Ростов кремле (музей-ҡурсаулыҡ)
| Ростов кремле | |
| Нигеҙләү датаһы | 28 октябрь (9 ноябрь) 1883 |
|---|---|
 | |
| Рәсми атамаһы | Ростовский Музей церковных древностей һәм Ростовский Государственный музей древностей |
| Менеджер/директор | Каровская, Наталья Стефановна[d] |
| Дәүләт |
 Рәсәй |
| Административ-территориаль берәмек | Ростов[d] |
| Урын | Рәсәй |
| Входит в состав списка памятников культурного наследия | список объектов культурного наследия: Ростов (часть 2)[d] |
| Мираҫ статусы | Рәсәйҙең мәҙәни мираҫ объекты[d] |
| Рәсми сайт | rostmuseum.ru |
| Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр | 9377 |
 | |
 Ростов кремле Викимилектә | |
«Ростов кремле» («Ростов кремле» дәүләт музей-ҡурсаулығының Федераль дәүләт мәҙәниәт учреждениеһы ) — Ростов ҡалаһында музей-ҡурсаулыҡ. Ярославль өлкәһенең федераль ҡарамағындағы берҙән-бер музей[1]. Археология, архитектура, сәнғәт, тарихты өйрәнеү буйынса ҙур ғилми үҙәк.
Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Рәсми исемдәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Сиркәү ҡомартҡыларының Ростов музейы һәм икенсе исеме Ростов ҡомартҡылары музейы[2]) ((1883—1918))
- Ҡомартҡыларҙың Дәүләт музейы (1918—1934)
- Ростов тыуған яҡты өйрәнеү музейы (1934—1958)
- Ростов музей-ҡурсаулығы (1958)[3]
- Ярославль-Ростов архитектура-художество музейы-ҡурсаулығы (Ростов филиалы) (1959—1969)
- Ростов-Ярославль архитектура-художество музейы-ҡурсаулығы(1969—1995)
- ФГУК «Ростов кремле» дәүләт музей-ҡурсаулығы (1995--)
Сиркәү ҡомартҡылары музейы (1883—1918)[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Музей 1883 йылдың 10 ноябрендә (иҫке стиль буйынса 28 октябрь) сауҙагәр Королев аҡсаһына тергеҙелгән Ростов кремленең Аҡ палатаһында асыла[2] Сауҙагәрҙәр А. А.Титов һәм И. А. Шляков музейҙы булдырыу буйынса (һуңғыһы директор була) Император археология йәмғиәте[4][5], Ярославль губернаторы В. Д. Левшин, Ростов һәм Ярославль митрополиты Ионафан, Углич епискобы Амфилохий, Ростов дворянлыҡ рәйесе . А. Булатов, Ярославль сауҙагәре И. А. Вахрамеев һәм Петербург сауҙагәре А.Л.Кекин һәм император асыҡ китапханаһы директоры А. Ф. Бычков ярҙамында инициаторҙар була[2]
Һаҡлағыстар иғәнә иҫәбенә тулыландырыла (Ярославль губернаторы үтенесе буйынса митрополит музейға яраҡһыҙ булған иконаларҙы һәм башҡа сиркәү кәрәк-яраҡтарын тапшыра[2]), ә музей үҙе иғәнә иҫәбенә эшләй. Тик 1910 йылда ғына ул дәүләттән 2300 һум күләмендә аҡсалата ярҙам ала[3].
Был осорҙа музейҙға яҡынса 50 000 кеше килгән[5]. Шул иҫәптән император Николай II[3], тарихсылар И. Иловайский һәм И. В. Помяловский, рәссамдар. В. Верещагин һәм В И. Суриков, композитор А. Балакирев, яҙыусы Максим Горький, йырсы Шаляпин Фёдор Иванович, Франция илсеһе Морис Бомпар килгән[6].
