Шәкүр (Свердловск өлкәһе)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ауыл
Шәкүр
Ил

Рәсәй

Федерация субъекты

Свердловск өлкәһе

Муниципаль район

Түбәнге Серге районы

Координаталар

56°23′ с. ш. 59°08′ в. д.HGЯO

Һанлы танытмалар
Автомобиль коды

66, 96

ОКАТО коды

65 228 860 001

ОКТМО коды

65 628 104 156

Шәкүр (Рәсәй)
Шәкүр
Шәкүр
Шәкүр (Свердловск өлкәһе) (Свердловск өлкәһе)
Шәкүр

Шәкүр (рус. Шокурово) — Свердловск өлкәһенең Түбәнге Серге районында урынлашҡан тарихи башҡорт ауылы.

Халыҡ һаны[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

2010 йылда үткәрелгән Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбе мәғлүмәттәре буйынса ауылда 754 кеше йәшәй, шул иҫәптән 367 ир-ат һәм 387 ҡатын-ҡыҙ.[1]

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Шәкүр ауылы өпәй ырыуы аҫаба башҡорттарының ерҙәрендә нигеҙләнгән [2]. Башҡорт ғәскәре заманында (XVIII-XIX быуаттарҙа) Шәкүр ауылы 2-се башҡорт кантоның 5-се йортона кергән.

1773 йылдың март айында ауылда академик Петер Симон Паллас булып киткән, бының тураһында ул үҙенең яҙмаларында мәғлүмәт бирә:

«Ехали по большей части по льду р. Уфы мимо некоторых башкирских деревень до Шокур-аула. Щастливые башкирцы имеют в сей стране великое земледелие и водят пчел, довольно скота и дичиною в около лежащих горных дремущих лесах весьма изобилуются. Охота на куниц, оленей. Башкирцы имеют постоянные деревни. В башкирской деревне Шиг-гири-аул (Уфа — Шигири) в 15 верстах вниз по Уфе переминил лошадей»

Ревизия мәғлүмәттәре буйынса 1834 йылда ауылда 404 башҡорт иҫәпкә алынһа, 1859 йылда 600 башҡорт һәм 36 керҙәш иҫәпләнгән[3].

1850 йылғы IX ревизия мәғлүмәттәре буйынса Шәкүр ауылында йәшәүсе башҡорттар исемлеге[4]:

