Эстәлеккә күсергә

Покрышкин Александр Иванович

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Покрышкин Александр Иванович
рус. Александр Покрышкин
Рәсем
Ҡултамға
Зат ир-ат[1]
Гражданлыҡ  СССР
Хеҙмәт итеүе СССР
Тыуған көнө 6 (19) март 1913 или 21 февраль 1913({{padleft:1913|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:21|2|0}})[2]
Тыуған урыны Новосибирск, Томский уезд[d], Томск губернаһы[d], Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө 13 ноябрь 1985({{padleft:1985|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:13|2|0}})[3][2] (72 йәш)
Вафат булған урыны Мәскәү, СССР
Ерләнгән урыны Новодевичье зыяраты[d]
Һөнәр төрө лётчик, лётчик-истребитель, сәйәсмән
Биләгән вазифаһы СССР Юғары Советы депутаты[d]
Уҡыу йорто М. В. Фрунзе исемендәге Хәрби академия
Рәсәй Федерацияһы Ҡораллы Көстәре Генераль штабы Хәрби академияһы[d]
Осоусыларҙың Качинск юғары хәрби авиация училищеһы
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Ҡатнашыусы КПСС-тың XIX съезы[d], КПСС-тың XXI съезы[d] һәм КПСС-тың XXII съезы[d]
Хәрби звание маршал рода войск[d]
Һуғыш/алыш Икенсе бөтә донъя һуғышы һәм Бөйөк Ватан һуғышы
Ғәскәр төрө СССР хәрби-һауа көстәре[d] һәм Войска ПВО СССР[d]
Хәрби подразделение 16-й гвардейский истребительный авиационный полк[d]
Ойошма ағзаһы Комсомол[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
кавалер ордена Возрождения Польши Ленин ордены «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» миҙалы Ҡыҙыл Байраҡ ордены Советтар Союзы Геройы Октябрь Революцияһы ордены орден Карла Маркса I дәрәжә Ватан һуғышы ордены Ленин ордены Ленин ордены Ленин ордены Ленин ордены Ленин ордены Ҡыҙыл Байраҡ ордены Ҡыҙыл Байраҡ ордены Ҡыҙыл Байраҡ ордены Советтар Союзы Геройы Советтар Союзы Геройы «Алтын Йондоҙ» миҙалы «Алтын Йондоҙ» миҙалы «Алтын Йондоҙ» миҙалы орден Суворова II степени орден Суворова II степени Ҡыҙыл Йондоҙ ордены Ҡыҙыл Йондоҙ ордены орден «За службу Родине в Вооружённых Силах СССР» III степени «Хәрби хеҙмәттәре өсөн» миҙалы «Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында фиҙакәр хеҙмәт өсөн» миҙалы "Праганы азат иткән өсөн" миҙалы «Берлинды алған өсөн» миҙалы "Совет Армияһының һәм Флоттың утыҙ йыллығы" юбилей миҙалы «Мәскәүҙең 800 йыллығы иҫтәлегенә» миҙалы юбилейная медаль «40 лет Вооружённых Сил СССР» «Сиҙәм ерҙәрҙе үҙләштергән өсөн» миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә егерме йыл» юбилей миҙалы юбилейная медаль «50 лет Вооружённых Сил СССР» В. И. Лениндың тыуыуына 100 тулыу айҡанлы юбилей миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә утыҙ йыл» юбилей миҙалы юбилейная медаль «60 лет Вооружённых Сил СССР» медаль «За укрепление боевого содружества» медаль «В память 1500-летия Киева» "СССР-ҙың Ҡораллы Көстәре ветераны" миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә ҡырҡ йыл» юбилей миҙалы медаль «За выдающиеся заслуги» серебряный крест ордена Virtuti Militari орден Сухэ-Батора Ҡыҙыл Байраҡ ордены орден Тудора Владимиреску
 Покрышкин Александр Иванович Викимилектә

Александр Иванович Покрышкин (21 февраль (6 март) 1913 йыл[4][5] — 13 ноябрь 1985 йыл, Мәскәү, СССР) — совет хәрби начальнигы, авиация маршалы (1972), осоусы-ас. Тәүге өс тапҡыр Советтар Союзы Геройы (24.05.1943[6], 24.08.1943, 19.08.1944). КПСС Үҙәк Комитетына ағзалыҡҡа кандидат (1976—1985). СССР-ҙың Юғары Советы Президиумы ағзаһы (1979—1984). СССР Юғары Советы депутаты (1946—1984).

А. И. Покрышкин Икенсе донъя һуғышында Гитлерға ҡаршы коалиция илдәренең осоусылары араһында һөҙөмтәлелек буйынса икенсе осоусы-истребитель була (Иван Кожедубтан ҡала).

Александр Покрышкин Томск губернаһыНовониколаевск ҡалаһында фабрика эшсеһе ғаиләһендә тыуа. Атаһы Вятка губернаһынан сыҡҡан крәҫтиән була. Ғаилә ҡаланың бик имен булмаған районында фәҡирлектә йәшәй, әммә был Сашаға бала саҡтан уҡыуға ваҡыт бүлеүгә ҡамасауламай.

Покрышкин авиация 12 йәшенән мауыға, беренсе самолет тарҙың осоуын күҙәтә. 1928 йылда, ете йыллыҡ мәктәпте тамамлағандан һуң, төҙөлөштә эшләй. 1930 йылда, атаһы менән низағлашҡандан һуң, Александр тыуған йортон ташлап сығып китә һәм урындағы техник училищеға уҡырға инә һәм 18 ай слесарь-лекальщикка уҡый. Һуңынан ауыл хужалығы машиналары эшләү киске беүлектә уҡый, бер үк ваҡытта «Сибкомбинатстрой» заводында иске слесарь-ҡорамалсы булып эшләй. 1931 йылда комсомолға инә.

Ҡыҙыл армияла 1932 йылдың 17 июненән, ирекмән. 3-сө Пермь авиатехниктар авиация мәктәбенә ебәрелә һәм уны 1933 йылда тамамлай. Артабан Ленинградта авиатехниктарҙың 1-се хәрби мәктәбе ҡарамағындағы К. Е. Ворошилов исемендәге Ҡыҙыл Армия Хәрби-Һауа көстәренең техник составты камиллаштырыу курстарында уҡый, уны 1934 йылда тамамлай. 1934 йылдың декабрендә Покрышкин Төньяҡ-Кавказ хәрби округы (Краснодар) 74-се уҡсылар дивизияһының бәйленеш буйынса авиазвеноның өлкән авиация технигы була һәм 1938 йылдың ноябренә тиклем ошо вазифала ҡала. Был осорҙа ул ШКАС пулеметын һәм ҡоралланыуҙың башҡа ҡайһы бер элементтарын яҡшыртыу буйынса бер нисә тәҡдим индерә.

  1. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  2. 2,0 2,1 Историческая энциклопедия Сибири (урыҫ) / под ред. В. А. ЛаминНовосибирск: 2009. — ISBN 5-8402-0230-4
  3. Alexander Pokryshkin // SNAC (ингл.) — 2010.
  4. ПОКРЫШКИН • Большая российская энциклопедия - электронная версия. bigenc.ru. Дата обращения: 13 март 2019. 2020 йыл 7 май архивланған.
  5. Биография Александра Покрышкина. РИА Новости. Дата обращения: 13 март 2019.
  6. Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза начальствующему составу Военно-Воздушных сил Красной Армии» от 24 мая 1943 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1943. — 31 мая (№ 20 (226)). — С. 1