Ростов дәүләт ҡомартҡылар музейы (1918—1934)[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
1911 йылдан А И. Шляков музейҙан киткәндән һуң[7] урынды 1921 йылға тиклем Д. А. Иванов биләй[8]. 1921 йылда музей директоры Д.А. Ушаков була. Ошо ваҡыт эсендә ике филиал ойошторола (Борисоглебский һәм Спас-Яковлевский монастыры), ҡомартҡыларҙың ҙур коллекцияһы булдырыла, ҡала архивына нигеҙ һалына[9], 1922 йылда музей коллекцияһы рус авангардистары картиналары менән тулыландырыла[10], шул уҡ йылда музей инициативаһы буйынса Рус төньяғының беренсе музей-тыуған яҡты өйрәнеү съезы үтә. 1928 йылда мәскәү археологы Дмитрий Эдинг Сарск ҡаласығында археологик тикшеренеүҙәр үткәрә. Мәскәү археология институтының Ростов бүлеген ойоштороуҙа шулай уҡ музей хеҙмәткәрҙәре ҡатнаша[11]
Крайҙы өйрәнеү музейы (1934—1969)[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ростов-Ярославль музей-ҡурсаулығы (1969—1995)[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ярославль өлкәһе губернаторы Сергей Вахруков 2010 йылдың сентябрендә Ростов кремлен Рус православие сиркәүенә тапшырыу тураһында хәбәр итә[12][13][14]. Эксперттар фекеренсә, был тәҡдимде патриарх Кирилл фатихаһы менән Протек акционерҙар йәмғиәтенең директорҙар советы рәйесе Вадим Якунин әйтә. Шул уҡ ваҡытта патриархия матбуғат хеҙмәте Ростов кремле «тәүҙә монастырь булараҡ төҙөлгән, һәм был уның туранан-тура тәғәйенләнеше» тип белдерә[15]. Патриархия кремлдә патриарх һәм архиерей резиденцияһын, бер нисә сиркәү музейын булдырырға ниәтләй. Әммә, Григорий Богослов исемендәге фонд сайтында һүҙ бинаны түгел, ә музей-ҡурсаулыҡты тапшырыу тураһында бара[16]. Однако, на сайте фонда имени Григория Богослова заявляется о передаче не зданий, а самого музея-заповедника[17].
Күргәҙмәләре һәм экспозициялары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
.jpg)
Йәшел һыҙат. 1917.
Музей коллекцияһынан картина
Экспозициялары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Картиналар галереяһы — Самуилов корпусының 3-сө ҡатында урынлашҡан. XVIII—XX быуаттағы рус һынлы сәнғәте коллекцияларын тәҡдим итә . Рәссам И. Шишкин, И. К. Айвазовский, К. Ер Маковский, К. С. Малевич, Д. Д. Бурлюк. картиналары бар[18].
- Боронғо рус сәнғәте — урынлашҡан 2 ҡатлы корпусы м самуилов. Экспозицияла XIII быуат — XX быуат башында яҙылған иконалар бар[19]
- Финифть музейы[20].
- Шөңгөрҙәр һәм ҡыңғырауҙар — Ростов музейының элекке директоры В.А. Ким коллекцияһына нигеҙләнгән[21].
Күргәҙмәләре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Археология — Ростов һәм Ростов өлкәһенең ҡаҙылма табылдыҡтары менән таныштыра
- Кекиндар — ырыу, яҙмыш, мираҫ — Ленин урамында урынлашҡан. Күргәҙмә А.Л. Кекинға арналған.
- Асыҡ фондтар: керамик һәм фарфор
Нәшриәт эшмәкәрлеге[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Музей 30-ға яҡын айырым баҫма һәм һәр йылғы ике мәҡәләләр йыйынтығы сығара, улар араһында: А.А.Титовтың «Ростовский уезд Ярославской губернии» китабы, каталогтар, Ростов өлкәһе һәм Ростов архитектураһы буйынса ғилми баҫмалары, белешмәләр һәм бер нисә тарихи-крайҙы өйрәнеү баҫмалары бар[22].
