Автомобиль

Benz Velo — Беренсе автомобилдәрҙәң береһе

Cadillac (1959 йылғы модель) — XX б. уртаһында автомобиль символы

Заман автомобиле Volkswagen Scirocco

Автомоби́ль ( бор. грек. αὐτο — үҙе һәм лат. mobilis — хәрәкәт итеүсе), автомаши́на, автотранспорт сараһы, дөйөм алғанда автотехника — моторлы, рельсһыҙ, кәмендә дүрт тәгәрмәсле юл транспорты. Төрҙәргә бүленеше: еңел автомобиль, йөк автомобиле, автобус, троллейбус, бронетранспортёр. Ауыл хужалығы машиналары һәм мотоциклдар автомобиль булып иҫәпләнмәй. Ябай телмәрҙә автомобиль һүҙе урынына башлыса машина тип әйтәләр.

Механик транспорт сараһы, ғәҙәттә юлдарҙа кеше йәки йөк ташыу йәки ошо транспорт сараларын юлдарҙа тартып барыу өсөн ҡулланыла. Был термин тролейбустарҙы, йәғни электр үткәргестәре менән тоташтырылған рельсһыҙ транспорт сараларын үҙ эсенә ала; әммә ауыл хужалығы машиналары был иҫәпкә инмәй, сөнки улар өсөн кеше һәм йөк ташыу ярҙамсы эшмәкәрлек кенә булып тора.

— Ст. 1, Юл хәрәкәте конвенцияһы (Вена, 8 ноябрь 1968 йыл)

Ғәҙәттә кеше һәм йөк ташыу йәки транспорт сараларын юлдарҙан буксирлау өсөн ҡулланылған төрлө механик үҙйөрөшлө транспорт саралары,; ул иҫәпкә ауыл хужалығы тракторҙары инмәй.

— Ст. 1, Халыҡ-ара йөк ташыу менән шөғөлләнгән транспорт саралары экипаждары эшенә ҡағылышлы Европа килешеүе, (ЕСТР) Женева, 1970 йылдың 1 июле

Ҡоро ер транспорт саралары — үҙ көсө менән йөрөгән; төрлө һыҙаттан хәрәкәт иткән кәмендә дүрт тәгәрмәсле (улар ергә тейеп торорға тейеш) , идара ителеше һәм хәрәкәте лә кәмендә ике тәгәрмәс менән тәьмин ителергә тейешле транспорт сараһы

— Халыҡ-ара спорт кодексы ФИА, ст. 13

Классификациялау

BMW 315 еңел автомобиле

Йөк автомобиле — КрАЗ-256 (йөк ташыусы)

Lamborghini Gallardo — спорт автомобиле

Volkswagen Dune Buggy — багги

«Газель» автофургоны

• Еңел автомобиль — Кеше (бер кешенән ете кешегә тиклем; йөрөтөүсе иҫәпләнмәй) һәм йөк ташыу өсөн. Дөйөм массаһы 3500 кг артыҡ булмаҫҡа тейеш. Еңел автомобилдәр ябыҡ кузов менән эшләнә(седан, лимузин, купе, хетчбэк, универсаль һәм фургон) һәм өҫтө алына торған кузов менән (кабриолет, родстер, ландо һәм фаэтон).
• Йөк автомобиле — йөк ташыу өсөн автомобиль. Шулай уҡ йөк шассийы ҡуйылған махсус автомобилдәр сығаралар.
• Бик ауыр йөк күтәрә алған автомобиль, күсәренә 12О кН-нан ( 12 тонна көс) артыҡ көс төшкән, ә киңлеге буйынса габариты 2,5 м артыҡ фура — автомобиль, автопоезд йә икенсе төрлө автотранспорт саралары.
• Бөтә ерҙән дә үтә алыусы автомобиль — бер нисә күсәргә (йә төп күсәре бер, әммә дифференциалын блокировҡаға күсерергә мөмкин булған) идара итер приводлы еңел йә йөк автомобиле. Юлһыҙ урындарҙан йөрөргә ҡулайлаштырылған.

Автофургон «Газель»

• Бөтә юлдан йөрөүсе машина — бөтә төр, шул иҫәптән ҡаты өҫлөгө булмаған (тупраҡлы һәм баҫыу) юлдарҙа хәрәкәт итеү өсөн яраҡлаштырылған автомобиль. Бөтә төр юлдан йөрөүсе машиналар, ҡағиҙә булараҡ, бөтә тәгәрмәстәргә лә приводы булыуы, юғары клиренс менән ҡылыҡһырланалар.
• Багги — еңел бөтә юлдан йөрөүсе машина. Ғәҙәттә асыҡ каркаслы конструкцияға эйә булалар.
• Пикап — грузо-пассажирская модификация на базе легкового автомобиля или внедорожника с открытой платформой с задним откидным бортом. Грузоподъёмность от 150 до 4500 кг.
• Плавающий автомобиль (Машина-амфибия)
• Летающий автомобиль

Автомобиль-амфибия ЛуАЗ-967

• Спортивный автомобиль — автомобиль, имеющий высокие скоростные качества, повышенную мощность мотора и низкую посадку кузова.
• Гоночный автомобиль — автомобиль, созданный специально для спортивных соревнований.
• Рекордно-гоночный автомобиль — автомобиль, созданный специально для установления рекордов для автомобилей (обычно на специальной трассе, без конкурирующих автомобилей, исключительно по секундомеру).

Пожарный автомобиль

• Автобус — автомобиль для перевозки более 8 пассажиров, не являющийся троллейбусом.
• Троллейбус — автомобиль, предназначенный для перевозки более 8 пассажиров, с питанием электроэнергией от внешнего контактного провода.

Автоцистерна

Контейнеровоз

По типу двигателя:

• Паровой
• Бензиновый
• Дизельный
• Газовый
• Газогенераторный
• Водородный
• Электромобиль — автомобиль, использующий для движения электрическую энергию собственных аккумуляторных батарей.
• Гибридный автомобиль — автомобиль, использующий одновременно и электрический, и традиционный двигатель внутреннего сгорания.

Автомобили специального назначения (колёсные):

• гражданского назначения
  • тягач
  • Автомобиль скорой помощи
  • катафалк (транспорт)
  • снегоочиститель
  • автокран
  • автовышка
  • мусоровоз
  • пожарный автомобиль
  • полицейский автомобиль
• военного назначения
  • бронеавтомобиль
  • колёсный бронетранспортёр
  • автомобильная техника военного назначения

Автомобили специализированные (колёсные):

• гражданского назначения
  • авторефрижератор
  • автоцистерна

• Спорт автомобиле — юғары тиҙлекле, юғары кеүәтле двигатель менән һәм кузовы тәпәш булған автомобиль.
• Автобус — 8-ҙән артыҡ кеше ташырлыҡ, троллейбус булып иҫәпләнмәгән автомобиль.
• Троллейбус — 8-ҙән артыҡ кеше ташырлыҡ һәм тышҡы электр үткәргестән хәрәкәт иткән автомобиль.
• Электромобиль — хәрәкәте үҙ электр аккумулятор батареяһынан булған автомоблиль.

Автоцистерна

Контейнер ташыусы

Двигатель төрө буйынса:

• Быу автомобиле
• Бензиндә эшләгән автомобиль
• Дизелдә эшләгән автомобиль