Ҡарғалы (Һаҡмар ҡушылдығы)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ҡарғалы
Рәсем
Ҡайҙа ҡоя Һаҡмар
Дәүләт  Рәсәй[1]
Административ-территориаль берәмек Ырымбур өлкәһе
Оҙонлоҡ 74 km
Карта
 Ҡарғалы Викимилектә

Ҡарғалы[2][3]Рәсәй Федерацияһындағы йылға, Ырымбур өлкәһенең Октябрьский һәм Һаҡмар райондары биләмәһенән аға. Йылға оҙонлоғо 74 км[4]. Площадь водосборного бассейна — 626[4]. Һыу йыйыу бассейны майҙаны — 626 км².

Дикаревский тәбиғи сигенән башлана, йылға башынан йырын буйынса көньяҡ-көнсығыш йүнәлештә аға[5]. Уранбаш ауылы[3], һуңынан Егорьевк, Искра һәм Светлый[6] ауылдары аша үтә. Артабан Майорский[6] янында Р-314 автомобиль юлы менән киҫешә. Түбәнге ағымдарында быуыла. Йылға тамағы Һаҡмар[4] һәм Татар Ҡарғалы ауылдары[7] араһында Һаҡмар йылғаһының уң яры буйлап 40 км өҫтәрәк ҡушыла

Светлый ауылы янында киңлеге 30 м һәм тәрәнлеге 1 м[6]. Йылғаның үҙәне урманһыҙ, тик Светлый һәм Майо янында икешәр ҙур булмаған урман бар[6].

Исеме[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Атаманың этимологияһы хаҡында бер нисә фараз бар. Уларҙың береһе буйынса, нигеҙендә — төрөк ҡарға — «һарыҡташ йәки таштар өйөмө». Ҡарғала, Каргалка, Ҡарғалы топонимдарының байтаҡ территорияла: Ҡаҙағстанда, Себерҙә, Көнбайыш Монголияла, Тывала, Көньяҡ Уралда таралыуын күҙ уңында тоторға кәрәк[8]

Һыу реестры мәғлүмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рәсәй дәүләт һыу реестры мәғлүмәттәре буйынса Яйыҡ бассейны округына ҡарай, йылғаның һыу хужалығы участкаһы — Һаҡмар Оло Эйек йылғаһына ҡойған ерҙән алып тамағына тиклем. Бәләкәй йылға бассейны — Яйыҡ (һыу бассейнының Рәсәй өлөшө)[4].

Дәүләт һыу реестрында һыу объектының коды — 12010000712112200007081[4].

Ҡушылдыҡтары (тамағынан км алыҫлыҡта)[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Объекттары тамағынан сығанағына тиклем тәртиптә һаналған.

  • Ордын йырыны[3] (уң)
  • Ершов йырыны[3] (һул)
  • Пегов йырыны[3] (һул)
  • 58 км: Усолка[3] (уң)
  • Сквозной йырыны[3] (һул)

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. GEOnet Names Server — 2018.
  2. Ҡалып:ГКГН
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Лист карты N-40-134 Белоусовск. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1980 год. Издание 1987 г.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 «Каргалка» — информация об объекте в Государственном водном реестре
  5. Лист карты N-40-122 Российский. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1980 год. Издание 1987 г.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Лист карты N-40-135 Светлый. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1990 год. Издание 1994 г.
  7. Лист карты M-40-3 Оренбург. Масштаб: 1 : 100 000. Издание 1977 г.
  8. С. М. Стрельников. Географические названия Оренбургской области. Топонимический словарь. — Кувандык: Изд-во С. М. Стрельникова, 2002. — С. 63. — ISBN 5-900802-18-3.