Ростов еренең тарихы һәм мәҙәниәте[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
1991 йылдан башлап конференцияларҙа тәҡдим ителгән докладтар нигеҙендә йылына бер тапҡыр сыға[22]. Баҫмаларҙың темалары: археология, архитектура, генеалогия, икона яҙыу сәнғәте, сәнғәт фәне, тарих һәм тыуған яҡты өйрәнеү
Филиалдары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Эшләүсе филиалдар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Боголюбский музейы — 1924 йылда барлыҡҡа килә [23].
- Ишне йылғаһында Иоанн Богослов сиркәүе — Богослов ауылында урынлашҡан[24]. Төбәктә берҙән-бер XVII быуат ағас сиркәүе.
- Ростов сауҙагәрҙәре музейы — 2008 йылдың августында, "Ростов кремле" музей-ҡурсаулығының 125 йыллығына асылған[25].
Ябылған филиалдар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Спас-Яковлевский монастыры — филиал 1989— 1991 йыл дауамында эшләгән, әлегә бөтә комплексы рус православие сиркәүенә тапшырылып бөтмәгән .
Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Баниг, Владимир Сергеевич
- Каровский, Стефановна Наталия
- Леонтьев, Андрей Евгеньевич
- Мельник Александр Гаврилович
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Департамент культуры Ярославской области. Федеральные государственные учреждения культуры. 2009 йыл 28 декабрь архивланған.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Виденеева А. Е., Грудцына Н. В. «С восторгом преклоняюсь перед древностями Ростова…»(недоступная ссылка). К 125-летию Ростовского музея
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Крестьянинова Е. История Ростовского музея в его праздничных датах 2009 йыл 15 май архивланған.. К 125-летию Ростовского музея
- ↑ Алексеева О. В. Московское Археологическое общество и его роль в организации музеев России 2017 йыл 15 апрель архивланған.. История, культура Ростовской земли
- ↑ 5,0 5,1 Крестьянинова Е. И., Никитина Г. А. Музей и его роль в общественной жизни Ростова: прошлое и современность 2017 йыл 6 июнь архивланған.. История, культура Ростовской земли
- ↑ Сайт Ростовского музея. Дата обращения: 4 март 2010. Архивировано из оригинала 26 август 2009 года. 2009 йыл 26 август архивланған.
- ↑ Крестьянинов Е. И., А. Г. Никитин Граждандар Ростовта. — Ростовта, 2009. — С. 227-241.
- ↑ 5
- ↑ Мельник А архив Ростов ни өсөн кәрәк? 2009 йыл 5 март архивланған.. v-rostove.ru
- ↑ Виденеева а. е . музейы боронғо сиркәү Ростов 1922 йыл 2016 йыл 3 август архивланған.. 125-йыллығын музей ростов
- ↑ Г. п. аграфон Ростов бүлексәһе мәскәү археология институтында(недоступная ссылка). Ер тарихы һәм мәҙәниәте Ростов
- ↑ Ростовский кремль решено вернуть Русской православной церкви// 30.09.2010 Городской телеканал
- ↑ Элина Труханова Ростовский кремль будет передан Русской православной церкви//Российская газета
- ↑ Ростовский кремль вернут церкви//Комсомольская правда
- ↑ Александр Зубков Сырой проект передачи Ростовского кремля Церкви «допекли» за три недели//gzt.ru
- ↑ Элина Труханова Заповедник ждет паломников//Российская газета
- ↑ Рабочая концепция с. 14 2019 йыл 16 июль архивланған.//Сайт Фонда имени Григория Богослова
- ↑ Картинная галерея 2009 йыл 22 ноябрь архивланған.
- ↑ Древнерусское искусство 2009 йыл 24 ғинуар архивланған.
- ↑ Сайт музея финифти. Дата обращения: 10 ноябрь 2018. Архивировано из оригинала 6 декабрь 2008 года. 2008 йыл 6 декабрь архивланған.
