Джон фон Нейман
| Джон фон Нейман | |
| John von Neumann | |
 Джон фон Нейман в 1940-е | |
| Тыуған көнө | |
|---|---|
| Вафат көнө | |
| Награда һәм премиялары |
Бохер исемендәге премия (1938) |
 Викиөҙөмтәлә цитаталар | |
Джон фон Не́йман (ингл. John von Neumann; йәки Иоганн фон Нейман, нем. Johann von Neumann; тыуғанда Я́нош Ла́йош Нейман, мадьярса Neumann János Lajos; 28 декабрь 1903 йыл, Будапешт — 8 февраль 1957 йыл, Вашингтон) — Венгрия һәм АҠШ ғалимы, квант физикаһына, квант логикаһына, функциональ анализға, күплек теорияһына, информатикаға, экономикаға һәм башҡа фәндәргә бик мөһим өлөш индергән математик.
Нейман исемен хәҙерге компьютерҙар архитектураһы (архитектура фон Неймана), квант механикаһына операторҙар теорияһын ҡулланыу (алгебра фон Неймана) бәйләйҙәр, шулай уҡ ул — Манхэттен проектын һәм уйындар теорияһын һәм күҙәнәкле автоматтар концепцияһын булдырыусы.
Хәтер[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
1970 йылда Астрономдарҙың халыҡ-ара союзы Джон фон Нейман исемен Айҙың икенсе яғындағы кратерға бирә. Уның хөрмәтенә булдырылған наградалар:
- Джон фон Нейман миҙалы,
- Нейман теоретиктар премияһы,
- Джон фон Нейман лекцияһы.
Библиография[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Нейман Дж. Математические основы квантовой механики — М.: Наука, 1964.
- Нейман Дж., Моргенштерн Оскар. Теория игр и экономическое поведение — М.: Наука, 1970.
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118770314 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
- ↑ Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Архив по истории математики Мактьютор — 1994.
- ↑ Нейман Джон фон // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Steve Heims. John Von Neumann and Norbert Wiener: from mathematics to the technologies of life and death. — MIT Press, 1980. — 568 p. — ISBN 0262081059. (инг.)
- Данилов Ю. А.. Джон фон Нейман. — М.:Знание, 1981. (рус.)
- William Aspray. John von Neumann and the Origins of Modern Computing. — MIT Press, 1990. — 376 p. — ISBN 0262011212. (инг.)
- Norman Macrae. John von Neumann. — 1992. (инг.)
- Монастырский М. И. Джон фон Нейман — математик и человек. // Историко-математические исследования. — М.: Янус-К, 2006. — № 46 (11). — С. 240-266..
- Улам С. М. Приключения математика. — Ижевск: R&C Dynamics, 272 с. ISBN 5-93972-084-6.
- Вигнер Е. Этюды о симметрии, пер. с англ.. — М., 1971. — С. 204—09.
- «Bulletin of the American Mathematical Society», 1958, v. 64, № 3, pt 2