Яңы Зеландия

Яңы Зеландия
New Zealand
Aotearoa

Флаг Герб
Гимн: «God Defend New Zealand»
Дата независимости	Доминион: 26 сентябрь 1907 Вестминстерский статуты: 11 декабрь 1931 (25 ноябрь 1947) Конституционный Указ: 13 декабрь 1986 (от Бөйөк Британия)
Официальные языки	инглиз, маори, жестар теле
Столица	Веллингтон
Крупнейшие города	Окленд, Веллингтон, Крайстчёрч, Гамильтон, Данидин, Тауранга
Форма правления	Конституцион монархия
Монарх Генерал-губернатор Премьер-министр	Елизавета II Джерри Матепараи Джон Кей
Территория • Всего • % водной поверхн.	75-я в мире 268 680 км² 2,1
Халыҡ • Оценка (2012) • Плотность	4 443 900 чел. (122-е) 16,0 чел./км²
ВВП   • Итого (2008)   • На душу населения	146,028 млрд. долл. (58-й) 34 121 долл.
ИЧР (2011)	▬ 0,908 (Бигерәк юғары) (5-е место)
Валюта	Яңы Зеландия доллары (NZD, Код 554)
Интернет-домены	.nz
Код ISO	NZ
Код МОК	NZL
Телефонный код	+64
Часовые пояса	+12

Яңы Зеландия (ингл. New Zealand, маори Aotearoa) — Тымыҡ океандың көньяҡ-көнсығышта дәүләт.

Яңы Зеландия ике ҙур (Төньяҡ һәм Көньяҡ) һәм күп бәләкәй (700 яҡын) утрауҙарында урынлашҡан. Баш ҡалаһы — Веллингтон. Яңы Зеландияла 2012 йылда 4 443 900 кеше йәшәгән. Дәүләт конситутуция монархия һәм парламент демократияһы нигеҙҙәрендә төҙөлгән һәм донъяның иң уңышлы дәүләттәрҙән береһе.

Тарих

X—XIV быуаттарҙа Полинезиянан сыҡҡан кешеләр Яңы Зелландияла йәшәргә башлайҙар. Европа сәйәхәтселәр уны 1642 йылда асты. 1762 йылдан Бөйөк Британия илде шәп өйрәнә башлай. 1907 йыл — Бөйөк Британия илғә доминион статусын бирҙе.

География

Яңы Зелландияның айырым билдәһе — георафик алыҫлыҡ.

Илдең яҡын күршеләр: көнбайышта Австралия (иң ҡыҫҡа ара 1700 км), Тога, Яңы Каледния, Фиджи.