Ҡырғаяҡ

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ҡырғаяҡ
Фәнни классификация
Халыҡ-ара фәнни исеме

Oniscidea Latreille, 1802


Викитөркөмдә
Систематика

Викиһаҡлағыста
рәсемдәр
ITIS  93223
NCBI  41116

Ҡырҡаяҡ (урыҫ.Мокрица) — дымлы, бысраҡ урында үрсегән күп аяҡлы күкһел аҡ бөжәк; бөтә ер йөҙөндә еүеш һәм ҡараңғы урындарҙа йәшәй торған ҡыҫала һымаҡ хайуандар.

Ҡылыҡһырлама[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Бер нисә мм алып 25 см тиклем оҙонлоҡтағы кәүҙәһе баштан һәм аҙ айырымланған кәүҙәнән (күкрәк бүлеге юҡ) тора. Башында бер, бер нисә ябай йәки ҡатмарлы күҙ, 1 пар мыйыҡ һәм 3 пар яңаҡ урынлашҡан. Кәүҙә сегменттары күп һанлы, гомо- йәки гетероном; аяғы 8 быуынтыҡлы, тырнаҡлы (иренаяҡлыларҙа беренсе пары аяҡ-яңаҡҡа әүерелгән). Ике пар аяҡлыларҙа кәүҙәнең икенсе-дүртенсе сегменттарында 1‑әр, артабанғыларында 2-шәр пар аяҡ. Аш һеңдереү системаһы 2 пар шайыҡ биҙе менән; бауыры юҡ. Трахеялар менән тын ала. Бүлеп сығарыу системаһы мальпиги көпшәләренән тора. Айырым енесле, иренаяҡлыларҙа енси ағзалары арттан икенсе, башҡаларында — кәүҙәнең 2‑се йәки 3‑сө сегментында. Аталаныу эстә һәм тышта була, ҡауышҡанда ата зат сперматозоидлы муҡсаны аяғы менән инә заттың енси юлдарына күсерә

Йәшәү рәүеше[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Классификация[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Инфраотряд/Вариетет Diplocheta
Инфраотряд Holoverticata

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Терминологический словарь по зоологии. Русско-башкирский и башкирско-русский (Т. Г. Баишев, 1952)