Яңы Нәдир (Татарстан)

Яңы Нәдир
	Ауыл
	Яңы Нәдир; татар. Яңа Нәдер
Ил	Рәсәй
Федерация субъекты	Татарстан
Муниципаль район	Әлмәт
Ауыл биләмәһе	Яңы Нәдир
Координаталар	54°52′ с. ш. 52°29′ в. д.HGЯO
Нигеҙләнгән	XVIII быуат
Халҡы	1127 кеше (2002)
Милли состав	татарҙар
Конфессиональ составы	мосолмандар
Сәғәт бүлкәте	UTC+4
Телефон коды	+7 +7
Почта индексы	423444
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	-
Код ОКАТО	92 208 851 001
Код ОКТМО	92 608 451 101
Номер в ГКГН	0188451
	Картаны күрһәтергә/йәшерергә Яңы Нәдир

Был терминдың башҡа мәғәнәләре лә бар, ҡарағыҙ: Яңы Нәдир.

Яңы Нәдир — Рәсәй Федерацияһы Татарстан Республикаһы Әлмәт районы ауылы. Яңы Нәдир ауыл биләмәһе составына керә һәм уның үҙәге булып тора.

География[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ауыл Урсала йылғаһы буйында, Әлмәт ҡалаһынан көнсығыштараҡ 12 км алыҫлыҡта урынлашҡан^[1].

Тарих[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Яңы Нәдир — юрмый ырыуы башҡорттарының ауылы. 1740 йылдарҙа нигеҙләнгән^[1]. Надир Ураҙмәтов исеме менән атаған^[2]. 12-се башҡорт кантоны, Ырымбур губернаһы Бөгөлмә өйәҙенә ҡарай. 1850 йылда Бөгөлмә өйәҙе Һамар губернаһына инә. 1866 йылда ырыу улустары бөтөрөлгәс, ауыл Урсала улусы составына керә.

1764 йылда 2 тирмән, 1795 йылда — 1 мәсет теркәлгән. ХХ быуат башында бында улус идаралығы, 3 мәсет, 3 мәктәп, 2 һыу тирмәне, тимерлек, 4 бакалея кибете иҫәпләнгән^[1].

1920 йылда ауыл яңы ойошторолған Татар АССР-ының Бөгөлмә кантоны составына керә. 1930 йылда Әлмәт районына составына инә^[1].

Халҡы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1795 йылда — ир енесле 22 йән башҡорт; 1834 йылда — 1320 башҡорт, типтәр һәм ҡаҙна татары; 1859 йылда — 1089 ҡаҙна крәҫтиәне һәм башҡорт йәшәгән^[3].

Йылдар буйынса халыҡ иҫәбе
(Сығанаҡ: *^[1]*)
1746	1859	1889	1897	1910	1920	1926	1938	1949	1958	1970	1979	1989	2002
46	1089	1996	1972	2473	2366	2235	2307	2014	1786	1686	1472	992	1127

Инфраструктура[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ауылда урта мәктәп, мәҙәниәт йорто, китапхана бар.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Татарская энциклопедия.
↑ Әсфәндиәров Ә. З. Яңы Нәдир (Татарстан) // Башкирская энциклопедия. — Уфа: ГАУН РБ «Башкирская энциклопедия», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-306-8.
↑ Асфандияров А. З. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 576. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.

[ТЭ-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Татарская энциклопедия.

[2] Әсфәндиәров Ә. З. Яңы Нәдир (Татарстан) // Башкирская энциклопедия. — Уфа: ГАУН РБ «Башкирская энциклопедия», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-306-8.

[АМБ-3] Асфандияров А. З. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 576. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.

[1]

[2]

[3]