Яңы Зеландия
| |||||
Гимн: «God Defend New Zealand» | |||||
![]() | |||||
Үҙаллылыҡ датаһы | Доминион: 26 сентябрь 1907 Вестминстерский статуты: 11 декабрь 1931 (25 ноябрь 1947) Конституционный Указ: 13 декабрь 1986 ( Бөйөк Британия) | ||||
Рәсми телдәр | инглиз, маори, жестар теле | ||||
Баш ҡала | Веллингтон | ||||
Эре ҡалалар | Окленд, Веллингтон, Крайстчёрч, Гамильтон, Данидин, Тауранга | ||||
Идара итеү төрө | Конституцион монархия | ||||
Монарх Генерал-губернатор Премьер-министр |
Елизавета II Джерри Матепараи Джон Кей | ||||
Территория • Бөтәһе • % һыу өҫтө |
75 268 680 км² 2,1 | ||||
Халыҡ • Һаны (2012) • Халыҡ тығыҙлығы |
4 443 900 чел. (122) 16,0 чел./км² | ||||
ЭТП • Бөтәһе (2008) • Бер кешегә |
146,028 млрд. долл. (58) 34 121 долл. | ||||
ИЧР (2011) | ▬ 0,908 (Бигерәк юғары) (5 урын) | ||||
Валюта | Яңы Зеландия доллары (NZD, Код 554) | ||||
Интернет-домены | .nz | ||||
Код ISO | NZ | ||||
МОК коды | NZL | ||||
Телефон коды | +64 | ||||
Сәғәт бүлкәте | +12 |
Яңы Зеландия (ингл. New Zealand, маори Aotearoa) — Тымыҡ океандың көньяҡ-көнсығышында урынлашҡан дәүләт.
Яңы Зеландия ике ҙур (Төньяҡ һәм Көньяҡ) һәм 700 тирәһе бәләкәй утрауҙан тора. Баш ҡалаһы — Веллингтон. Яңы Зеландияла 2012 йылда 4 443 900 кеше йәшәгән. Дәүләт конситуцион монархия һәм парламент демократияһы принциптарына ярашлы төҙөлгән. Яңы Зеландия донъяның иң уңышлы дәүләттәренең береһе.
Тарих[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
X—XIV быуаттарҙа Яңы Зеландияла Полинезиянан сыҡҡан кешеләрҙең йәшәп ятҡаны билдәле. Европа сәйәхәтселәре уны 1642 йылда асҡан. 1762 йылдан Бөйөк Британия илде тәрән өйрәнә башлай, ә 1907 йылда уға доминион статусын бирә.
География[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Яңы Зеландияның үҙенсәлеге — георафик алыҫлыҡ.
Илдең иң яҡын "күршеләре" булып түбәндәге илдәр һанала: Австралия (иң ҡыҫҡа ара 1700 км), Тога, Яңы Каледония һәм Фиджи.