Ун бер ил төркөмө
«Ун бер ил төркөмө» (N-11 йәки Next Eleven) — хәҙерге замандағы ун бер илдең дөйөм исеме: Мексика, Нигерия, Мысыр, Төркиә, Иран, Пакистан, Бангладеш, Индонезия, Вьетнам, Көньяҡ Корея, Филиппин, был төркөмләүҙе Goldman Sachs аналитигы Джим О’Нейл (ингл. Jim O'Neill) БРИКС дәүләттәре менән йәнәш иҡтисадтары XXI быуаттағы Халыҡ-ара иҡтисади мөнәсәбәттәр системаһының эре локомотивтарына әүерелеүе ихтимал булған илдәрҙе күҙҙә тотоп тәҡдим итә. Термин 2005 йылдың 15 декабрендә агентлыҡтың йыллыҡ отчетында ҡулланыуға инә[1].
Төркөмдәге илдәр яңы индустриаль илдәр (ЯИИ; урыҫса: новые индустриальные страны, НИС) араһында ла бар.
11 илдең 7-һе (Нигерия, Мысыр, Төркиә, Иран, Пакистан, Бангладеш, Индонезия) ислам донъяһы илдәре лә булып тора.
«Ун бер ил төркөмө» һәм ЯИИ илдәренең дәүләт иҡтисадтары составы һәм үлсәмдәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Үҫешеүсе илдәр — яңы индустриаль илдәр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Көньяҡ Корея — милли иҡтисады юғары килемле ил[2], алдынғы баҙарлы ил[3], юғары белем кимәлле ил, үҫешкән демократиялы ил, ОЭСР ағзаһы, G20 ағзаһы, АТЭС ағзаһы
Мексика — милли иҡтисады уртасанан юғары килемле ил[2], 1-се баҫҡыс үҫешеүсе баҙарлы ил[3], юғары белем кимәлле ил, үҫешеүсе демократиялы ил, ОЭСР ағзаһы, G20 ағзаһы, АТЭС ағзаһы, НАФТА ағзаһы- «Беренсе тулҡын» ЯИИ илдәре араһында[4][5] — Сингапур, Тайвань, Гонконг (шулай уҡ «азия юлбарыҫтары» йәки «азия аждаһалары») һәм Латин Америкаһындағы Аргентина, Бразилия.
Өр-яңы индустриаль илдәр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Филиппин — милли иҡтисады уртасанан түбәнерәк килемле ил[2], 2-се баҫҡыс үҫештәге баҙарлы ил[3], уртаса белем кимәлле ил, үҫешеүсе демократиялы ил, АТЭС ағзаһы, АСЕАН ағзаһы
Төркиә — милли иҡтисады уртасанан юғары ил[2], 2-се баҫҡыс үҫешеүсе баҙарлы ил[3], уртаса белем кимәлле ил, ике полюслы сәйәси ҡоролошо ил, ОЭСР ағзаһы, G20 ағзаһы, ЕС партнеры булған ил, ОЭС ағзаһы
Индонезия — милли иҡтисады уртасанан юғары ил[2], уртаса белем кимәлле ил, үҫешеүсе демократиялы ил, G20 ағзаһы, АТЭС ағзаһы, АСЕАН ағзаһы- «Икенсе», «өсөнсө» һәм «дүртенсе» тулҡын ЯИИ араһында[5] — Малайзия, Таиланд, Чили.
Үҫешеүсе илдәр — перспективалы индустриаль илдәр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Мысыр — милли иҡтисады уртасанан түбәнерәк килемле ил[2], 2-се баҫҡыс үҫешеүсебаҙарлы ил[3], уртаса белем кимәлле ил, авторитар сәйәси режимлы ил, Агадир килешеүенә ҡул ҡуйған ил, COMESA/Көнсығыш һәм Көньяҡ Африкала ирекле иҡтисади зона тураһында килешеүгә ҡул ҡуйған ил
Иран — милли иҡтисады уртасанан түбәнерәк килемле ил[2], һүлпән баҙарлы ил, уртаса белем кимәлле ил, авторитар сәйәси режимлы ил, ОПЕК ағзаһы, ОЭС ағзаһы
Нигерия — милли иҡтисады уртасанан түбәнерәк килемле ил[2], һүлпән баҙарлы ил[3], түбән белем кимәлле ил, авторитар сәйәси режимлы ил, ОПЕК ағзаһы
Пакистан — милли иҡтисады уртасанан түбәнерәк килемле ил[2], 2-се баҫҡыс үҫешеүсе баҙарлы ил[3], уртаса белем кимәлле ил, ике полюслы сәйәси ҡоролошло ил, ОЭС ағзаһы, СААРК ағзаһы
Вьетнам — милли иҡтисады түбән килемле ил[2], һүлпән баҙарлы ил[3], уртаса белем кимәлле ил, авторитар сәйәси режимлы ил, АСЕАН ағзаһы
Артта ҡалған илдәр — индустриаль ил булыуы ихтимал илдәр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Бангладеш — милли иҡтисады түбән килемле ил[2], һүлпән баҙарлы ил[3], уртаса белем кимәлле ил, ике полюслы сәйәси ҡоролошло ил
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Global Economics Paper 134 and Jim O’Neill, BRIMCs
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 По данным Всемирного банка
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 По данным FTSE Group
- ↑ Новые индустриальные страны (НИС) :: Институт географии РАН
- ↑ 5,0 5,1 МОДЕЛЬ РАЗВИТИЯ НОВЫХ ИНДУСТРИАЛЬНЫХ СТРАН Е. А. Брагина. ВЕСТНИК РОССИЙСКОЙ АКАДЕМИИ НАУК, 1998, том 68, № 1, с. 85-89