Пасько Евдокия Борисовна

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Пасько Евдокия Борисовна
рус. Евдокия Борисовна Пасько
Зат ҡатын-ҡыҙ
Рәсем
Гражданлыҡ  СССР
Хеҙмәт итеүе СССР
Тыуған көнө 30 декабрь 1919({{padleft:1919|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:30|2|0}})
Тыуған урыны Липенка[d], Пржевальский уезд[d], Семиреченская область[d], Туркестанская Автономная Социалистическая Советская Республика[d], Совет Рәсәйе
Вафат булған көнө 27 ғинуар 2017({{padleft:2017|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:27|2|0}}) (97 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, Рәсәй
Ерләнгән урыны Троекуров зыяраты[d]
Һөнәр төрө лётчик, уҡытыусы
Эш урыны Н. Э. Бауман исемендәге Мәскәү дәүләт техник университеты
Уҡыу йорто МДУ-ның механика-математика факультеты[d]
Н. Э. Бауман исемендәге Мәскәү дәүләт техник университеты
Ғилми дәрәжә физика-математика фәндәре кандидаты[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Хәрби звание өлкән лейтенант[d]
Һуғыш/алыш Бөйөк Ватан һуғышы һәм Икенсе бөтә донъя һуғышы
Ғәскәр төрө СССР хәрби-һауа көстәре[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Ҡыҙыл Байраҡ ордены Ленин ордены Ҡыҙыл Йондоҙ ордены Советтар Союзы Геройы I дәрәжә Ватан һуғышы ордены Халыҡтар Дуҫлығы ордены «Хеҙмәт ветераны» миҙалы медаль «В память 850-летия Москвы» «Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә илле йыл» юбилей миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә алтмыш йыл» юбилей миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә 65 йыл» юбилей миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә ҡырҡ йыл» юбилей миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә 70 йыл» юбилей миҙалы Жуков миҙалы В. И. Лениндың тыуыуына 100 тулыу айҡанлы юбилей миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә егерме йыл» юбилей миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә утыҙ йыл» юбилей миҙалы юбилейная медаль «50 лет Вооружённых Сил СССР» юбилейная медаль «60 лет Вооружённых Сил СССР» юбилейная медаль «70 лет Вооружённых Сил СССР» «Мәскәүҙең 800 йыллығы иҫтәлегенә» миҙалы
 Пасько Евдокия Борисовна Викимилектә

Евдокия Борисовна Пасько (30 декабрь 1919 йыл, Липенка ауылы, Джет-Уғыҙ районы, Ыссыҡкүл районы, Ҡырғыҙстан27 ғинуар 2017, Мәскәү) — совет хәрби осоусыһы, 46-сы гвардия төнгө бомбардировка авиация полкының эскадрилья штурманы, Советтар Союзы Геройы[1], механика өлкәһендә ғалим, юғары мәктәп уҡытыусыһы.

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Евдокия Борисовна Пасько Ҡырғыҙстандың Ыссыҡкүл өлкәһе Джет-Уғыҙ районының Липенка ауылында крәҫтиән ғаиләһендә тыуған.

1938 йылда Барнаул ҡалаһының 25-се мәктәбенең 10 синыфын тамамлай һәм МДУ-ның механика факультетына уҡырға инә. Дүртенсе курстан үҙ ирке менән армияға китә — университеттың ун ете студенты иҫәбендә 122-се авиатөркөмгә теркәлә. Энгельс ҡалаһында авиация мәктәбенең тиҙләтелгән штурман курстарын тамамлап, 1942 йылдың майынан алып һуғыш аҙағына тиклем 46-сы гвардия төнгө бомбардировка авиация полкының эскадрилья штурманы була. 1943 йылдан КПСС-тың ағзаһы.

Осоу кенәгәһе мәғлүмәттәре буйынса 790 хәрби осош һәм махсус заданиеға 10 осош яһай. Дөйөм һөжүм итеү 1220 сәғәт тәшкил итә. Дошман позицияһына 100 тоннанан ашыу бомба ырғыта. Яғыулыҡ менән дүрт келәтте, боеприпастар менән өс келәтте, өс фара, ике кисеү, 11 автомашинаны һәм ерҙә бер самолетты юҡ итә; 157 көслө шартлау, 109 янғын яһай. Бынан тыш, дошман тылына 2 миллионға тиклем листовка ташлай[2][3].

1945 йылдың аҙағында гвардия өлкән лейтенанты Е. Б Пасько - запаста. Һуңыраҡ уға «капитан» хәрби дәрәжәһе бирелә.

Мәскәүгә әйләнеп ҡайта һәм дәүләт университеты механика факультетында аспирантураның һуңғы курсын уңышлы тамамлай (1949). 33 йыл дауамында Мәскәү юғары техник училищеһында өлкән уҡытыусы булып эшләй[4].

2017 йылдың 27 ғинуарында вафат була. Хәрби хөрмәт 31 ғинуарҙа Мәскәүҙең Троекуров зыяратында ерләнә[5].

Ғаиләһе[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ире — Малышев Борис Михайлович (1923—1985)[6], МДУ-ның механика-математика факультеты профессоры

Наградалары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рәхмәт билдәһе[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡырғыҙстанда Ыссыҡкүл өлкәһенең административ үҙәге Каракол ҡалаһында Еңеү паркында Пасько Евдокия Борисовнаның һәйкәле (бюсы) ҡуйылған

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Пасько Евдокия Борисовна // Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — С. 240—241. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
  • Чайка Н. На ночном бомбардировщике // Героини: очерки о женщинах — Героях Советского Союза / ред.-сост. Л. Ф. Торопов; предисл. Е. Кононенко. — Вып. 2. — М.: Политиздат, 1969. — 463 с.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]