыл — команда беренселегендә
  • Ике тапҡыр Олимпия уйындары вице-чемпионы (1972 — брус, 1976 — бүрәнә)
  • Таянып һикереүҙә 1974 йылғы донъя чемпионы
  • 1970 һәм 1974 йылдарҙа команда беренселегендә донъя чемпионы
  • 1975 йылда СССР халыҡтары спартакиадаһы еңеүсеһе һәм СССР-ҙың абсолют чемпионы, күп тапҡырҙар СССР чемпионы
  • 1973 йылда абсолют беренселектә Европа чемпионатының көмөш миҙал менән бүләкләнеүсеһе.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. 1,0 1,1 1,2 Olympedia (ингл.) — 2006.
  2. O gimnastă din Belarus și-a vândut medaliile câștigate la Jocurile Olimpice
  3. 3,0 3,1 Корбут Ольга Валентиновна // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  4. Olga Korbut // SNAC (ингл.) — 2010.
  5. Olga Valentinovna Korbut // Encyclopædia Britannica (ингл.)
  6. Тренер олимпийских чемпионок: Ренальд Иванович Кныш (рус.). grodno-best.info. Дата обращения: 18 июль 2017.(недоступная ссылка)
  7. Doyle, Paul 50 stunning Olympic moments No47: Olga Korbut redefines gymnastics. The Guardian (6 июль 2012).
  8. Ҡалып:Из БОЭ
  9. «Нашу гимнастику губит увлечение трюкачеством»
  10. Sports around the World: History, Culture, and Practice by John Nauright / p333  (Тикшерелеү көнө: 25 декабрь 2015)(Тикшерелгән 25 декабрь 2015)
  11. Longman, Jere. Olga Korbut, Now A Fearful Mother, Is Enlisting Aid For Chernobyl Victims (24 April 1991). 23 июль 2013 тикшерелгән.
  12. Ольга Корбут: «Хотя я имею американское гражданство, душа у меня всё равно осталась белорусской» 2013 йыл 27 декабрь архивланған.
  13. Tennent, Callum Olga Korbut: 'The Sparrow from Minsk' who changed gymnastics. CNN (6 август 2012). Дата обращения: 22 июль 2013.
  14. Беларусь сегодня: Ольга Корбут выставила на аукцион свои Олимпийские медали
  15. Гимнастка Корбут выручила 180 тысяч долларов за проданные олимпийские медали 2017 йыл 28 февраль архивланған.
  16. Olga Korbut sells Olympic medals she won at Munich 1972 Games
  17. Легендарная белорусская гимнастка возмутилась публикациями о продаже ее олимпийских медалей 2017 йыл 17 сентябрь архивланған.
  18. «Петля Корбут» — фото на официальном сайте olimpic.org
  19. 16 мая в истории спорта — НОК РФ 2017 йыл 24 декабрь архивланған.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Тышҡы видеофайлдар
выступление О.Корбут на Олимпиаде-72