Охатер Томеев
Охатер Томеев (18 быуат башында, ауыл Пихтулино, Чебоксар өйәҙе тыуғ.) — сыуаш ижтимағи-сәйәси эшмәкәре 2-се сирек быуат 18. Моғайын, сыуаштар служилый була.
История[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Был 1730-40-сы йылдарынан алып чиновниктар сыуаш крәҫтиәндәре яҡлап ҡыҫырыҡланы. Ҡазан төрмәһенә тотолған һәм ҡулға алынған. Ире азат һәм уны яҡлауға өлгәшә. Башында 1740 йылда чебоксар өйәҙендә сыуаш крәҫтиәндәре көсләп суҡындырыуға ҡаршы көрәшен етәкләгән булырға, императрица елизавета петровна 1744 йылдың авгусында мәскәүҙә исемен биреү үтенесе синод н контораһы, уларҙы көсләп суҡындырыу туҡтатыуҙы талап итеү, идара һәм һалым йыйыу органдары урынлаштырыу өсөн айырым кеше урынына 3 чебоксар өйәҙе суҡындырыу автономиялы воеводский – һәм үҙе ҡазан һәм мәскәү чиновниктары Томеев, рус телен яҡшы белеүе ярҙам итә һәм христиан динен ҡабул итеү уның теләге изъявлять ырыуҙаштары, ул шулай уҡ мәскәүҙә суҡындырылған, 3 сиркәү һәм монастырҙар төҙөү рөхсәт өйәҙендә сыуаштар менән сыуаш ауылы булып новокрещенный кәрәклеген билдәләне. Программа үтенес яҙыуы булған бөтөн тыныс, ирекле суҡындырылған сыуаштар, туған телдәрҙең кәрәклеге тураһында вәғәздәр әйтте. Уның бөтә үтенесен ҡарай һәм үтенестәрен кире ҡаға бар. томеев Синод. 1744 йылдың сентябрендә Рәсәй Томеев разыскиваться каратель органдары. Артабанғы яҙмышы билдәһеҙ [1].
Литература[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Димитриев, В. Д. Охадер Томеев - чувашский общественно-политический деятель второй четверти XVIII века. // Исследования по дореволюционной истории Чувашии : [сб. ст.] / Науч.-исслед. ин-т яз., лит., истории и экон. при Совете Министров Чуваш. АССР ; [ред. И. И. Бойко]. - Чебоксары : [б. и.], 1991. - 148, [2] с. ; 22 см. - 400 экз.. - 1 р. 30 к. р.
- Юхма Мишши, "Авалхи чăвашсем", 1996, Шупашкар, ISBN 5-7670-0869-X.
- Элли Илле. Охатер Томеев. Сонет. — Хыпар, 1999, Раштав, 17.