Эстәлеккә күсергә

Рентгений

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
00:25, 12 март 2023 өлгөһө; InternetArchiveBot (фекер алышыу | өлөш) (Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.3)
(айырма) ← Алдағы өлгө | Ағымдағы өлгө (айырма) | Киләһе өлгө → (айырма)
Рентгений
Кем хөрмәтенә аталған Вильгельм Конрад Рентген
Асыусы йәки уйлап табыусы Институт тяжёлых ионов[d]
Асыу датаһы 8 декабрь 1994
Табылыу урыны Институт тяжёлых ионов[d]
Элемент символы Rg[1]
Атом һаны 111
Схематичная иллюстрация
 Рентгений Викимилектә

Рентгений (лат. Roentgenium, Rg) — элек унуну́ний, лат. Unununium, Uuu йәки эка-алтын) Менделеевтың периодик таблицаһының 7-се осор, яһалма синтезлап сығарылған 11-се төркөм элементы. Тәртип номеры — 111,.атом номеры 111. Ябай матдә рентгений — күсемле металл. Иң оҙайлы тороусы (ярым тарҡалыу осоро — 2,1 минут) билдәле изотобының масса һаны 282.

Рентгений элементының символы — Rg (Рентгений тип уҡыла).

Тарихы һәм исем бирелеүе

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рентгений 1994 йылда Германияның Дармштадт ҡалаһы эргәһендәге Виксһаузен районында урынлашҡан Ауыр иондар институты тарафынан асыла.

111 элемент синтезын 1994 йылдың 8 декабрендә тәүге тапҡыр немец физиктары[2] үткәргән. Немец физиктарынан тыш, халыҡ-ара төркөмгә Берләштерелгән ядро тикшеренеүҙәре институтынан өс рәсәй ғалимы, болгар (В. Нинов), ике словак һәм Финляндияның бер вәкиле ингән.

Тәүге синтез түбәндәге реакция буйынса үткәрелә.

Элементты башлап асыусылар уны билдәле немец физигы, Нобель премияһы лауреаты, нурҙы асҡан Конрад Вильгельм Рентген хөрмәтенә рентгений тип атарға тәҡдим итәләр[3]. Элементтың символы— Rg.

IUPAC 111 элементтың асылыуын рәсми рәүештә 2003 йылда танылған[4], ә 2004 йылдауға рентгений исеме бирелгән[5].

  1. Wieser M. E., Coplen T. B., Wieser M. Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report) (ингл.) // Pure and Applied ChemistryIUPAC, 2010. — Vol. 83, Iss. 2. — P. 359–396. — ISSN 0033-4545; 1365-3075; 0074-3925doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14
  2. S. Hofmann et al. The new element 111 (инг.) // Zeitschrift für Physik A. — 1995. — Vol. 350. — № 4. — P. 281—282.(недоступная ссылка)
  3. roentgenium atom.
  4. P. J. Karol et al. On the Claims for Discovery of Elements 110, 111, 112, 114, 116, and 118 (IUPAC Technical Report) (инг.) // Pure and Applied Chemistry. — 2003. — Vol. 75. — № 10. — P. 1601—1611.
  5. J. Corish and G.M. Rosenblatt Name and symbol of the element with atomic number 111 (IUPAC Recommendations 2004) (инг.) // Pure and Applied Chemistry. — 2004. — Vol. 76. — № 12. — P. 2101—2103.