  1. Зауряд-хорунжий Хабибулла Хамзин 65 лет, сыновья Мухаметдин 38 (сыновья Мухаметшарып 15, Мухаметхан 12, Шукур 10, Гумер 7, Мухаметфаиз 12, Гакир 10, Мирхайдар 3, Нугушар 1, Ардарьяр 6 месяцев), указной мулла Абдулшарип 28, азанчи Ганиятулла 24 (сыновья Шагислам 5, Динислам 3), Хаббихузя 17, Мухаметкашаф 8, Тафтигани 6, Хужахмат 5, Хамат 4, Ахметгирей 2 лет.
  2. Габдулнафик Рафиков 30 лет, умер в 1848 г., сыновья Акмалетдин 16, Балахитдин 9, Галяматдин 5, брат Абдулхайыр Рафиков 42 лет (сыновья Абдулнасыр 19, Хабикужа 7 лет).
  3. Абдулмалик Аблаков 50 лет, умер в 1849 г., сыновья Абдулзяпар 30, Абдулгалим 27 (сын Шагиахмат 2), Абдулфазул 24, Дельмухамет 21, Мухамадий 19 лет.
  4. Абдулкабир Абдулнасиров 47 лет, сыновья Абдулхаир 27 (сын Галиакбар 2 месяцев), Абдулвасыр 25, брат Абуталип Абдулнасиров 37 (сыновья Габдулвали 10, Мухамадий 5 лет).
  5. Муфтахитдин Шамшетдинов 62 лет, сыновья Бадретдин 22, Башаралфий 4, Шахритдин 1, братья Фахритдин 47, Афлятун 30 лет.
  6. Зялялитдин Шамшетдинов 57 лет, сыновья Сахаветдин 29 (сын Назаметдин 4), Мухаметсадык 24 (сын Кутлуахмет 1), Ахмедьян 18, Мухамйтсабир 15, Исламетдин 11, Ямалитдин 1 год.
  7. Фасхитдин Самшетдинов 54 лет, сын Гизятулла 29 (сын Шагислам 1 год).
  8. Абдулзялил Албанов 67 лет.
  9. Ишикай Абубакиров 59 лет, умер в 1845 г., сыновья Мухаметамин 21, умер в 1847 г. (сыновья Мухаметшакир 12, Мухаметзариф 10, Мухаметгали 5), Мухаметгалий 30, Мухаметкарим 21 год.
  10. Хасан Абубакиров 60 лет, сын Хуснулла 15 лет.
  11. Заит Забитов 54 лет, умер в 1845 г., брат Сабит 29 лет, умер в 1845 г.
  12. Давлетша Хамитов 16 лет, племянники Мурхановы Абдрахман 27 лет, умер в 1835 г., Бикмухамет 27, умер в 1835 г., Абдрахим 28 (сын Шамигул 2), Ярмухамет 17, Мухамадий 16 лет.
  13. Ишнигафий Хупиев 37 лет, сын Динислам 1 год.
  14. Аликай Хупиев 71 год, умер в 1839 г., сын Сафаргали 38 (сын Ишмухамет 4 лет).
  15. Абдулгариф Мухаметов 72 лет, умер в 1838 г.
  16. Абайдулла Умеркаев 41 года (сын Камалетдин 6 мес), брат Абатулла 26 лет.
  17. Абдулгали Ибрагимов 33 лет, сын Галиаскар 2 лет.
  18. Абдулгарим Валишин 41 год, в 1816 г. отдан в военную службу, сыновья Абдулла 23, Мухаметрахим 6 месяцев, умер в 1836 г.
  19. Ильчигул Надыршин 9 лет, отдан в службу в 1835 г., незаконнорожденные сыновья Хайритдин 5, Сиражитдин 3, Хисамитдин 1 года.
  20. Габдулгазиз Валишин 53 лет, сын Хусаин 12 лет.
  21. Юламан Канзагулов 55 лет, умер в 1844 г., сын Юмагул 14 лет.
  22. Кутлузаман Имансуров 50, брат Хайризаман Имансуров 45 лет.
  23. Ильмурза Муратов 28 лет, умер в 1834 г., брат Юсуп Зелялитдин Муратов 42 лет (сыновья Ахмаметдин 4, Галяметдин 7, Факутдин 2 лет).
  24. Рахманкул Мураткабулов 58 лет.
  25. Боговятдин Мураткабулов 40 лет, сыновья Гиляжитдин 20, Низаметдин 12 лет.
  26. Азанчи Габдулла Ярмухаметов 65 лет, умер в 1841 г., сын Мухаметзарып 24 лет.
  27. Гадельша Маментьев 77 лет, умер в 1839 г., сыновья Габдулмуталлап 38, Хазмурат 33 лет.
