Ғәббәс (исем)

Ғәббәс — төрки телле халыҡтарға ғәрәптәрҙән ингән ир-ат исеме.

Этимологияһы

Ғәббәс — «һуғышсан», «көрәшсән», «яусы» мәғәнәләрен аңлатҡан мосолман ир-ат исеме.

Билдәле шәхестәр

Ғәббәс Дәүләтшин (24 сентябрь 1892 йыл — 7 декабрь 1937 йыл) — башҡорт телсеһе, юғары мәктәп уҡытыусыһы, йәмәғәт эшмәкәре. Беренсе донъя һуғышында ҡатнашыусы. 1929—1937 йылдарҙа Башҡортостан Үҙәк Башҡарма Комитеты ағзаһы. Сәйәси золом ҡорбаны.

Ғәббәс I — Сәфәүиҙәр нәҫеленән Фарсы шаһы, реформатор һәм полководец.

Ғәббәс ибн Ғәбд әл-Моталлип (ғәр. العباس بن عبد المطلب‎; (566 йыл, Мәккә) — 653, Мәҙинә) — Мөхәммәт Рәсүлулланың атаһының бер туғаны, Ғәбд әл-Моталлиптың күп һанлы улдарынан туғыҙынсыһы.

Ғәббәс II (Иран шаһы) (перс. عباس دوم; азерб. II abbas səfəvi; 31 декабрь 1632 йыл — 1667 йыл) — 1642 йылдың майынан Сәфәүиҙәр династияһынан Иран шаһы.

Ғәббәс Мәһәҙи улы Ғафуров (31 декабрь 1908 йыл — 11 апрель 1995 йыл) — Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡан хәрби табип, медицина хеҙмәте майоры. Ҡыҙыл Байраҡ (1953) һәм Ҡыҙыл Йондоҙ (1947) ордендары кавалеры. Башҡортостандың беренсе халыҡ шағиры Мәжит Ғафуриҙың ағаһының улы.

Фамилияларҙа

Ғәббәсов Әхмәҙулла Әхмәт улы (1902 йыл — ?) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы яугиры, ҡыҙылармеец.

Топоним

Ғәббәс — Башҡортостандың Ейәнсура районындағы ауыл.

Шулай уҡ ҡарағыҙ

Ғәбәсә сүрәһе (ғәр. سورة عبس‎, Ҡашын йыйырҙы ) — Ҡөрьән Кәримдең 80 сүрәһе. Мәккәлә иңгән сүрә, 42 аяттан тора.

Әҙәбиәттә

«Ғәббәс хәҙрәт» (роман) — Ғариф Ахунов романы.

Һылтанмалар

• Кусимова Т. «Исемдәр донъяһында» 2021 йыл 8 сентябрь архивланған.
• З.Ғ.Ураҡсин, Э.Ф.Ишбирҙин. «Туған тел серҙәре». — Өфө: «Китап», 1983 й. — С. 61-се.
• «Башҡортостан ҡыҙы» Ҡунафина Гөлшат «Исемең матур, кемдәр ҡушҡан» 2021 йыл 9 сентябрь архивланған.

Сығанаҡтар

• Башҡорт исемдәре / Таңһылыу Күсимова, Cветлана Бикҡолова. — Өфө: Китап, 2005. – 224 бит.
• Күсимова Таңһылыу. Исемдәр донъяһында. Башҡорт исемдәре һүҙлеге, башҡорт һәм рус телдәрендә. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1991. — 192 бит.
• Сулейманова Р. А. Башкирско-русский словарь-справочник личных имен и фамилий. — Уфа, 2013. — 364 с. ISBN 978-5-91608-111-4.
• Тупеев С. Х. Башкирский именник. Справочник личных имен с написанием вариантов на русском и башкирском языках. — Уфа, 2004.
• Хисамитдинова Ф.Ғ., Султанова Р. И. Русско-башкирский словарь — справочник личных имен, отчеств, фамилий. — Уфа, 2004.
• Хисамитдинова Ф.Ғ., Төпәев С. Х. Төрки сығанаҡлы һәм төрки элементлы башҡорт исемдәре. — Өфө, 2006.

Яңы сығанаҡ өҫтәү өсөн «Ҡалып:Исемдәр донъяһында» сәхифәһен үҙгәртегеҙ