Эстәлеккә күсергә

Ярыштау

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ярыштау
Артта Ярыштау тауы
Артта Ярыштау тауы
Характеристикалары
Абсолют бейеклеге284 м
Урынлашыуы
54°15′10″ с. ш. 55°09′15″ в. д.HGЯO
Страна
Тау системаһыБөгөлмә-Бәләбәй ҡалҡыулығы 
Башҡортостан Республикаһы
Красная точка
Ярыштау

Ярыштау — Башҡортостан Республикаһы Дәүләкән районы Дүртөйлө ауылы эргәһендә Дим йылғаһының уң яғындағы иңкеү урында ятҡан тау.

Ярыштау — ҡалдыҡ тау. Бейеклеге диңгеҙ кимәленән — 284 метр. Түбәһе конус рәүешендә. Алыҫтан ҡарағанда вулканды хәтерләтә. Дим йылғаһы яғында киртләсле яр. Был инде Дим йылғаһының оҙаҡ йылдар эрозия эшмәкәрлегенең һөҙөмтәһе. Киртләстәр һыу эрозияһына ныҡ булған тау тоҡомдарында барлыҡҡа килгәндәр. Тауҙың битләүендә өҫкө пермь заманындағы геологик киҫелеште күрергә мөмкин. Ярыштау матур тау, уның түбәһе алыҫтан "сусаҡ араһында сусаҡ " һымаҡ күренә.[1]

Атамаһы «ярыш»— бәйге һәм тау һүҙҙәренән барлыҡҡа килгән. Исеме буйынса әйткәндә инде, элек был ерҙә төрлө батырҙар бер-береһе менән ярышҡандар. Ярыштауҙан Балҡантауға тиклем 10-15 саҡрым. Ошо аранан, имеш, легенда буйынса, боронғо кешеләр йәйәнән уҡ атышҡан[2]

Сәхәбә ерләнгән урын

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Сәхәбә ҡәберлеге

Дәүләкән районының Дүртөйлө ауылы эргәһендәге тауҙа Мөхәммәт бәйғәмбәрҙең илсеһе, сәхәбә Усман Ярыштауҙа ерләнеүе тураһында халыҡ электән белгән. Был хаҡта Дәүләкәндең тарихты һәм туған яҡты өйрәнеү музейында ла мәғлүмәттәр һаҡлана. Бөйөк Ватан һуғышына тиклем сәхәбә ерләнгән урында кәшәнә лә торған, әммә совет власы нығын­ған һайын дини йолалар менән бергә ҡоролмалар ҙа юҡҡа сыға­рыл­ған, күрәһең. Оҙаҡ йылдар Ярыштау башында ҡәберҙең урыны ғына беленеп торған. 2014 йылда ҡәберлеге кәртәләп алына һәм таҡтаташ ҡуйыла.[3]

Балҡантау