  28. Валиша Гадельшин 49 лет.
  29. Абдулхалил Бикбаев 53 лет, сыновья Абдулфазул 25, Абдулгафур 19, Мухаметрахим 8, брат Хисматулла Бикбаев 38 (сыновья Халиулла 7, Мухаметулла 1 год).
  30. Хабибулла Бикбаев 41 год, сын Габидулла 11 лет.
  31. Сайфулла Забиров 51 год, сын Худайберды 3, племянник Шагей Губаев 28 (сын Гильмитдин 1 год).
  32. Абдулкабир Зюлхаров 35 лет, отдан в службу в 1835 г., сыновья Мухаметша 21, Зиганша 18, незаконнорожденный Давлетша 15 лет.
  33. Иксан Зюлхаров 64 лет, сыновья Галиулла 41 (сыновья Загидулла 13, Мухаметяр 12), Валиулла 37 (его Гиляжитдин 9, Шагимхан 3), Зялалитдин 24 лет.
  34. Габидулла Тойсин 67 лет, сыновья Гузаир 47, Габдулбашир 40, Хисматулла 34 (сыновья Давлетулла 9, Мухаметулла 7, Динислам 1), племянник Файзулла 45 (сыновья Файруз 13, Муфазал 10 лет).
  35. Зюмадил Габидуллин 51 год, дети Абуталип 24, Абдулнафик 9 лет.
  36. Кусарбай Тойсин 54 лет, умер в 1849 г., сыновья Деньмухамет 32 (сын Мухаметхан 32), Ахмадей 8, крестился в 1844 г., Мухаметша 22, Досмухамет 16, Багаутдин 13, Ахматьян 3 недели.
  37. Деньмухамет Евбатыров 52 лет, сын Мукамай 5, умер в 1835 г.
  38. Сибагатулла Казыев 63 лет.
  39. Хоснулла Казыев 43 лет, умер в 1842 г., сыновья Даут 18, крестился в 1844 г., Аймулла 29 (сын Гатаулла 1), Гайнулла 20, Файзулла 17 лет.
  40. Тулубай Канзафаров 43 лет, Мухаметулла 5, брат Мухаметкарим Канзафаров 38 лет.
  41. Мухаметсадык Казыев 47 лет, сын Сайфутдин 18, брат Мухаметамин 24 лет, умер в 1848 г.
  42. Мухаматамин Казакаев 24 лет, умер в 1848 г. Абдуллатип Абдулманов 66 лет.
  43. Смагил Токтасов 76 лет, умер в 1836 г., сыновья Муслюм 32, умер в 1848 г., Хабибуназар 29, отдан в службу в 1835 г. (сыновья Габит 20, Халит 18, незаконнорожденные сыновья Жемагул 4, Автарулла 3), Мухаметшарип 23 лет.
  44. Мухаметамин Зюлкаров 23 лет, двоюродный брат Ярмухамет Кулорбаев 48 лет.
  45. Бурхан Махмутов 73 лет, сыновья Нигматулла 49 (сыновья Арсамбек 10, Султанбек 9, Тимергали 2), Рахматулла 37, Галиулла 23 (сын Хужанаутдин 6 месяцев).
  46. Губайдулла Махмутов 56 лет, умер в 1834 г., сын Тухватулла 26 (сын Ахматулла 1 год).
  47. Бахтемир Абдулзялилов 24 лет, двоюродный брат Гизатулла Забиров 25, умер в 1846 г. (сын Файзулла 20 лет).
  48. Фаткулла Забиров 57 лет, сыновья Гайнулла 35 (сын Гизатулла 2), Алимулла 25 (сын Давлетша 6 месяцев), Хаждаюлла 19 лет.
  49. Абдулвахит Зюлзаиров 37 лет, отдан в службу в 1835 г.
  50. Мулла Хаирзаман Сынбаев 72 лет, умер в 1846 г., сыновья Тухватулла 48 лет (сыновья Набиулла 21, Байтулла 19, Такиулла 13, Шагимафетдин 10, Хуснулла 3, Идрис 1 год), Насибулла 41 (сыновья Мухаметшакир 13, Мухаметзакир 1 год).
  51. Зайнитдин Тойсин 53 лет, умер в 1844 г., сын Лунар 27 лет.
  52. Зайнулла Рахматуллин 43 лет, сыновья Валиулла 24, Рамазан 14 лет.
  53. Сайфулла Рахматуллин 51 год, сын Мухамадей 20 лет.
