Смирнова Мария Васильевна

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Смирнова Мария Васильевна
Зат ҡатын-ҡыҙ
Рәсем
Гражданлыҡ  СССР
Хеҙмәт итеүе СССР
Тыуған көнө 31 март 1920({{padleft:1920|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:31|2|0}})
Тыуған урыны Тверь өлкәһе, РСФСР
Вафат булған көнө 10 июнь 2002({{padleft:2002|4|0}}-{{padleft:6|2|0}}-{{padleft:10|2|0}}) (82 йәш)
Вафат булған урыны Тверь, Рәсәй
Һөнәр төрө хәрби хеҙмәткәр
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Хәрби звание Майор
Һуғыш/алыш Икенсе бөтә донъя һуғышы
Ғәскәр төрө СССР хәрби-һауа көстәре[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Ҡыҙыл Байраҡ ордены Ленин ордены Советтар Союзы Геройы I дәрәжә Ватан һуғышы ордены Александр Невский ордены Ҡыҙыл Йондоҙ ордены «Хеҙмәт ветераны» миҙалы "Варшаваны азат иткән өсөн" миҙалы «Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә илле йыл» юбилей миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» миҙалы «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүгә ҡырҡ йыл» юбилей миҙалы Жуков миҙалы
 Смирнова Мария Васильевна Викимилектә

Смирнова Мария Васильевна (31 март 1920 йыл — 10 июль 2002 йыл) — Бөйөк Ватан һуғышы яугиры, хәрби лётчик. 1942 йылдан 1945 йылға тиклем — 46-сы гвардия төнгө бомбардировка авиация полкының эскадрилья командиры. Советтар Союзы Геройы (1944).

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Мари́я Васи́льевна Смирно́ва хәҙерге Тверь өлкәһе Лихославльский районы Воробьёво ауылында крәҫтиән ғаиләһендә тыуған. Карелка.

1936 йылда Лихославльский педагогия училищеһын, Калинин аэроклубын тамамлай. Полюжье ауылында уҡытыусы, аэроклубта лётчик-инструктор булып эшләй.

1941 йылдың ноябренән Ҡыҙыл Армияла. 1942 йылда Энгельс хәрби авиация пилоттар мәктәбе ҡарамағындағы лётчиктар курстарын тамамлай. 1942 йылдың майынан ғәмәлдәге армияла.

1943 йылдан ВКП(б) ағзаһы.

Гвардия капитаны М. В. Смирнова 46-сы гвардия төнгө бомбардировка авиация полкының (2-се Белорус фронты, 4-се һауа армияһы, 325-се төнгө бомбардировка авиадивизияһы) эскадрилья командиры, гвардия капитан 1944 йылдың авгусына дошман ғәскәрҙәрен бомбардировкаларға 805 төнгө хәрби осош яһай, дошманға ҙур зыян килтерә. Эскадрильяның 25 мең осошонан Смирнова өлөшөнә 10 мең осош тура килә, ә үҙе генә төндә 940 тапҡыр хәрби задание үтәргә күтәрелгән.

СССР Юғары Советы Президиумының 1944 йылдың 26 октябрҙәге Указы менән немец-фашист илбаҫарҙары менән һуғышта командованиеның хәрби заданиеларын өлгөлө үтәгәне һәм күрһәткән ҡаһарманлығы һәм батырлығы өсөн эскадрилья командиры гвардия капитаны зСмирнова Мария Васильевнаға, Ленин ордены һәм «Алтын Йондоҙ» миҙалы тапшырылып, «Советтар Союзы Геройы» исеме бирелә.

Йыш ҡына шулай тура килә: уға иң ауыр эштәр ҡушыла. Капитан Смирнова һәр ваҡыт үтәй аласаҡ, тип уға ышаналар.

Как случилось, что хрупкая деревенская девушка, сельская учительница стала высококвалифицированной лётчицей, страстной мстительницей, прославленным командиром грозной авиационной эскадрильи? Сама она считает, что ничего особенного в этом нет. Жизнь сложилась так, что всё произошло довольно просто и обыденно. Мария работала в глухой деревенской школе. Много читала, слушала радио. Она полюбила сильных героев: Чапаев, Чкалов, челюскинцы… Сначала тихие мечты переросли в жгучее желание летать, быть сильной, покорять пространства. Когда семья переехала в Калинин, Маша, отработав свой срок, уехала к родителям. Она поступила в аэроклуб. Днём работала в детском садике, а потом бежала на занятия в аэроклуб. То были очень трудные месяцы. На восемнадцатилетнюю девушку, нежную, мечтательную, инструкторы поглядывали с сомнением. Она была начитанной, но здесь нужны практические навыки и знание точных наук. И Маша, вернувшись домой, урывая часы у ночи, сидела за учебниками математики, физики, специальных дисциплин. Потом она поднялась в небо, управляла самолётом, и этот день запомнился как самый радостный в её жизни.

Һуғыштан һуң гвардия майоры М. В. Смирнова — отставкала. 1954 йылда Тамбов өлкә партия мәктәбен тамамлай. Партия һәм совет эшендә. Тверь ҡалаһында йәшәй.

2002 йылдың 10 июлендә вафат була. Дмитрово-Черкасск зыяратында ерләнгән.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Баһалау фекерҙәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Бесстрашный смелый лётчик, командир эскадрильи Маша Смирнова, впоследствии Герой Советского Союза, 22 сентября 1943 года первая сделала свой 500-й вылет. Мы и попраздновали по этому поводу… Внешне Маша походила на мальчика-подростка. Небольшого роста, затянутая в талии так, что, казалось, вот-вот переломится, краснощёкая, круглолицая, с голубыми открытыми глазами, всегда аккуратная до мелочей. Маша летала в нашем полку со дня его формирования и до конца войны. В эскадрилье её уважали и побаивались. Она была требовательна и справедлива.

Я всегда удивлялась, почему не бледнеют её щеки от долгих бессонных ночей. Ведь каждую ночь — полёты, каждое утро — тренировка молодых лётчиков. Звание Героя она получила в первой пятёрке: Носаль, Никулина, Руднева, Смирнова, Пасько. На её груди красовался орден Александра Невского. Редкий в нашем полку. (см.: Ракобольская И., Кравцова Н. Нас называли ночными ведьмами. Так воевал женский 46-й гвардейский полк ночных бомбардировщиков. — 2-е изд., доп. — М.: Изд-во МГУ, 2005)

Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

46-сы гвардия төнгө бомбардировка авиация полкы

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]