- ↑ Холопов Б. Ростов Великий в калейдоскопе времен. «Дружба Народов» 2001, № 7
- ↑ 22,0 22,1 Библиотека Ростовского кремля. www.rostmuseum.ru. Дата обращения: 17 март 2019.
- ↑ Борисоглебский монастырь. Дата обращения: 4 март 2010. Архивировано 23 ғинуар 2008 года. 2008 йыл 23 ғинуар архивланған.
- ↑ Церковь Иоанна Богослова 2011 йыл 25 июнь архивланған.
- ↑ 26
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Баниге В. С., Брюсова В. Г., Гнедовский Б. В., Щапов Н. Б. Ростов Ярославский. Путеводитель по архитектурным памятникам / Под ред. В. В. Косточкина. — Ярославское книжное издательство, 1957.
- Баниге В. С. Искусство ростовских строительных мастеров. Л., 1963.
- Баниге В. С. Восстановление Ростовского кремля. Ярославль, 1963.
- Иванов В. Н. Ростов. Углич. — М.: Искусство, 1975. — 264 с.
- Баниге В. С. Кремль Ростова Великого XVI—XVII века. — М. : Искусство, 1976. — 144 с. — 30000 экз.
- Кривоносов В. Ростовский музей-заповедник // Ярославль: Верхневолжское книжное издательство, 1985.
- Крестьянинова Е. И., Никитина Г. А. По старинным улицам Ростова. — М.: Северный паломник, 2007.
- Крестьянинова Е. И., Никитина Г. А. Граждане Ростова. — Ростов, 2009.
- Мельник А. Г. Ростовский митрополичий двор в XVII в. // Сообщения Ростовского музея. Вып. 1. — Ростов, 1991. — С. 132-144.
- Мельник А. Г. Сады Ростовского кремля // Памятники культуры. Новые открытия: Ежегодник. 1990. — М.: Кругъ, 1992. — С. 459-464. — ISBN 5-7396-0007-3.
- Мельник А. Г. К проблеме авторства аснамбля Ростовского кремля // Сообщения Ростовского музея. Вып. 3. — Ростов, 1992. — С. 80-88.
- Мельник А. Г. Исследования памятников архитектуры Ростова Великого. — Ростов, 1992. — 135 с.
- Мельник А. Г. Какой была первоначальная форма покрытий башен Ростовского кремля? // История и культура Ростовской земли. 1996. — Ростов, 1997. — С. 76-83.
- Мельник А. Г. Перспективный план музеефикации Ростовского кремля // Музеи Верхней Волги: Проблемы, исследования, публикации. — Ярославль: Лия, 1997. — С. 7-14. — ISBN 5-86895-039-9.
- Мельник А. Г. Митрополичий сад Ростовского кремля // История и культура Ростовской земли. 1997. — Ростов, 1998. — С. 149-163.
- Мельник А. Г. Ростовский митрополит Иона (1652-1690) как творец сакральных пространств // Иеротопия. Создание сакральных пространств в Византии и Древней Руси / Ред.-сост. А.М. Лидов. — М., 2006. — С. 740-753. — ISBN 5-85759-376-X.
- Мельник А. Г. Первоначальный наружный облик церкви Одигитрии Ростовского кремля // История и культура Ростовской земли. 2009. — Ростов, 2010. — С. 459-464.
- Мельник А. Г. Ростовский кремль. — М.: Северный паломник, 2011. — С. 305-321. — ISBN 978-5-94431-251-8.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Официальный сайт
- Страница Ростово-Ярославского музея-заповедника на портале «Культура.рф»
- Документы об истории кремля и музея на проекте информационного агентства "Ростовский кремль"
- ГИС "Ростовская земля", проект Ростовского музея 2019 йыл 7 апрель архивланған.
- Музей Финифти
- Официальная страница на www.museum.ru