  54. Зубаир Юлдашбаев 63 лет, умер в 1834 г. Давлетбай Юртамбаев 63 лет, сыновья Мухаметсафый 27, Ахметша 18 лет.
  55. Юлдашбай Бархин 42 лет, умер в 1848 г., сын Абдулгалим 18, умер в 1848 г., брат Баймухамет 53 лет.
  56. Сабит Хабитов 36 лет, брат Ахметдин 13, умер в 1845 г., дядя Абушахман Рангулов 44 лет, умер в 1845 г., сын Исмаметдин 5, умер в 1842 г., племянник Мухаметхасан 18 лет.
  57. Мухамадияр Мухаметрахимов 35 лет, сын Мухаметулла 5, брат Мухаметша 26 лет.
  58. Ягуда Буканаев 46 лет, умер в 1834 г., сыновья Хисматулла 42 (сын Динислам 20), Хабитулла 38 (сын Ганиатулла 7 лет), Касамай 35 (сыновья Мухаметдин 5, Киямитдин 3, Шагислам 1), Нигматулла 25, Гайнулла 23 лет.
  59. Буканай Мустакаев 69 лет, умер в 1847 г., сын Мухаметшариф 36, отдан в службу в 1835 г. (сыновья Шамшетдин 16, незаконнорожденный Хуснутдин 6 лет).
  60. Мустафа Султанов 43 лет.
  61. Мухаметкарим Буканаев 54 лет, сын Мухаметфазыл 20 лет.
  62. Абдулвали Земинов 36 лет, двоюродный брат Бикташ Смаилов 41 (сын Хуснутдин 12 лет).
  63. Мисей Хамзин 43 лет, сыновья Ахметша 17, Шарафитдин 10, Камалитдин 8, Мухаметкашаф 6, брат Мунасып Хамзин 23 лет.
  64. Калимулла Хамзин 42 лет, умер в 1844 г., сыновья Багавитдин 26 (сын Халиулла 5), Саитбаттал 22, Галиакбар 17, Абдулнасып 9 лет.
  65. Карамгул Хамзин 45 лет, сыновья Рахмангул 25 (сын Фахритдин 5 месяцев), Хамит 22, Мухамадияр 17 лет.
  66. Хабайдулла Хамзин 44 лет, умер в 1848 г., сыновья Кагарман 24, Бахтияр 22, Хисмагул 17 лет.
  67. Абдулхаир Итбаев 66 лет, дети Муса 44 (сын Мухаметгали 9), Айса 40 (сын Мухаметдин 3), Юсуф 19, умер в 1836 г., Мавлют 31 (сыновья Дилявур 11, Хисаметдин 5), Афлятун 26, Абуталип 23, Абган 19 лет.
  68. Зимижбай Итбаев 42 лет, умер в 1834 г., сын Тюванай 29 (сын Рахимитдин 6 лет).
  69. Баймухамет Абдулхаиров 47 лет, сыновья Мухаметжан 26, Досмухамет 20, Мухаметхан 14, Хуснухамет 12, Баймухамет 4, Ишмухамет 1 год, переселились из д. Аракаево.
  70. Биткул Якупов 68 лет, умер в 1849 г., сын Абдулхалим 38 (сыновья Абдулмажит 10, Мухаметшарип 28, Ахмат 15 лет).
  71. Абдулнасыр Биткулов 49 лет.
  72. Абдулкагир Биткулов 46 лет, сын Мухаметсафый 11 лет.

Всего в д. Шокурово мужского пола 273, женского — 289 душ.

Билдәле шәхестәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Йәләлетдин Шәмсетдинов (1793-?) — 20-се Башҡорт полкы составында 1812 йылғы Ватан һуғышында ҡатнашыусы. «1812 йылғы Ватан һуғышы иҫтәлегенә» көмөш миҙалы кавалеры.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, населенных пунктов Свердловской области по итогам Всероссийской переписи населения 2010 года 2019 йыл 7 июнь архивланған..
  2. «Ватандаш» журналындағы мәҡәлә 2017 йыл 5 сентябрь архивланған.
  3. 'Асфандияров А.З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. Уфа: Китап, 2009. С.642
  4. 'Асфандияров А.З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. Уфа: Китап, 2009.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]